پیدا و پنهان کرونا در مازندران

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مازندران ، شیوع ویروس کرونا نه ‌تنها سلامت مردم جهان را درگیر کرد، بلکه با کاهش مراجعات حضوری در اماکن عمومی در ماه پایانی سال که روزهای پررونقی برای کسب وکارهای خرد و کارگران فصلی است، به فعالان تجاری، اصناف مختلف و کارگران آنها هم آسیبهای جدی وارد کرده است.

اثرات منفی کرونا بر اقتصاد

مرتضوی استاد اقتصاد دانشگاه مازندران معتقد است، مقدار اثرگذاری کرونا بر اقتصادها به میزان شیوع ویروس و طرحهای کنترل آن بستگی دارد.  تفاوت در میزان انتشار ویروس، تبعات مختلفی  بر رفتار مصرفی خانوارها و رفتار تولیدی بنگاه ها دارد. علاوه براین، طرحهای کنترلی دولتها نیز تبعات متفاوتی بر کسب و کارها خواهد داشت. با توجه به شرایط کنونی که هنوز پیش بینی روشنی از پایان شیوع ویروس وجود ندارد نمی توان پیش بینی روشنی از شرایط تولید ناخالص کشورها و استان ها داشت.

اما بر اساس پژوهش های دفتر مدلسازی اقتصادی دانشگاه امام صادق (ع)، 41 درصد بنگاههای ارزیابی شده در کشور، اعلام کرده اند که با شیوع ویروس کرونا وضعیت تولید آنها در مقایسه با قبل کاهش داشته است. همچنین 24 درصد پاسخ دهندگان اعلام کرده اند که تولید آنها کمی کاهش داشته است. بر این اساس 65 درصد فعالیتهای اقتصادی با کاهش تولید و خدمات مواجه بوده اند. همچنین نتایج به دست آمده از این پرسش نشان می دهد که 31 درصد فعالیت های اقتصادی با تغییر تولید همراه نبوده و تولید در 4 درصد فعالیت ها افزایش یافته است.

کرونا و اقتصاد مازندران

اما در بررسی میدانی خسارتهای کرونا بر فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مازندران، علی نژاد یکی از هتلداران غرب مازندران با اشاره به تعطیلی همه هتل ها و مهمانپذیرها از اوایل اسفند تا کنون گفت: به دنبال دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا و برای حفظ سلامت شهروندان ناچار به تعطیلی فعالیتها شدیم و در هتل تحت مدیریت خود نیز با توجه به اینکه روزهای اوج فعالیتهای خود را از دست دادیم خسارت بیش از 2 میلیارد تومان داشتیم.

کروناویروس در فعالیت شرکت های هواپیمایی نیز تأثیر زیادی داشته است به طوری که بنا بر اعلام اداره کل فرودگاههای مازندران، روزانه برخی از پروازهای سه فرودگاه استان لغو می شود که استمرار لغو پروازها در روزهای متعدد، سابقه نداشته و این یعنی خسارت های گسترده و حتی جبران ناپذیر به شرکتهای هواپیمایی وارد شده است.

حسنی معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری مازندران هم با اشاره به ادامه این تعطیلی ها گفت: با توجه به مشخص نبودن زمان پایان تعطیلی ها، نمیتوان ارزیابی دقیقی از میزان خسارتها به این بخش اعلام کرد اما چنین رکودی در این بخش بسیار نادر است.

اما بازاریان مازندران هم در اصناف مختلف از رکود و خسارتهای فراوان می گویند. گزارشهای میدانی از مناطق مختلف استان نشان می دهد از ابتدای شیوع این ویروس و الزام دولت به تعطیلی واحدهای صنفی ، همه بازارهای روزانه و هفتگی، واحدهای صنفی غیر از فروشگاههای عرضه کالاهای اساسی مانند مرغ، گوشت، میوه، نانوایی ها برخی مغازه ها بسته شدند و بیش از 2 هزار و 500 واحد صنفی متخلف از دستورالعملهای ستاد مبارزه با کرونا نیز با دستور قضایی پلمپ شدند.  پیرزاده رییس اتاق اصناف مازندران نیز با اشاره به خسارت بسیار گسترده کرونا به فعالیتهای اصناف ، گفت: در شرایط کنونی نمی توان میزان خسارتها را اعلام کرد چون روند خسارت زایی این ویروس و رکود ناشی از آن ادامه دارد. پیرزاده از مسئولان خواست با توجه به آسیب پذیر بودن اتحادیه ها و واحدهای صنفی در این رکود و از دست دادن بازار آخر سال، بسته های حمایتی برای جبران بخشی از خسارتها در نظر بگیرند که البته پیگیری ها تاکنون نتیجه مشخصی نداشته است و فقط برای برخی اقشار آسیب پذیر، سبدهای کالا و مبالغ کمک معیشتی در نظر گرفته شد.

بخش کشاورزی هم از خسارات کرونا در امان نماند و با تأثیرگذاری بر فعالیت واحدهای تولیدی و خدماتی این بخش، نگرانی هایی درباره شیوع کرونا در روستاها به ویژه در فعالیتهای شالیزاری به وجود آورده است. خبرهای رسیده از مناطق مختلف استان نیز حکایت از افزایش ورود کشاورزان به شالیزارها برای آب تخت کردن و خزانه گیری مزارع دارد.

غلامیان از شالیکاران ساروی با بیان اینکه ناچار به این کار است گفت: برای معیشت یکسال خانواده باید برنجکاری را امسال هم ادامه دهد و با وجود خطر ابتلا به کرونا باید به مزرعه برود چون نمی تواند منتظر وعده های برخی مسئولان باشد و معیشت خانواده را به خطراندازد.

استاندار مازندران با ابراز نگرانی در این باره گفت: همه فعالیتهای این بخش باید با هماهنگی ستاد مقابله با کرونا و نظارت جهادکشاورزی و دهیاران روستاها باشد و جلوی هرگونه تخلف در این حوزه باید گرفته شود زیرا در صورت اشتباه، خسارات جبران ناپذیر است. حسین زادگان با اشاره به اهمیت حفظ تولید به ویژه در بخش کشاورزی مازندران افزود: فعالیت شالیزاری در استان آغاز شده است و کشاورزان ناچار به خروج از منزل هستند بنابراین باید دقت حداکثری در نظارتها داشته باشیم. 

اما وزارت جهاد کشاورزی نیز برای کنترل شیوع کرونا از تشکیل ستاد فنی مقابله با این ویروس خبر داد. بر این اساس، نظارت بیشتر بر فعالیت واحدهای تولیدی مانند مرغداری ها، دامپروری ها، شیلات و شالیزار در دستور کار قرار دارد و دوره های آموزشی با حضور کارشناسان مراکز خدمات کشاورزی برای کشاورزان برگزار می شود.

همچنین این ستاد وظیفه شناسایی و ارزیابی میزان خسارتها به هر یک از واحدهای تولیدی و خدماتی زیرمجموعه جهادکشاورزی را به عهده دارد تا با ارسال نتایج ارزیابی ها، بسته های حمایتی برای فعالان این بخش تدوین شود.

رانندگان چقدر از کرونا خسارت دیدند؟

بر اساس ارزیابی های اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای، سفرهای جاده‌ای بین‌ شهری مردم در نوروز امسال بیش از ۷۵ درصد در مقایسه با پارسال کاهش داشت که وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس، مینی ‌بوس و سواری‌ های بین ‌شهری سهم بیشتری دارند. اما سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای هم در اطلاعیه ای اعلام کرد: برآورد خسارتهای بخش حمل و نقل و حوزه مسافری را براساس درخواست ستاد مقابله با کرونا ارائه کرده‌ایم که برای جبران آن به زودی طرحهایی مانند مبلغ کمک معیشتی، حمایتهای بیمه ای و تسهیل در اجاره ها اجرا می شود.

در پیگیری های بیشتر، معاون بیمه ‌ای سازمان تأمین اجتماعی کشور هم از اجرای طرحهای حمایتی در دریافت لیست و حق بیمه ۱۰ رسته شغلی زیان دیده از کرونا خبر داد. مهرداد قریب گفت: براین اساس، کارفرمایان مشمول درباره ارسال لیست حقوق و دستمزد ماهیانه مربوط به اسفند ۹۸، فروردین و اردیبهشت ۹۹ بدون پرداخت حق بیمه سهم کارفرمایی (۲۰درصد حق بیمه سهم کارفرمایی ) اقدام می‌ کنند و پس از اتمام دوره معین در تیر ماه ۹۹ در صورت ناتوانی در پرداخت حق بیمه سهم کارفرمایی ماههای اعلام شده،می ‌توانند برای پرداخت تدریجی تا پایان سال ۹۹ اقدام کنند. وی افزود: حق بیمه سهم کارفرمایی ماههای اشاره شده در صورت ارسال صورت دستمزد و حقوق ماهیانه وفق ماده (۳۹) تامین اجتماعی (هر ماه تا آخرین روز ماه بعد) مشمول جرایم تاخیر پرداخت نخواهد بود و واحدهای اجرایی تابعه باید درباره دریافت لیست حقوق و مزد کارگاهها در ماه‌های اشاره شده اقدام کنند. قریب در اعلام فهرست فعالیتها و صنوف تولیدی و خدماتی آسیب‌پذیر از کرونا گفت:

1: مراکز تولید و توزیع غذاهای آماده شامل رستورانها، بوفه ‌ها، طباخی ها، تالارهای پذیرایی، قهوه‌خانه ‌ها، اغذیه فروشی‌ ها و موارد مشابه به تشخیص وزارت صنعت، معدن وتجارت

2: مراکز مربوط به گردشگری شامل هتل‌ ها، هتل آپارتمان‌ ها، مجتمع های جهانگردی و گردشگری، مهمانپذیرها، مهمانسراها، مسافرخانه ‌ها، زائرسراها

3: مراکز بومگردی، مراکز اقامتی و پذیرایی و تفریحی و خدماتی بین راهی و موارد مشابه به تشخیص وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی)

4: حمل و نقل عمومی مسافر درون شهری و برون شهری اعم از هوایی، جاده‌ای، ریلی و دریایی.

5: دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری

6: تولید و توزیع پوشاک، کیف و کفش

7: مراکز توزیع آجیل، خشکبار، قنادی، بستنی و آبمیوه

8: مراکز و مجتمع‌های ورزشی و تفریحی

9: مجتمع‌های فرهنگی و آموزشی

10: مراکز تولید، توزیع و فروش صنایع دستی

با مروری بر گفته های مسئولان و کارشناسان و نیز گفته های مردمی که بطور میتقیم درگیر خسارتهای کرونا هستند می توان دریافت، طرحهای وعده داده شده می تواند برای چند روز، کمی از دغدغه ها را کاهش دهد و شاید برخی مردم به علت تنگناهای معیشتی ناچار به پذیرش طرحهایی مانند تسهیلات یک میلیون تومان از محل یارانه ها شوند اما بی تردید، نبود برنامه ای مشخص برای کنترل تبعات شیوع کرونا و روزمرگی در فعالیتهای مدیریتی برخی مسئولان، بیش ازپیش به چشم می آید که این موضوع بیشتر باید مورد توجه مسئولان ارشد کشور قرار گیرد.

گزارش : مهدی رضازاده