نقش مؤثر شورای فرهنگ عمومی در پیامد‌های فرهنگی و اجتماعی کرونا

به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگ و هنر گروه علمی و فرهنگی خبرگزاری صدا و سیما؛ آقای سیدعباس صالحی صبح امروز در جلسه ۷۴۳ شورای فرهنگ عمومی کشور با دستور جلسه پیامد‌ها و تحولات فرهنگی و اجتماعی ناشی از شیوع ویروس کرونا با تأکید بر این مطلب و تبریک ایام دهه کرامت، افزود: بر این اساس شورای فرهنگ عمومی کشور پیش نویس «ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی- برنامه مقابله با ابعاد بیماری کرونا کووید ۱۹» را تهیه و تدوین کرده که می‌تواند با همفکری و مشارکت دستگاه‌های مختلف عضو، نقش تعیین کننده‌ای در مسائل بهداشتی و درمانی به ویژه پیامد‌های فرهنگی و اجتماعی ناشی از شیوع کرونا داشته باشد.
آقای صالحی گفت: در ابتدای شیوع ویروس کرونا به دلیل ناشناخته بودن آن تصور می‌شد مقطع کوتاهی را با آن درگیر هستیم و پیش بینی‌ها این بود که نهایت تا خرداد سال جاری با این ویروس مواجه باشیم، ولی با توجه به روند پیش رونده این ویروس در سراسر جهان پیش بینی می‌شود حداقل تا پایان سال با این ویروس در مقابله باشیم.
وی با اشاره به اینکه سراسر جهان با این ویروس درگیر هستند ادامه داد: ممکن است این ویروس در داخل کشور و سراسر جهان با فراز و فرود‌هایی مواجه باشد که شیوع آن پیامد‌های مختلفی دارد.
رئیس شورای فرهنگ عمومی کشور در عین حال تصریح کرد: این ویروس دارای پیامد‌های بهداشتی و فرهنگی اجتماعی است که شورای فرهنگ عمومی کشور می‌تواند در هر دو زاویه در آن نقش داشته و کمک کننده باشد.
وی تأکید کرد: به عنوان مثال این شورا در بخش پیشگیری و فرهنگ عمومی آن می‌تواند به موضوعات و دغدغه‌های بهداشتی در این زمینه کمک کننده باشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه گفت: شیوع کرونا اتفاقی است که در حوزه‌های مختلف زندگی تاثیر گذاشته و این تاثیر در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی نمود بیشتری دارد.
وی در عین حال تصریح کرد: بنابراین شورای فرهنگ عمومی کشور می‌تواند هم با پیگیری و درمان این بیماری نسبت و ارتباط برقرار کند و هم با پیامد‌های فرهنگی و اجتماعی آن ارتباط و نسبت برقرار می‌کند.
آقای صالحی با اشاره به تدوین پیش نویس سند «ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی- برنامه مقابله با ابعاد بیماری کرونا کووید ۱۹» گفت: در بسیاری از موضوعات سند‌های مختلفی داریم که اغلب دائمی هستند، ولی این سند امیدوارم دائمی نباشد، ولی اکنون نیاز یک ساله به آن داریم، زیرا از لحاظ موضوعات داخلی، بین المللی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ورزشی، سیاسی و ... تمام کشور را درگیر خود کرده است.
وی تصریح کرد: با پیش نویس این سند مقدماتی آماده شده که در حال آماده شدن است و امیدوارم به سمتی حرکت کنیم که از طریق آن با ترسیم وظایف عمومی و تقسیم نهادی به مسیر مناسبی در حرکت باشیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: شورای فرهنگ عمومی برای پیشگیری و درمان مسؤولیت قابل توجهی دارد و هم در مرکز و هم در استان‌ها و شهرستان‌ها دارای شبکه وسیعی از ظرفیت‌ها است که می‌توان در این زمینه از آن بهره برد.
وی با تقدیر از زحمات کادر درمان افزود: این عزیزان مجاهدان عرصه سلامت هستند و ما از طریق شورای فرهنگ عمومی می‌توانیم کمک‌های خوبی در زمینه پیامد‌های فرهنگی اجتماعی ناشی از این بیماری داشته باشیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: ما تدوین سند "ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی- برنامه مقابله با ابعاد بیماری کرونا کووید ۱۹ تقسیم کار خوبی بین دستگاه‌ها صورت می‌گیرد و همانطوری که مقام معظم رهبری در سخان اخیر خود فرمودند که "کارآمدی نظام و ویژگی خاص مردم در کرونا نشان داده شد"، باید از این کارامدی به عنوان یک تابلوی طلایی صیانت کنیم.
روابط عمومی وزارت ارشاد اعلام کرد، در ابتدای این جلسه آقای سیدمحمدرضا موالی زاده دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به برخی مناسبات تقویمی گذشته گفت: امروز همزمان با آزاد سازی شهر مهران است و حضرت امام (ره) در این مورد مانند آزادی خرمشهر فرمودند: "مهران را هم خدا آزاد کرد. "
وی با اشاره به دستور جلسه ادامه داد: در ابتدای هفته جاری از ده سند شورای فرهنگ عمومی کشور با حضور معاون اول رئیس جمهور و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رونمایی شد.
آقای موالی زاده تصریح کرد: در این شورا اسناد بسیاری تدوین می‌شود و به صورت ۱۹ سرفصل به دستگاه‌ها و سایر استان‌ها برای گفتمان سازی مشترک و واحد در سراسر کشور ابلاغ می‌شود تا به عنوان مبنای کار در نظر گرفته شود.
وی ادامه داد: از جمله این اسناد می‌توان به ترویج کتاب و کتابخوانی، ترویج ورزش همگان، کار و مهارت آموزی، فرهنگ توانمند سازی مددجویان، فرهنگ مصرف بهینه آب، ارتقای فرهنگ مراسم راهپیمایی اربعین، ارتقای فرهنگ سلامت، ارتقای فرهنگ زیارت و گردشگری مذهبی و ارتقای فرهنگ حفاظت از محیط زیست است.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به تدوین پیش نویس سند «ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی- برنامه مقابله با ابعاد بیماری کرونا کووید ۱۹» گفت: برای مقابله با این ویروس این پیش نویس تدوین شده امیدواریم با همکاری دستگاه‌های مختلف به نتایج خوبی دست یابیم.
در این جلسه سخنگوی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی گزارشی از مجموعه اقدامات این وزارتخانه و روند شیوع ویروس کرونا ارائه داد.
خانم دکتر سیما سادات لاری گفت: بیشترین فوتی نیمه اسفند پارسال ۱۵۸ نفر بود که روز گذشته این رکورد شکسته شود.
سخنگوی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با اشاره به تأثیرات همه گیری کووید ۱۹ بر سلامت روان و پیامد‌های اجتماعی آن در ایران افزود: در این زمینه سامانه اطلاع رسانی تلفنی ۴۰۳۰ راه اندازی شد. شروع فعالیت آن از هشتم اسفند ۹۸ است. فعالیت ۳۰۰ نفر روانشناس در بخش خدمات روانشناختی سامانه از اواخر اسفند ۹۸، خدمات رسانی به دو شیوه مشاوره تلفنی توسط روانشناسان منتخب و خدمات روانشناختی از طریق پیامد‌های کوتاه صوتی از جمله فعالیت‌های این سامانه است.
وی ادامه به نظام شبکه مراقبت‌های بهداشتی اولیه هم اشاره کرد و گفت: استفاده از ظرفیت موجود شبکه بهداشت با بیش از ۲ هزار کارشناس سلامت روان با مدرک کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی در مراکز خدمات جامع سلامت، تهیه بیش از ۳۰ عنوان متون آموزشی برای مداخله و به کار گیری در زیرساخت موجود و در حوزه‌های مختلف متناسب با نیاز گرو‌های مخاطب و ... از جمله این اقدامات در این حوزه است.
خانم دکتر لاری در بخش دیگری گزارش آماری از واکنش‌های روانشناختی به دنبال همه گیری کووید ۱۹ در سایر کشور‌ها ارائه کرد.
وی گفت: این ویروس گرو‌های آسیب پذیر در برابر پیامد‌های روانشناختی هم دارد که شامل زنان، دانش آموزان، افراد دارای وضعیت اقتصادی اجتماعی ضعیف، افراد داری حمایت اجتماعی پایین تر، افراد دارای تاب آوری کمتر، افراد دارای سابقه تعارضات بین فردی، نزدیکان افراد مبتلا به کووید ۱۹ و افرادی که اخبار نگران کننده را بیش از حد مروز می‌کنند.
سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: گزوه‌های جمعیتی مورد توجه در حوزه سلامت روان در همه گیری کووید ۱۹ شامل جمعیت عمومی، افراد مبتلا به بیماری کووید ۱۹، خانواده‌های فوت شدگان کووید ۱۹، کادر درمان بیمارستان‌ها و مبتلایان به اختلالات شدید روانپزشکی می‌شود.
وی با اشاره به پیامد‌های روانشناختی کوتاه مدت در میان مبتلایان به کووید ۱۹ افزود: افسردگی، ناامیدی، تحریک پذیری و بیقراری، مشکلات خواب، اضطراب و علائم وسواسی از جمله این پیامد‌ها به شمار می‌آید.
خانم دکتر لاری در ادامه گزارش خود به تدابیر اتخاذ شده برای جلوگیری از بروز همه گیری کووید ۱۹ در مراکز بستری روانپزشکی و مراکز نگهداری بهزیستی هم اشاره کرد.
در بخش دیگری از این جلسه رئیسی معاون وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با اشاره به پیامد‌های این بیماری از جمله خشونت‌های خانگی، طلاق، خودکشی و ... گفت: در ابتدا خشونت‌های خانگی در ایتالیا زیاد بود به گونه‌ای که مجبور شدند هتل‌هایی را برای افراد در نظر بگیرند تا ایمن از این خشونت‌ها باشند.
وی با اشاره به این آمار در کشور‌های آمریکایی و اروپایی افزود: در آمریکا یک سوم مرگ و میر‌ها مربوط به خانه سالمندان بود و ایتالیا، فرانسه، آلمان و بلژیک به ۴۲ تا ۵۷ درصد مرگ و میر‌های ناشی از کرونا مربوط به خانه سالمندان بود، اما در کشور ما کمتر از یک و چهار دهم درصد بوده است و این به فرهنگ غنی کشورمان مرتبط می‌شود. در ایران اکثر سالمندان با خانواده‌های خود زندگی می‌کنند و مراقبت‌های ویژه از آن‌ها منجر به این شد که این آمار نسبت به دیگر کشور‌ها کمتر باشد.
آقای دکتر رئیسی ادامه داد: برای آینده باید برنامه ریزی داشته باشیم و مراقبت‌های لازم را داشته باشیم؛ بنابراین رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی به ویژه استفاده از ماسک، فاصله گذاری اجتماعی و ... ضروری است.
وی تأکید کرد: همه وزارتخانه‌ها باید برای گروه‌های آسیب پذیر خود برنامه داشته باشند.
در این جلسه برخی از اعضای حاضر به ارائه نظرات و پیشنهاد‌های خود پرداختند.