خطر بروز علائم شدیدتر کووید-۱۹ در بیماران مبتلا به بیماری‌های غیرواگیر

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و سلامت گروه علمی فرهنگی و هنری خبرگزاری صدا و سیما، جلسه شبکه ملی تحقیقات دیابت به صورت مجازی و با حضور آقایان دکتر علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، دکتر باقر لاریجانی، نائب رئیس کمیته ملی پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر کشور، دکتر افشین استوار، مدیر کل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت و اعضای شبکه از دانشگاه‌های مختلف کشور برگزار شد.
در ابتدای جلسه آقای دکتر باقر لاریجانی با بیان اینکه افراد مبتلا به بیماری‌های غیرواگیر از جمله دیابت در معرض خطر بروز علائم شدیدتر کووید-۱۹ هستند، اعلام کرد: در حدود ۱۶ درصد از موارد مرگ در بیماران بستری، مبتلا به دیابت بوده اند. ایشان از لزوم تدوین توصیه‌هایی جهت مراقبت بهینه از بیماران دیابتی در برابر ویروس کرونا سخن گفت.
وی افزود: با توجه به اینکه سهم زیادی از ظرفیت دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور صرف مدیریت هزینه‌های ناشی از بیماری کرونا شده است، پیشرفت بسیاری از طرف‌های تحقیقاتی در کشور متأثر از شرایط کووید-۱۹ قرار گرفته است به طوریکه سازمان جهانی بهداشت با ارسال نامه‌ای به مراکز همکار، تأثیر پذیری برنامه‌ها را در این زمینه ارزیابی کرده است.
رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم اضافه کرد: تغییر سمت و سوی درمان به سمت تله مدیسین و روش‌های دوراپزشکی می‌تواند از بار مراجعات غیر ضروری بکاهد. وی مشارکت عموم متخصصان توانمند از دانشگاه‌های مختلف علوم پزشکی کشور در برنامه‌های آموزشی و پژوهشی در بستر شبکه تحقیقات را اثرگذار خواند.
وی با بیان اینکه رفتار‌های اجتماعی و بهداشتی جوامع و دولت‌ها در دوران پساکرونا تغییرات چشمگیری خواهد شد، گفت: در نظر داریم تا برنامه‌های روز جهانی دیابت را امسال به گونه‌ای متفاوت از سال‌های قبل، به صورت انلاین در دو سطح اموزش بیمار و مراقبین بهداشتی برگزار کنیم.
آقای دکتر علیرضا رئیسی نیز با اشاره به تاثیر همه‌گیری کووید-۱۹ بر بیماری‌های غیرواگیر گفت: بالغ بر ۸۵ ذرصد از علل مرگ و میر در ایران به بیماری‌های غیرواگیر اختصاص دارد.
وی افزود: با توجه به روند فزاینده تعداد مرگ ناشی از بیماری‌های غیرواگیر در جهان، در صورت نبود اقدامات مؤثر، وقوع ۴۰ میلیون مرگ بیشتر در سال ۲۰۴۰ بر اثر بیماری‌های غیرواگیر پیش بینی شده است. دکتر رئیسی این عدد را در ایران ۳۹۰ هزار مرگ اعلام کرد.
آقای دکتر رئیسی همچنین اشاره کرد که میزان مرگ و میر بر اثر کووید-۱۹ در افراد مبتلا به بیماری‌های غیرواگیر بیشتر است، بطوریکه در حدود ۲۰ درصد موارد مرگ و میر در افرادی بوده است که از یک بیماری زمینه‌ای رنج می‌بردند و با افزایش تعداد بیماری‌های زمینه‌ای این آمار افزایش قابل توجهی دارد.
وی اختلال در خدمات پیشگیری و درمان بیماری‌های غیرواگیر در جهان را در شرایط همه گیری کووید-۱۹ نگران کننده خواند و بر لزوم ادغام بیماری‌های غیرواگیر در «برنامه ملی کووید» در کشور‌های جهان تأکید کرد. معاون وزیر بهداشت کاهش فراوانی ارائه خدمات مراقبت دیابت و پره دیابت را به ترتیب ۳۸ و ۳۲ درصد خواند.
وی همچنین چالش‌هایی همچون افزایش عوارض و مرگ ناشی از تاخیر در ارائه خدمات ضروری به افراد مبتلا به بیماری‌های غیرواگیر، افزایش عوارض و یا معلولیت ناشی از تعویق در غربالگری و بیماریابی و همچنین افزایش عوارض و بیماری‌های ناشی از سوء مصرف مواد را نگران کننده خواند.
آقای دکتر رئیسی در پایان برنامه‌های در دست اقدام را تشکیل کارگروه مدیریت بیماری‌های غیر واگیر متشکل از متخصصان و محققان این حوزه، ارزیابی سریع تأثیر همه گیری بر خدمات مراقبت سلامت غیر واگیر و تدوین برنامه پاسخ برای ۴ گروه بیماری اصلی، برشمرد و بر جلب همکاری سایر بخش‌ها و سازمان‌های همکار و مشارکت سازمان‌های خیریه و مردم نهاد تأکید کرد.
در ادامه خانم دکتر زهرا کاشی، استاد غدد درون ریز دانشگاه علوم پزشکی مازندران به معرفی مطالعه کوهورت ۵ ساله با عنوان ارزیابی پیامد مادری و جنینی در زنان مبتلا به دیابت بارداری در مقایسه با مادران سالم در منطق شهری و روستایی پرداخت و اعضای شبکه بازخورد‌های لازم را در این خصوص ارائه کردند.
در بخش دیگری از این نشست مجازی، خانم دکتر فاطمه بندریان معاون پژوهشی مرکز تحقیقات دیابت پژوهشگاه به شرح طرح پژوهشی بررسی وضعیت مراقبت دیابت در بیماران دیابتی در زمان همه گیری کووید ۱۹ پرداخت و گفت: کاهش بارز تعداد مراجعات بیماران دیابتی برای پیگیری و درمان دیابت به علت‌هایی همچون تخصیص بیمارستان‌ها به بیماران کووید-۱۹، افزایش خطر ابتلا به کووید-۱۹ با تردد سایر بیماران در این مکان ها، کاهش پذیرش بیماران در مراکز درمانی جهت کاهش ریسک بیماری کووید-۱۹ در کادر درمان در معرض خطر و ترس بیماران از ابتلا به کووید-۱۹ در مراجعه به مراکز درمانی رخ می‌دهد که می‌تواند اثرات نامساعدی در رفتار و سبک زندگی بیماران دیابتی و کنترل دیابت آن‌ها داشته باشد.
در بخش دیگری از این جلسه، خانم دکتر انسیه نسلی، رئیس مرکز تحقیقات دیابت پژوهشگاه نیز با تبیین اهداف و دستاورد‌های برنامه تدوین نقشه راه پژوهش دیابت در کشور گفت: با هدف جلوگیری از انجام تحقیقات تکراری و یا موازی کاری در امر پژوهش در دیابت در کشور، این برنامه خلا‌ها و کاستی‌های موجود در حوزه‌های مختلف تحقیقات دیابت را مورد واکاوی قرار داد که خروجی آن لزوم توجه بیشتر به بحث مطالعات امیکس و پزشکی فردی در حوزه تحقیقات پایه‌ای دیابت و همچنین تولید شواهد بیشتر در زمینه تحقیقات بالینی از طریق انجام تحقیقات در نظام سلامت، کارآزمایی‌های بالینی تصادفی با کیفیت بالا و مطالعات آینده نگر است.
رئیس مرکز تحقیقات دیابت با بیان اینکه طرح پژوهشی جدیدی در این پژوهشگاه با عنوان نقشه برداری شواهد از تحقیقات دیابت انجام شده در ایران از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ در حال انجام است افزود: این طرح با هدف جمع آوری نتایج تحقیقات دیابت در کشور، تعیین میزان و دامنه مطالعات دیابت انجام شده در ایران و همچنین یافتن شکاف‌های تحقیقاتی در مطالعات موجود پایه ریزی شده است.
ایشان سهم مطالعات کیفی در زمینه آموزش دیابت را در کشور ناچیز خواند و گفت: انجام مطالعه در زمینه آموزش متخصان مراقبت‌های بهداشتی و آموزش به کودکان در زمینه دیابت درخور توجه است. در بخش دیگری از این جلسه، ایشان پیشرفت‌های اخیر و سرفصل‌های جدید در زمینه به روز رسانی راهنمای بالینی دیابت را تشریح کرد.
در بخش انتهایی این نشست طرح چند مرکزی ارزیابی سلامت و وضعیت مراقبت از پا در بیماران مبتلا به دیابت و همچنین برنامه‌های شبکه در بزرگداشت روز جهانی دیابت به ترتیب توسط آقای دکتر محمدرضا امینی و خانم دکتر مهناز سنجری تشریح شد و از اعضای شبکه جهت مشارکت در اجرای این برنامه‌ها در سطح کشور دعوت به عمل آمد.