تلاش‌های پنهانی برای نجات سعودی‌ها از باتلاق یمن

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما؛ در حالی که کشور‌های جهان در حال مبارزه با بیماری کووید ۱۹ و پیامد‌های اقتصادی ناشی از آن هستند، اقداماتی سیاسی درباره پرونده یمن به صورت پنهانی در حال انجام است که هدف از چنین تحرکاتی، نجات عربستان سعودی از باتلاق یمن است.

آمریکا، انگلیس و مارتین گریفیتس فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن، رهبری این تحرکات سیاسی را برعهده دارند، به طوری که طی هفته‌های گذشته رایزنی‌های سیاسی میان کشور‌های ائتلاف متجاوز سعودی، آمریکا و انگلیس با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان افزایش یافته است.

آقای کامران کرمی کارشناس مسائل منطقه خلیج فارس در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، درباره آخرین تحولات یمن و سفر نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن به منطقه، اظهار داشت: تحولات میدانی یمن و تلاش‌های نماینده سازمان ملل که عربستانی‌ها از آن استقبال کردند، در چند چارچوب متغیر قابلیت تحلیل دارد. یکی از متغیرها، تحولات میدانی یمن در دو جبهه مأرب و الحدیده است که شاهد پیشروی انصارالله و ارتش یمن در این دو استان هستیم.

دست برتر انصارالله در تحولات میدانی یمن

وی در ادامه با اشاره به اینکه اکنون شاهد تغییر شیوه مبارزه یمنی‌ها از دفاع به حمله هستیم، گفت: انصارالله دست برتر را در تحولات میدانی یمن دارد و از این زاویه سعودی‌ها احساس می‌کنند نیاز است که مانع از پیشروی انصارالله با طرح آتش بس و تبادل اسراء شوند که این طرح در دوره‌های قبلی نیز وجود داشت، به عبارتی زمانی که سعودی‌ها در شرایط سختی به لحاظ جبهه‌های میدانی نبرد قرار می‌گرفتند، با فعال کردن گزینه نماینده سازمان ملل به رایزنی با طرف‌های درگیر می‌پرداختند. 

آقای کرمی همچنین گفت: معتقدم پیشروی انصارالله در جبهه مأرب و رسیدن به صعده و تاسیسات نفتی یمن که عمدتا در استانِ مهمِ مأرب است و اتصال آن به صعده و صنعا، موجب برتری انصارالله در تحولات یمن شده است.

ایجاد گسست در ائتلاف متجاوز سعودی 

این کارشناس منطقه غرب آسیا تصریح کرد: متغیر دیگری که در این شرایط عربستانی‌ها ناچار به رایزنی و تمایل به برقراری گفتگو هستند، وجود گسست در ائتلاف متجاوز عربی است که با آن روبه رو هستیم، اینکه عده‌ای از مزدوران سودانی که از عربستان پول می‌گرفتند تا علیه انصارالله بجنگند، به دلیل مشکلاتی که در بحث پرداخت دستمزد‌ها و عوامل دیگر مثل فرسایشی شدن جنگ وجود دارد، تمایل به خروج از یمن گرفته اند، قبل از این مسئله نیز امارات و عربستان در جبهه جنوب یمن با اختلافاتی مواجه شده اند و همچنین وجود اختلافاتی در شورای انتقالی جنوب مورد حمایت امارات با دولت منصور هادی مورد حمایت عربستان قابل مشاهده است.

آقای کرمی اظهار کرد: به هرحال مجموعه تحولات میدانی نقش مهمی در نگاه جدید عربستان به تحولات یمن و رفتن به سمت مذاکره یعنی تمایل به طرف‌های میانجی از جمله نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن دارد. 

تبادل اسراء فرصتی مناسب برای رسیدن به یک راه حل 

وی تصریح کرد: در حال حاضر در مذاکرات صلح شاهد هستیم که قرار است بزرگترین تبادل اسراء از آغاز تجاوز به یمن رخ دهد و نزدیک به هزار و ۵۰۰ اسیر بین دو طرف یعنی انصار الله و ائتلاف متجاوز سعودی مبادله شود که این موضوع می‌تواند مقدمه‌ای برای طرح آتش بس کلی باشد، البته اگر اراده سعودی‌ها مبتنی بر این باشد که بخواهند به این جنگ فرسایشی که جزء هزینه و ضرر برای آن‌ها چیزی به همراه نداشته و چهره سعودی‌ها را در افکار بین المللی و ملی مخدوش کرده است، پایان دهند. البته این موضوع نیز می‌تواند فرصت خوبی برای رسیدن به یک راه حل مورد توجه قرار گیرد.

این کارشناس منطقه غرب آسیا همچنین گفت: نکته مهم درباره فعال شدن مارتین گریفیس نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن، رایزنی‌هایی است که مقامات جمهوری ایران با انصارالله انجام دادند که نماینده سازمان ملل را بپذیرند و تا مارتین گریفیس بعد از سفرش به ریاض با مقامات انصارالله دیدار کند.

بن بست عربستان در ادامه تجاوز به یمن
آقای کرمی ادامه داد: در نهایت با این چشم انداز باید گفت، امروز عربستان سعودی پس از گذشت حدود شش از آغاز تجاوز به یمن، خودش را در بن بست جدی می‌بیند و شاهد است که متحدانش را نتوانسته در یمن به قدرت برساند و حتی مانع پیشروی انصارالله شود.

پذیرش انصارالله به عنوان یک قدرت میدانی 

این کارشناس سیاسی تصریح کرد: اکنون نیز شاهد خروج متحدان عربستان از یمن هستیم و امروز عربستان خودش را در بن بست می‌بیند و تمایل دارد مذاکرات و گفتگو‌ها با انصارالله آغاز شود.

وی با اشاره به چندین دور مذاکره صلح میان دو طرف در یمن گفت: اکنون آن چه مهم است کارشکنی عربستان در فرآیند صلح و نرسیدن مذاکرات به نتیجه‌ای مطلوب است، چرا که سعودی‌ها همچنان حاضر نیستند، نقش انصارالله را به رسمیت بشناسند. 

این کارشناس منطقه غرب آسیا همچنین گفت: اگر در دوره جدید تحولی در نگاه عربستان به وجود آید و ما شاهد این موضوع باشیم که تحولات یمن و درگیری‌ها کمتر و طرح مذاکرات صلح انجام شود، پیش شرط آن منوط به این است که عربستانی‌ها بپذیرند انصارالله یک قدرت میدانی و یک نیروی برگرفته از تحولات سیاسی و اجتماعی یمن است.

تبادل اسراء مقدمه‌ای برای آتش بس و لغو تحریم‌ها

آقای میرآبیان دیگر کارشناس مسائل سیاسی منطقه نیز در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما به تلاش‌های چند سال اخیر توسط نماینده ویژه سازمان ملل در موضوع یمن اشاره کرد و گفت: هم اکنون زمینه مبادله اسرا فراهم شده و این توافق بعد از آخرین نشست در سوئیس میان طرف‌ها صورت گرفت تا هزار و ۵۰۰ نفر از اسرا مبادله شوند، که نزدیک به ۱۵ نفر از آن‌ها شامل افسران سعودی هستند و موضوع آتش بس و همزمان با آن موضوع لغو تحریم‌ها در مرحله بعد قرار گرفته است.

به گفته آقای میرآبیان؛ سعودی‌ها فقط با آتش بس موافق بودند، اما با لغو تحریم‌های هوایی، دریایی و زمینی موافق نبودند، اما برای انصارالله آتش بسی در اولویت بود که پیش درآمدی برای لغو تحریم‌ها باشد وگرنه انصارالله حاضر به دیدار با نماینده سازمان ملل نیست.

این کارشناس سیاسی در ادامه افزود: هم اکنون تلاش‌ها توسط نماینده ویژه سازمان ملل در خصوص متقاعد کردن سعودی‌ها برای لغو تحریم‌های زمینی، دریایی و هوایی ادامه دارد.

جنایت علیه بشریت و بی اعتنایی سعودی‌ها به گزارش‌های متعدد عفو بین‌الملل

در حالی که طی شش سال گذشته، عفو بین‌الملل گزارش‌های مفصلی در مورد چگونگی نقض حقوق بشر توسط متجاوزان سعودی به یمن از جمله جنایات علیه کودکان و غیرنظامیان یمنی ارائه کرده است، اما عربستان با حمایت کشور‌های غربی و رژیم صهیونیستی، بدون هیچ واکنش و اهمیتی به این گزارش‌ها، به جنایات ضد انسانی خود در یمن ادامه می‌دهد. 
عربستان به همراه امارات متحده عربی و برخی کشور‌های دیگر عربی در ششم فروردین سال ۱۳۹۴ با تشکیل ائتلاف به اصطلاح عربی، تجاوز خود به کشور یمن را آغاز کرد. اما هزینه‌های سرسام‌آور آن باعث شد تا به استثناء امارات، سایر همپیمانان با سعودی، از این ائتلاف خارج شوند. 

  

   طیبه خادم جعفری 
   خبرنگار گروه سیاسی خبرگزاری صداوسیما