پخش زنده
امروز: -
گزارش مکتوب؛
تشنه کامانِ ساحل نشین!!
بیش از ۹۰ روستا در هرمزگان مشکل آب آشامیدنی دارند و با تانکر آبرسانی می‌شوند.
اهمیت منابع آب برای هر کشوری در جهان امروز بسیار حیاتی و استراتژیک است، به همین دلیل، کارشناسان مسائل آب، بیشتر نزاع جوامع بشری در آینده را بر سر تصاحب منابع آب بیشتر می‌دانند که مدیریت تأمین آب برای مصارف آشامیدنی و عمومی در شهر‌ها و روستا‌ها بسیار حایز اهمیت است.
بیش از دو دهه خشکسالی و کم آبی در هرمزگان موجب خشک شدن ۳۶۵ حلقه چاه آب آشامیدنی، ۱۸ دهنه چشمه و قنات، ۱۰۰ حلقه چاه و کاهش آب ۱۳۵ حلقه چاه بین ۳۰ تا ۷۰ درصد شده است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خلیج فارس، همه ۷۴ دشت‌های موجود در هرمزگان دارای بیلان منفی هستند و برداشت آب از ۳۸ دشت نیز ممنوع و آب بقیه دشت‌ها نیز شور است.
قائم مقام شرکت آب و فاضلاب هرمزگان می‌گوید: با هدف آبرسانی، بیش از ۱۶۱ پروژه در هرمزگان در استان درحال احداث است.
احمد شاکری می‌افزاید: براساس برنامه ریزی ۵۷ روستا تا پایان امسال با جمعیتی بالغ بر ۳۵ هزار نفر از آب آشامیدنی سالم بهره مند می‌شوند.
شاکری می‌گوید: ۱۳۵ میلیارد تومان در این پروژه‌ها هزینه شده است.
وی می‌افزاید: ۲۳ سایت آبشیرین کن در هرمزگان فعال هستند که در شبانه روز بیش از ۳۷ هزار متر مکعب آب شور و لب شور را شیرین می‌کنند.
قائم مقام شرکت آب و فاضلاب می‌گوید: آب قریب ۲۰۰ روستا از این آب شیرین تامین می‌شود که بیش از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت آن‌ها است.
شاکری در خصوص سایت‌های جدید آب شیرین کن می‌افزاید: حدود ۱۰ سایت آب شیرین کن در حال احداث است که حدود ۱۰۰ روستا با جمعیت بیش از ۷۵ هزار نفر را تامین آب می‌کنند.
وی می‌گوید: این ۱۰ سایت در حال احداث در شبانه روز ۲۰ هزار متر مکعب آب را شیرین می‌کند.
قائم مقام شرکت آب و فاضلاب می‌افزاید: هرمزگان هزار و ۷۰۹ روستا دارد که بیش از ۹۶ درصد آن‌ها از آب شرب بهرمند هستند.
شاکری می‌گوید: در حال حاضر ۷۵ روستا در هرمزگان با تانکر آبرسانی می‌شوند.
وی می‌افزاید: در حال حاضر نیاز آبی هرمزگان ۶ هزار و ۵۳۲ لیتر برثانیه است، در حالی که ظرفیت موجود ۵ هزار و ۹۹۷ لیتر است و هزار و ۱۰۰ لیتر بر ثانیه کمبود آب دارد.
آب شیرین کن‌ها
مدیردفتر طرح‌ها و کنترل پروژه‌های شرکت آب و فاضلاب هرمزگان می‌گوید: در مجموع شهرستان‌های بندرلنگه، قشم، سیریک، بندرعباس، بستک و میناب ۱۱ آب شیرین کن با اعتبار بیش از ۴۳۳ میلیون ریال ساخته شده است.
موسی فولادی می‌افزاید: این آب شیرین کن‌ها آب بیش از ۱۳۰ روستا با جمعیت بیش از ۸۵ هزار نفر را تامین می‌کنند.
وی می‌گوید: ظرفیت این آب شیرین کن‌ها در شبانه روز بیش از ۱۲۰ هزار متر مکعب آب شیرین می‌کنند.
مدیردفتر طرح‌ها و کنترل پروژه‌ها می‌افزاید: ۳۹ آب شیرین کن در هرمزگان با هزینه‌ای بالغ بر ۱۵ میلیون ریال در حال احداث و بهره برداری است.
فولادی می‌گوید: بیش از ۲۰۰ روستا و شهر با پوشش ۲۵۰ هزار نفری توسط این آب شیرین کن‌ها تامین می‌شوند.
وی می‌افزاید: این آب شیرین کن‌ها می‌توانند در شبانه روز بیش از ۱۲۰ هزار متر مکعب آب شیرین کنند.
محدود بودن آب پشت سد‌های هرمزگان
محدودیت آب‌های پشت سد، فرسودگی و الگوی مصرف آب آشامیدنی می‌تواند نقش بسزایی در هدر رفت این نیاز اساسی بشر داشته باشد.
مدیرکل آب و فاضلاب هرمزگان می‌گوید: هرمزگان امسال به دلیل گرمی هوا و شیوع کرونا در بخش آب شرب ۲۵ درصد افزایش مصرف داشته ایم.
امین قصمی می‌افزاید: ظرفیت سد‌های استان بیش از ۵۷۰ میلیون متر مکعب آب است که پیش بینی می‌شود از منابع آبی می‌توان برای ۱۸ ماه استفاده کرد.
وی می‌گوید: بجز پروژه آب شیرین کن یک میلیون متر مکعبی در بقیه پروژه‌های آبرسانی در هرمزگان ۷۰۰ میلیارد تومان هزینه شده است.
میانگین بارندگی در هرمزگان
در دوسال اخیر آسمان در‌های رحمت خود را به روی مردم هرمزگان باز کرده است، اما این میزان بارندگی‌ها جوابگوی خشکسالی بیست ساله در این استان نبوده است که این خود وظیفه ما را در قبال استفاده صحیح از آب سنگین‌تر می‌کند.
رئیس اداره هواشناسی بندرعباس می‌گوید: ازمهرماه پارسال بیش از ۳۹۴ میلی متر بارندگی در هرمزگان ثبت شده است که ۶۵ درصد افزایش داشته است.
رنجبر می‌افزاید: بیشترین بارندگی در ۲۴ سال گذشته در هرمزگان مربوط به پارسال است.
وی می‌گوید: شهرستان رودان با ۶۶۸ میلی متر بیشترین میزان بارش در استان است.
رفع کمبود آب با تنوع بخشی به منابع تامین آب شرب
مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با اشاره به اقدام در دست انجام به منظور کاهش دغدغه کمبود آب در استان هرمزگان، می‌گوید: این دغدغه‌ها با تنوع بخشی به منابع تامین آب شرب در این استان به ویژه در شهر بندرعباس رفع می‌شود.
حمیدرضا جانباز در بازدید از تصفیه خانه آب بندرعباس می‌افزاید: هم اکنون پروژه‌های بسیار خوبی در جهت ایجاد منابع آبی پایدار در هرمزگان در دست اجرا است که از جمله آن‌ها می‌توان به آب شیرین کن یکصد هزار مترمکعبی بندرعباس اشاره کرد.
وی می‌گوید: علاوه بر تکمیل مرحله اول و دوم پروژه آب شیرین کن بندرعباس به ظرفیت ۴۰ هزار مترمکعب و تامین آب شرب این شهر، طرح انتقال آب از آب شیرین کن به مخازن آب داماهی بندرعباس به طول ۳۳ کیلومتر از جمله دیگر اقداماتی است که از سوی آبفای هرمزگان در حال انجام است.
جانباز می‌افزاید: احداث سد، بازسازی تصفیه خانه فاضلاب بندرعباس، انتقال آب سد سرنی به شهر بندرعباس، طرح‌های آبرسانی به بشاگرد و جزایر هرمزگان از دیگر پروژه‌های مهم در دست اجرا در هرمزگان است.
مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور می‌گوید: با اجرای این پروژه‌ها مشکل کمبود آب در هرمزگان برطرف و وضعیت تامین آب در این منطقه به حالت پایداری می‌رسد.
استاندار هرمزگان نیز می‌گوید: هم اکنون پروژه‌های بزرگی برای تامین پایدار آب شرب در سراسر استان در حال اجرا است.
فریدون همتی می‌افزاید: از جمله این پروژه‌ها اجرای دو آب شیرین کن بزرگ در بندرعباس و احداث سد‌های جدید است که به زودی افتتاح می‌شود.
وی می‌گوید: با استفاده از این امکانات و منابع در زمینه تامین آب شرب از طریق آب شیرین کن‌ها و تامین آب کشاورزی از طریق سد‌ها در هرمزگان اقدام می‌شود.
استاندار ضمن اشاره به کمبود آب شهرستان بشاگرد می‌افزاید: هم اکنون دو پروژه بزرگ آبرسانی با اعتبار ۴۰۰ میلیارد تومان در این منطقه در حال اجرا و تکمیل است که با بهره برداری از آن‌ها وضعیت آبرسانی در بشاگرد بهبود می‌یابد.
معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب کشور در سفر به بندرعباس می‌گوید: استان هرمزگان بیشترین سهم را از تنش آبی سال ۹۸ به خود اختصاص داده است که با توجه به اولویت اجرای پروژه‌های آبفای استان، پیش بینی می‌شود مردم بندرعباس کمترین تنش آبی را در سال ۹۹ داشته باشند.
وجود حساسیت لازم در بخش تامین آب روستا‌ها
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان نیز بهره مندی برابرِ جمعیت شهری و روستایی از آب شرب را انتظاری بجا از سوی شورا‌های روستایی می‌داند و می‌گوید: در یک سال گذشته طرح تامین آب آشامیدنی حدود یکصد هزار نفر از جمعیت روستایی شهرستان بندرعباس تدوین که تاکنون عملیات اجرایی بخشی از خطوط انتقال اصلی، ایستگاه پمپاژ آب چهچکور و شبکه برق به سمت شهرک نامجو اجرا شده است.
امین قصمی می‌افزاید: اعتبار این طرح با برآورد سال ۹۶ حدود ۳۰ میلیارد تومان است که تاکنون بخشی از آن هزینه شده است.
وی ضمن اشاره به بالا بودن هزینه‌ها می‌گوید: ادامه این طرح نیاز به تامین اعتباری بالغ بر ۴۰میلیارد تومان است.
قصمی می‌افزاید: برای تامین آب شرب مورد نیاز روستا‌های حومه شهرستان بندرعباس نیاز به ایجاد زیرساخت‌های لازم است که برای رفع کامل مشکلات این بخش در قالب یک طرح مشارکتی، از توان و امکانات نیروگاه برق حرارتی ایسین استفاده می‌شود.
وی همچنین در خصوص بحث نوبت بندی آب در برخی روستا‌های بخش مرکزی، می‌گوید: نظارت بیشتری در بخش انجام می‌شود تا توزیع منصفانه آب در این روستا‌ها انجام شود.
مدیرعامل آب و فاضلاب می‌افزاید: علاوه بر مشکل تامین اعتبار پروژه‌های در حال اجرا، اتفاقات و حوادث پیش بینی نشده بر روی خطوط انتقال آب، از دیگر دلایل عمده ایجاد اختلال در توزیع آب شبکه روستایی است.
کم شدن فشار‌ها با راه اندازی اَبر پروژه آبی هرمزگان
استاندار هرمزگان می‌گوید: در اَبَر پروژه آب شیرین‌کن یک میلیون مترمکعبی بندرعباس ۸ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری ریالی و ۵۰۰ میلیون یورو سرمایه گذاری ارزی شده است.
فریدون همتی در بازدید از روند آماده سازی مرحله نخست این طرح می‌افزاید: پروژه آبشیرین کن یک میلیون مترمکعبی بندرعباس یکی از اّبّرپروژه‌های کشور در بخش شیرین‌سازی آب است که با حضور رئیس جمهور به بهره برداری می‌رسد.
وی می‌گوید: مرحله اول آبشیرین کن با عنوان طرح ملی ساقی کوثر با هدف تأمین بخشی از نیاز آبی حوزه صنعت، کشاورزی و آب آشامیدنی مردم استان‌های هرمزگان، کرمان و یزد، با ظرفیت انتقال روزانه ۲۰۰ هزار متر مکعب به‌زودی وارد مدار تولید می‌شود.
همتی می‌افزاید: بخشی از این آب تولید شده به‌صورت آزمایشی به ظرفیت روزانه ۴۰ هزار مترمکعب برای تامین آب مورد نیاز شهرخمیر و روستا‌های اطراف وارد مدار شده است.
استاندار می‌گوید: فناوری شیرین سازی آب تا پیش از این در خارج از کشور بود و به علت تحریم‌ها و به همت مهندسان، نیروی انسانی جهادگر داخلی بیش از ۷۰ درصد دانش و تکنولوژی بکار رفته در این پروژه بومی است.
وی با اشاره به بهره برداری ازمرحله دوم آب شیرین کن یک میلیون مترمکعبی بندرعباس تا پایان سال ۱۴۰۰، می‌افزاید: با سرمایه گذاری معادن بزرگ کشور استان‌های کرمان و یزد در آب شیرین کن بندرعباس ظرفیت بزرگی برای تامین اب شهر بندرعباس و روستا‌های اطراف آن و شهر خمیر بوجود آمد.
همتی می‌گوید: برای تامین آب لازم بخش کشاورزی و صنایع شهرستان حاجی آباد و دیگر روستا‌هایی در مسیر خط انتقال آب به استان‌های کرمان و یزد برنامه ریزی شده است..
فریدون همتی با اشاره به تامین نیاز آبی کشور از دریای عمان، خلیج فارس و خزر برای رونق صنعت کشاورزی و توسعه منابع آب در نظر گرفته شده است می‌افزاید: این طرح مصداق بارز تحقق اقتصاد مقاومتی و رونق تولید به‌عنوان یکی از مهمترین دغدغه‌های رهبری معظم انقلاب است.
وی می‌گوید: استاندارد‌های زیست محیطی برای اجرای این پروژه به‌طور کامل و با مطالعه علمی کامل رصد و پایش می‌شود.
همتی با اشاره به اعلام آمادگی متقاضیان برای تحویل پساب آب شیرین کن می‌افزاید: بندرعباس برای صنعتی سازی به متقاضیان برنامه ریزی شده است.
وی در بازدید از خط انتقال یک‌هزار و ۴۰۰ میلیمتری انتقال آب از آبشیرین‌کن ۱۰۰ هزار مترمکعبی به مخازن داماهی بندرعباس می‌گوید: انتقال خط آب شیرین کن به داماهی به‌عنوان شاهرگ حیاتی آب بندرعباس ۳۳ کیلومتر طول دارد و با بیش از ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی، با هدف انتقال بهینه آب به مخازن شرق بندرعباس و اختلاط منابع تولید در حال اجراست.
موانع
برای رفع موانع و مشکلات باید آن‌ها را شناسایی کرد و برنامه‌ای کارشناسی برای حل ریشه‌ای آن‌ها تدوین و پیاده سازی کرد.
مهمترین موانع پیش روی آب و فاضلاب هرمزگان عبارتند از؛ کمبود اعتبار و عدم افزایش اعتبار سالانه متناسب با افزایش تورم
- کمبود شدید منابع آب شیرین و پایدار
- طولانی بودن خط انتقال آب از سد‌ها به شهرستان‌های هرمزگان
- بالا بودن هزینه‌های اجرایی پروژه‌ها با توجه به پراکندگی و دوری از مرکز استان
- رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای دستیابی به آب با کیفیت
- قدمت و فرسودگی شبکه‌های آبرسانی موجود با توجه به اقلیم استان
- منطقی نبودن قیمت آب بهاء با توجه به هزینه‌های تمام شده
- پوسیدگی لوله‌ای انتقال آب
- خراب بودن بعضی از قطعات آب شیرین کن‌ها
نتیجه گیری:
با توجه به مشکلات کم آبی، شوری، بهداشتی و فرسودگی خط انتقال آب که گریبان مردم هرمزگان را گرفته است می‌توان با اجرایی کردن راهکار‌های بیان شده مشکلات آب آشامیدنی روستا‌ها و شهر‌های هرمزگان را حل کرد.
اهم این راهکار‌ها عبارتند از؛ تخصیص اعتبار بودجه فوری و ضروری از صندوق توسعه ملی
- خرید به موقع لوازم مورد نیاز برای آب شیرین کن‌ها
- صدور مجوز‌های خرید تضمینی و تامین آب
- احداث آب شیرین کن
- مکلف کردن شرکت‌های صنعتی برای تامین آب روستا‌های در طول مسیر انتقال آب آن‌ها
- شیرین کردن آب دریا
نویسنده: ایمان سالاری پاک
نظر شما