فشار‌های فزاینده ابوظبی بر امان در پی سازش امارات با تل آویو

فهم و درک این نشست و ابعاد آن با توجه به گام‌های پرحرارت ابوظبی و منامه به سوی همه اشکال عادی سازی روابط با اسرائیل به تأمل نیاز دارد. گام‌های ابوظبی و منامه در این خصوص بر اردن و اردنی‌ها در معادلات داخلی یا مسائل مربوط به اراضی اشغالی فلسطین و مقدسات اسلامی در آن تا مسئله محاصره قطر، روابط با ترکیه و پیامد‌های اقتصادی دیگر و منامه، تأثیرات زیادی خواهد داشت.
مشخص است که مقامات اردنی در خصوص مواضع سیاسی شناخته شده امان با فشار‌های زیادی مواجه هستند و امان همواره مجبور بوده است بین منافع سیاسی و ترکیب جمعیتی اش و روابطش با کشور‌های عرب خلیج (فارس) توازن دشواری برقرار کند و این توازن حساس نیز پس از خیز برداشتن امارات و بحرین به سوی اسرائیل با فشار‌های داخلی گسترده‌ای روبروست.
نکته تأمل برانگیز آن است که شاه اردن مجبور شد با برخی انتقادات شدید اللحن اعضای خاندان سلطنتی به سیاست‌های ابوظبی و محمد بن زاید شخصاً برخورد کند و شاهزاده علی بن حسین مجبور شد توئیتی را که در آن عکسی از مردم در حال لگدمال کردن عکس بن زاید منتشر کرده بود و اظهار نظر تمسخر آمیزی را نیز ضمیمه توئیتش کرده بود، حذف کند.
موج شدید عادی سازی روابط با اوضاع دشوار اردن همزمان شده و بر شدت دشواری اوضاع این کشور با شیوع کرونا افزوده شده و روشن است که تنگنای اقتصادی و مالی امان به دو برابر شدن فشار‌های آمریکا، اسرائیل، همچنین فشار‌های عربستان، امارات، بحرین و مصر به اردن منجر شده، اما در این میان فشار‌های امارات بی رحمانه‌تر و طلبکارانه‌تر شده است و همین توازنات جدید نیز باعث استعفای عمر الرزاز نخست وزیر شد و به جای وی هانی الخصاونه روی کار آمد علاوه بر اینکه در انتخابات اخیر پارلمانی در اردن بر حضور عشایر در مجلس افزوده و از شمار اخوان المسلمین و زنان کاسته شد.
این نشست نشانگر فشار‌های بیشتر و اعتراف به این مسئله است که شرایط کنونی اردن به آن اجازه نمی‌دهد در گزینه‌های داخلی و منطقه‌ای اش، خیلی راحت عمل کند و تغییر دولت و مجلس بیش از آنکه بیانگر خواسته‌های حاکمیت و مردم اردن باشد به سبب فشار‌های کنونی است.
با توجه به این مطالب درست و حق این است که گفته شود نشست ابوظبی شامل تحولات منطقه‌ای و بین المللی بود، اما صحبت از مسئله فلسطین؛ به نظرمی رسد چنین نباشد آن هم در حالی که ابوظبی و منامه تا آنجا که می‌توانند در تلاشند این مسئله را در سایه موضوع خرید هواپیما از آمریکا و تبادل سفیر و درخواست‌های نتانیاهو و بن زاید برای نمازگزاردن در مسجد الاقصی و هدیه رئیس اسرائیل به وزیر خارجه بحرین شامل تفسیر قرآن و سیره رسول خدا، دفن کنند.