دفن هویت تاریخی روستا‌ها زیر ساختار شهری

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز یزد، مصطفی فاطمی گفت : روستا‌ها هویت‌های فرهنگی و اجتماعی و ساختار‌های فیزیکی خاصی دارد که اکثر آن‌ها در طی هزاران سال معنا پیدا کرده و شکل گرفته و  یک هویت روستایی به خود گرفته است و تبدیل آن از یک واحد روستایی به واحد شهری ،  باعث دگرگونی در ساختار هویتی آن می‌شود.

وی افزود: وقتی درباره یک شهر و ساختار آن صحبت می‌کنیم، منظور یک واحد اجتماعی و سیاسی است که فعالیت‌های جمعیتی و فیزیکی درون آن اتفاق می‌افتد. این یک تعریف کلی از شهر است، ولی در کشور ایران شهر‌ها معنای دیگری به خود گرفتند، مخصوصا زمانی که روستا‌ها به شهر تبدیل می‌شوند.

فاطمی با اشاره به اینکه اخیرا چند روستا در استان یزد مثل مجومرد در شهرستان اشکذر و خرانق در شهرستان اردکان به شهر تبدیل شد، گفت: خرانق یک هویت تاریخی بخشی از مردمان حاشیه کویر ایران است که چگونه در یک اقلیم خشک بیابانی زندگی را در طول ادوار مختلف تاریخی حفظ کرده و امنیت را برای خود به ارمغان آوردند.

وی افزود : شهری که ساختار قلعه‌ای دارد و کشاورزی مردم این خطه نمایانگر حفظ زندگی در کویر است و کاروانسرای کنار آن نشانگر خدمات دهی به مسافران و بهره گیری از تاجرانی است که از آن مسیر عبور می‌کردند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان یزد، افزود: تبدیل این منطقه به شهر نباید باعث حذف هویت تاریخی و فرهنگی آن شود، در سایر روستا‌هایی که به شهر تبدیل شدند شاهد این آسیب بوده ایم، مثل بافق و شاهدیه، شهرداری‌ها عاملی شدند برای حذف هویت‌های فرهنگی و ساخت اتوبان، جاده، خیابان و نظایر اینها، با این اوصاف شهر‌هایی که جدیدا ایجاد می‌شود باید با نگاه تاریخی به آن‌ها نگاه کرد.

فاطمی گفت : ذهنیتی که از توسعه شهر‌ها در کشور ما وجود دارد، تبدیل آن به ساختار‌های نوین شهری است که همه این‌ها در قالب جدول کشی‌ها و پارک‌های مدرن و ساختمان‌های بلند تبلور پیدا می‌کند و حتی برخی وجود پل، زیرگذر و… را جزء ساختار شهر می‌دانند در حالی که برای روستا‌هایی که به تازگی به شهر تبدیل می‌شوند این ضرورت احساس نمی‌شود.

وی تاکید کرد: باید در تبدیل روستا‌ها به شهر‌ها دقت شود تا هویت معنایی و تاریخ آن روستا حفظ شود، این اتفاق به هویت فرهنگی و تاریخی روستا‌ها آسیب می‌زند. داشته‌های شهری در شهر‌ها آن چیزی است که از گذشتگان به یادگار مانده است، مثلا المان یزد میدان امیرچخماق است که در واقع یک معنای واحد برای این شهر است.

فاطمی افزود : بلوارها، مترو، پل ها، تونل‌ها و حتی پارک‌ها هویت‌های شهری نیستند، مثلا پارک کوهستان هیچ وقت المان یزد نمی‌شود، در صورتی که پارک زیبایی است و نیاز شهر محسوب می‌شود.