انتقاد از ناکارآمدی کمک‌های انساندوستانه در شرایط کرونایی

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما از وین؛ در سمینار اقدامات زورمدارانه یکجانبه و پیامد‌های آن در چارچوب همه گیری کرونا که از سوی نمایندگی‌های دائم جمهوری اسلامی ایران، ونزوئلا و کوبا نزد سازمان‌های بین المللی در وین و با شرکت ۳۸ کشور عضو سازمان ملل از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شد؛ خانم "آلنا هان" گزارشگر ویژه سازمان ملل در ارتباط با پیامد‌های منفی اقدامات زورمدارانه یکجانبه در بهره مندی از حقوق بشر، با اشاره به اینکه تحولات اخیر و سیاست تحریم‌ها از سوی برخی دولت‌ها سبب افزایش شدید فشار بر موضوعات بشردوستانه به ویژه در موج دوم کرونا شده است، افزود: همه گیری کرونا یک چالش جهانی را به ویژه برای حقوق بشر و از جمله حق حیات، بهداشت، و غذا شکل داده است.
گزارشگر ویژه سازمان ملل با یادآوری اینکه هر فرد در هر نقطه جهان از این مشکل در خطر است، به تأکید مکرر سازمان ملل و سایر سازمان‌های بین المللی بر اثرات مخرب تحریم‌های یکجانبه و نیاز به همبستگی و احترام کامل به حقوق بشر در بحبوحه کرونا اشاره کرد و افزود: از زمان انتخابم به این سمت، بار‌ها خواستار حذف و به حداقل رساندن تمامی تحریم‌های یکجانبه، از جمله درخصوص رفع موانع تجاری به ویژه آن‌هایی که مربوط به تعاملات بانکی برای خرید داروها، تجهزات پزشکی و سایر اقلام ضروری می‌شوند، شده ام، اما متاسفانه سطح همبستگی و همکاری بین المللی برای این موضوع کافی نیست و نتایجی حاصل نشده است.
این گزارشگر ویژه سازمان ملل در ادامه با اشاره به اینکه متاسفانه برخی دولت‌ها به ابزار‌ها و رویه‌های جدیدی برای تقویت تحریم‌های یکجانبه علیه اهداف خود متوسل شده اند، افزود: ایالات متحده آمریکا از زمان شیوع کرونا، تهدید و اقدام به تحریم‌های یکجانبه را از جمله از طریق بکارگیری رویه‌های تحریمی جدید برای متهم نمودن چین به علت گسترش بیماری و اعمال تحریم‌های جدیدی علیه آن‌هایی که به دنبال اقدامات جبرانی در برابر بیماری کرونا بودند، افزایش داده است.
هان در ادامه به برخی موارد مستند نقض حقوق بشر در اثر اعمال تحریم‌های یکجانبه در دوران کرونا پرداخت و افزود: آمریکا، شرکت‌هایی را که در تلاش برای ارسال دستگاه‌های تنفسی به ایران بودند، وارد فهرست تحریم‌ها نمود. به خاطر تحریم ها، کوبا از دریافت کمک‌ها از جوامع مدنی محروم بوده است. آن‌ها نیز نتوانسته اند دستگاه‌های تنفسی مورد نیاز را از تولید کنندگان اروپایی تهیه کنند. همچنین ونزوئلا از تهیه فروش مورد نیاز برای برنامه‌های انسانی به علت اعمال تحریم‌ها بر شرکت‌های نفتکش محروم شده است. سازمان‌های حقوق بشری از وخامت وضعیت بیمارستان‌های ونزوئلا گزارش داده اند. همچنین تهیه مواد شوینده برای اهداف پزشکی و شست و شوی دست‌ها ناممکن شده است. به علت تحریم ها، کمک‌های بانک جهانی به ایران، ونزوئلا، کوبا و سودان توقیف شده اند. علاوه بر این ها، ایالات متحده ۱۸ بانک ایرانی را در ماه اکتبر در فهرست تحریم قرار داد که مانع امکان تهیه اقلام پزشکی تهیه شده توسط شرکت‌های اروپایی شد؛ به ویژه دارو‌های حیاتی مورد نیاز دیابتی‌ها در سراسر کشور.
وی افزود: تحریم‌ها سبب افزایش چند برابری قیمت اقلام‌های مورد نیاز ضروری شده است. بانک انگلستان با درخواست ونزوئلا و سوریه برای آزادی سازی بخشی از مبالغ توقیف شده برای استفاده از تدابیر اضطراری را رد کرد. برخی تلاش‌های انجام شده توسط این دسته از کشور‌ها برای تولید واکسن، از سوی آمریکا به عنوان تلاش برای ساخت سلاح‌های بیولوژیکی توصیف شده است. دسترسی به دانش و علم پزشکی نیز از تحریم‌ها متاثر شده و پزشکان ایرانی قادر به دستیابی به مطالب علمی در اینترنت نیستند. تحریم‌های یکجانبه، همه گیری کرونا را بسیار وخیم‌تر و فاجعه بارتر نموده است. ممانعت از دسترسی به غذا، تجهیزات و علوم پزشکی، برق و انرژی در بحران کرونا منجر به نقض حق حیات می‌شوند.
گزارشگر ویژه سازمان ملل در ادامه با تأکید بر اینکه تحریم‌های یکجانبه در بحران کرونا، ۲۰ درصد اعضای سازمان ملل را تحت تاثیر قرار داده و آن‌ها را نسبت به سایر دولت‌ها آسیب پذیرتر نموده است، افزود: عمیقا نگرانم که علیرغم درخواست‌های مکرر برای همبستگی و کاهش پیامد‌های تحریم‌ها در بحران کرونا، و علیرغم انجام برخی اقدامات از سوی برخی دولت ها، با این حال، رویه ارائه کمک‌های انسان دوستانه پیچیده، گیج کننده و نامناسب می‌باشد.
دوهان با اشاره به اینکه تحریم‌ها سبب شده تا دولت‌ها نتوانند پروژه‌های مناسب توسعه‌ای را اجراء کنند، گفت: متاسفانه دولت‌های اعمال کننده تحریم‌های یکجانبه نیز هیچ ارزیابی از پیامد‌های تحریم‌ها ارائه نکرده اند. وی از همه سازمان‌ها و نهاد‌های تأثیر گذار درخواست کرد تا تمام تلاش خود را برای کم کردن اثرات منفی تحریم‌ها بر موضوعات انسان دوستانه بکار ببرند. وی، همچنین تأکید کرد بایستی تدابیری اتخاذ شود که هیچ یک از اقلام ضروری ذکر شده ذیل تحریم‌ها قرار نگیرند و تحریم سازوکار‌های کانال‌های مالی برای نقل و انتقالات کمک‌های بشر دوستانه به ویژه در بحران‌ها بایستی تعلیق و برچیده شود.
گزارشگر ویژه در پایان با اشاره به اینکه سازوکار کمک‌های بشردوستانه بایستی تغییر پیدا کند و سازوکاری شفاف برای ارائه کمک‌های بشردوستانه در زمان‌های بحران ارائه گردد، افزود: همچنین، بایستی تعریف دقیق تری از وضعیت‌های بحرانی مانند بیماری‌های همه گیر، بلا‌های طبیعی و ... ارائه و مورد توافق قرار گیرد تا کمک‌های انسان دوستانه از طریق کانال‌های شفاف، بدون هیچ مشکلی در زمان مورد نیاز ارسال شوند.