۱۶ آذرماه، نماد هوشیاری و بیداری دانشجویان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز مازندران، ۱۶ آذر در کشورمان روز دانشجو نامگذاری شد. در واقع این روز، به یاد ۳ دانشجویی است که در اعتراض به دیدار رسمی نیکسون معاون رئیس جمهور آمریکا با شاه پهلوی آنهم چندی پس از کودتای ننگین آمریکایی ۲۸ مرداد، توسط رژیم ستمشاهی به شهادت رسیدند.
ضرب و شتم و به شهادت رساندن دانشجویان توسط گارد شاهنشاهی، ادامه برنامه‌های محمدرضا پهلوی برای ادامه خفقان و سرکوب در کشور بود، اما جنبش‌های دانشجویی با ایستادگی، دقیقا در برابر همین هدف بود. آن‌هایی که امیدوار بودند در روز‌های میانه آذر شاهد آرامش در ایران باشند با آغاز تظاهرات دانشجویی در ۱۴ آذر، به خود آمدند.
حکومت پهلوی بلافاصله بعد از آغاز محاکمه مصدق در ۱۶ آبان سال ۳۲ زمینه را برای بازگشایی دوباره سفارت انگلیس در ایران فراهم می‌کند و سپس با دعوت از نیکسون معاون رئیس جمهور آمریکا و حضور در دانشگاه تهران به دنبال القای آرامش در افکار عمومی بود، ولی جنبش بیدار دانشجویی، ماهیت ابهام آمیز تشکیلات مخفی آن‌ها را در کودتای ۲۸ مرداد آشکار کرد.
انگلیس و آمریکا هم، عموما" دسیسه دو سویه را در چنین مواردی، نه تایید و نه تکذیب می‌کنند. اما تصور این که عامل دیگری در پشت چنین کودتایی باشد، برای دانشجویان واضح است.
دو رهبری که این کودتا بیش از هر کس دیگر در خدمت آن‌ها است، ملکه انگلستان الیزابت و آیزنهاور رئیس جمهور آمریکا بودند.
ملی شدن صنعت نفت انگیزه اساسی برای کودتا بود و انگلیس موفق شد دولت آمریکا را متقاعد سازد که دولت مصدق به زیان غرب عمل می‌کند. این هماهنگی راه را برای اجرای کودتایی علیه مصدق هموار کرد تا ایران در چنبره غرب باقی بماند و نفت به نفع انگلیس و آمریکا مصادره شود.
این کودتا تلاش‌های ایرانی‌ها را پس از ماه‌ها کار و مقاومت برای ملی شدن صنعت نفت به خطر انداخت و این نگرانی را به همراه داشت که ایرانی‌ها را برای رسیدن به استقلال نفتی با دشواری بسیار زیاد مواجه کند. به نظر می‌رسید ملکه الیزابت و آیزنهاور، هر دو کمر همت بسته اند تا نهایت تلاش خود را به عمل آورند تمام شانس‌های ایران را پیش از اجرای کامل و دقیق ملی شدن صنعت نفت، نابود کنند.
از زمان کودتای ۲۸ مرداد، این نگرانی در میان دانشجویان وجود داشته که با نفوذ بیشتر انگلیس و آمریکا در ایران هرگونه امید به بازگشت اقتصاد ملی نابود شود. بر اساس گزارش‌ها، ۱۴ آذر قرار بود دنیس رایت _کاردار سفارت انگلیس وارد ایران شود و ۱۸ آذر نیکسون _معاون رئیس جمهوری آمریکا برای بررسی وضعیت به ایران سفر کند
ملکه الیزابت و آیزنهاور تا همین جا هم نهایت تلاش خود را کرده بودند تا ملی شدن صنعت نفت را نابود کنند و فعالان این صنعت را منزوی سازند .
درست است که اقدامات لندن و واشنگتن ملی شدن نفت ایران را در رکود فرو برد، اما این اقدامات جنبش‌های دانشجویی را تقویت کرد و سبب شد دانشجویان برنامه‌های اعتراضی خود را گسترش دهند.
۱۴ آذر ۳۲ دانشجویان دانشکده‌های حقوق وعلوم سیاسی، دندانپزشکی ودارو سازی در دانشکده‌های خود تظاهراتی علیه رژیم کودتا و مقاصد آن برپا کردند. در ۱۵ آذر این تطاهرات به بیرون دانشگاه کشید شد که با واکنش نیرو‌های ویژه روبرو شد، در آن روز دانشجویان مورد ضرب وشتم قرار گرفتند و تعدادی دستگیر شدند. از عصر ۱۵ آذر افسران ارتش به داخل دانشکده‌ها آمدند و در صبح ۱۶ آذر درگیری لفظی بین دانشجویان و افسران ارتش آغاز شد که به شلیک گلوله و شهادت سه تن از دانشجویان به نام‌های احمد قندچی، آذر (مهدی) شریعت‌رضوی و مصطفی بزرگ‌نیا منتهی شد.
به گفته دکتر علی شریعتی آن‌ها در پیش پای نیکسون قربانی شدند. شاه برای آنکه نشان دهد بعد از کودتا، ایران شرایط آرامی دارد در همان دانشگاه به معاون رئیس جمهوری آمریکا دکتری افتخاری دارد، اما ۱۶ آذر به نام روز مقاومت در برابر استبداد شاهان و استکبار جهانی در ایران شکل گرفت و بعد از انقلاب ۱۶ آذر روز دانشجو نام گرفت
روز دانشجو یاداور این مساله است که غرب برای رسیدن به منافع خود دست از سر ایران برنداشته است و هم اکنون نیز برنامه‌های پرتلاطم را اجرا می‌کند که بر ضرورت هوشیاری و ایستادگی و وحدت تاکید می‌کند.
در سال‌های کنونی امپریالیسم رسانه ای، با قدرت پروپاگاندایی به دنبال تحریف جنبش اصیل دانشجویی است. جنبشی که هدف آن استبداد ستیزی، استکبار ستیزی و روشنگری بود که با انقلاب اسلامی، بخشی از آن حاصل شد و ندای استکبار ستیزی آن در جهان طنین انداز است، اما جریان تحریف با هدف خاموش کردن فریاد آزادیخواهی جنبش دانشجویی در برابر استکبار، به دنبال فراموشی عمدی هدف اصلی و چرایی جنبش‌های دانشجویی در کشور است که ادامه هوشیاری دانشجویان در این روشنگری را می‌طلبد.