بایدن و تسلسل باطل ترامپی
آیا با نزدیک شدن به پایان دولت ترامپ نشانههایی امید بخش در زمینه بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریمها آشکار میشود.
اسوشیتدپرس دیروز در گزارشی از برلین به نقل از یک مقام آلمانی اعلام کرد سه کشور اروپایی که بخشی از توافق هسته ای تاریخی سال 2015 با ایران هستند, روز چهارشنبه در جریان نشستی مجازی در وین ابراز امیدواری کرده اند که با تغییر دولت در واشنگتن, بتوان آمریکا را به این توافقنامه بازگرداند.
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در برجام هم پس از این نشست در توییتر نوشت: "شرکت کنندگان بر تعهد محکم خود به موافقتنامه هسته ای همچنین آمادگی خود برای انجام تلاش های دیپلماتیک فشرده به منظور اطمینان خاطر درباره اجرای کامل آن تاکید کردند".
شرکت کنندگان در نشست روز چهارشنبه توافق کردند بیست و یکم ماه دسامبر (اول دی) گفتگوهای "غیررسمی" بیشتری در سطح وزرا انجام دهند.
از طرف دیگر رافائل ماریانو گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز همزمان ضمن تأکید بر لزوم بازگشت سریع دولت جدید آمریکا به مذاکرات هسته ای با ایران اظهار داشت سیاست های دونالد ترامپ، دنیا را به مکانی خطرناک تر تبدیل کرده است. مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی که ناظر بین المللی در امور هسته ای است به «سی بی اس نیوز» گفت تا حدودی به دلیل سیاست های دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، جهان به یک مکان خطرناک تر تبدیل شده است. وی از جانشین آقای ترامپ، یعنی جو بایدن، خواست تا به مذاکرات هسته ای با دشمنان آمریکا بازگردد.
در عین حال سه کشور اروپایی عضو برجام از مطالبات غیر واقعبینانه خود دست برنداشتند و از تهران خواستند نقض این موافقتنامه را متوقف کند و به تبعیت کامل از آن بازگردد.
این در حالی است که آنچه سبب شده تهران به بخشی از تعهدات خود در برجام عمل نکند خروج امریکا از برجام و در پیش گرفتن سیاست فشار حداکثری و همراهی سه کشور اروپایی با آمریکا بوده است. بنابراین آن طرفی که باید ابتدا به تعهدات خود در برجام بازگردد آمریکا و اروپا هستند نه جمهوری اسلامی ایران.
البته در مواضع جو بایدن و نزدیکانش هم تناقضاتی وجود دارد. از طرفی وی از بازگشت آمریکا به برجام سخن گفته اما از طرف دیگر یا این بازگشت را مشروط به عمل کردن تهران به همه تعهدات هستهای خود کرده است یا اینکه از توافقی جدید و کاملتر با ایران سخن گفته که علاوه بر افزایش تعهدات هستهای، سیاستهای موشکی و منطقهای و داخلی ایران را نیز در برگیرد.
آنچه مسلم است اینکه مقاومت مسئولان و مردم ایران در برابر زیادهخواهی دولت ترامپ و سیاست فشار حداکثری وی آشکار کرده است که اگر بایدن خواهان اجرای تعهدات هستهای ایران است باید ضمن تن دادن به تعهدات برجامی آمریکا، مطالبات خود از تهران را محدود به تعهدات ایران در برجام کند نه بیشتری؛ در غیر این صورت دولت او نیز مانند ترامپ گرفتار دور و تسلسل باطلی میگردد.
----------------------------------------------------------------
عبدالرضا خلیلی