زنگ خطر چاقی کودکان و نوجوانان خوزستانی به صدا درآمد+فیلم

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما خوزستان، نازنین دانش آموز کلاس چهارم یکی از مدارس خوزستان است، او وقتی کلاس اول بود در مسابقات کاراته و شنای استان چند بار قهرمان شده بود، اما متاسفانه بعد از گذشت ۳ سال او ۱۵ کیلو گرم اضافه وزن پیدا کرده است.

مادر نازنین می‌گوید:خوردن چیپس و تنقلات ناسالم وکم شدن تحرک به واسطه بازی‌های کامپیوتری را علت اصلی چاقی او می‌داند. او از تاثیر این چاقی برتحصیل نازنین هم گفت: نازنین دیگر رغبتی به درس خواندن ندارد و در انجام تکالیفش تنبل شده است و همینطور، چون هر لباسی را نمی‌تواند انتخاب کنداعتماد به نفسش را از دست داده و متاسفانه مسئله اضافه وزن او در دوران قرنطینه، تشدید هم شده است.

چاقی و اضافه وزن کودکان و نوجوانان خوزستانی بالاتر ازمیانگین کشوری
معاون سلامت آموزش وپرورش استان خوزستان نتایج آمار چاقی ۵ سال گذشته تا امروز را تشریح می کند:براساس پیمایش کاسپین، که ۵ سال گذشته انجام شده بود؛ ۲۰ درصد دانش آموزان خوزستانی ۷-۱۸ سال دچار اضافه وزن و چاقی بودند عددی که در سنجش اولیه" کوچ" (سنجش سال جاری) به ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است یعنی شیب۱۰ درصدی درحالی که میانگین چاقی و اضافه وزن کشوری ۸ درصد افزایش، را ثبت کرده است.

معزی همچنین، از دوشهر اهواز و دزفول به عنوان شهر‌هایی که بحث اضافه وزن در آن‌ها تمرکز دارد، نام برد. وی دوران قرنطینه را از عوامل تشدید کننده چاقی برشمرد و عنوان کرد: تا سال گذشته، رتبه‌ی سوم و چهارم کشور از لحاظ فعالیت بدنی وتحرک داشتیم، ولی حالا جزءاستان‌های با آمار بالای دانش آموزان چاق وبا اضافه وزن بالا، هستیم.

آینده کودکان چاق، بزرگسالی چاق است
معزی در ادامه از عوارض چاقی گفت:فشار خون، سکته قلبی، سکته مغزی، دیابت انحراف ستون فقرات وساییدگی زانو، آسم و مشکلات تنفسی بخشی از عوارض چاقی است و روندی که اگر ادامه پیدا کند، هزینه‌های سنگین درمانی بر خانواده‌ها و بیمه‌ها تحمیل می‌شود.

طرح کوچ" دریچه امید را برای نسل آینده گشوده است
معزی با اشاره به نقش مهمی که آموزش و پرورش در حوزه بهداشت، تغذیه و افزایش فرصت هابرای فعالیت جسمی و در مدارس بازی میکند، افزود: با احساس مسئولیت در قبال تضمین سلامت دانش آموزان، آموزش و پرورش، بسته تحولی به نام کنترل وزن و چاقی دانش آموزان یا به عبارتی کوچ رابا رویکرد ترویج سبک زندگی فعال و سالم در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ دستور کار خود قرار داده است.

 

معزی از مهمترین اقدامی که در پروژه کوچ انجام گرفت گفت: اولین گام برای شناسایی دانش آموزان دارای اضافه وزن یا چاق، سنجش اولیه شاخص توده بدنی BMI یا اندازه گیری قد و وزن کلیه دانش آموزان و تکمیل پرسش نامه و ثبت نتایج سنجش اولیه است. این سنجش‌ها از ابتدای آبان آغاز و تا اوایل آذر ادامه داشت

گام دوم کوچ:مداخلات
معزی افزود:بعد از ورود اطلاعات به سامانه سناد در گام بعدی یک کارنامه‌ی اولیه صادر می‌شود، و به دانش آموزانی که در طبقه بندی جزء گروه دارای اضافه وزن بالا یا چاق قرار می‌گیرند، توصیه‌های استانداردی در نظر گرفته شده است. یکی از این مداخلات استفاده از برنامه شاداست،۷ میلیون دانش آموز در سراسر کشور عضو کانال‌های سلامت و تربیت بدنی ِشاد هستند، و دانش آموزان موظفند که فیلم فعالیت‌های بدنی را برای معلم مربوطه ارسال کنند. ۶ نمره از فعالیت دانش آموزان، در قالب درس تربیت بدنی، به فعالیت بدنی کوچ اختصاص دارد.

هدف نهایی کوچ کاهش نرخ ۳ درصدی اضافه وزن در هر سال
معزی با بیان اینکه هدف نهایی در پیمایش کوچ کاهش نرخ ۳ تا۵ درصدی سالانه اضافه وزن است، یادآور شد:کوچ به شرطی موثر است که خانواده‌ها مشارکت کنند وفرهنگ سبک زندگی سالم، در خانواده نهادینه شود وتضمین اثربخشی آن در گرو نظارت خانواده هاست، ما در شرایط کرونا ناگزیر به فعالیت بدنی در خانواده هستیم، این فعالیت میتواند درخانه یا پارک با رعایت اصول بهداشتی انجام گیرد. فاکتور مهم دیگر، عادات غذایی صحیح و رژیم غذایی مناسب است، که خانواده نقش کلیدی در شکل گیری عادات صحیح غذایی بازی می‌کند، قرار دادن میوه و سبزیجات در رژیم غذایی، جلوگیری از ریزه خواری ومصرف تنقلات ناسالم، استفاده از روغن‌های مایع گیاهی به جای روغن‌های جامد از جمله مداخلات موثر خانواده هاست.

خانه‌های بهداشت، تکمیل کننده‌ی کارزار کوچ
شیوع چاقی در دوران کودکی و نوجوانی در بسیاری از کشور‌ها به درجه هشدار دهنده‌ای رسیده است و فرهنگ سازی در اکثر مناطق دنیا از مدارس آغاز شده است، طرح کوچ، فعالیت خود را از نقطه موثری آغاز کرده است، اما در ادامه دانش آموزانی که دارای اضافه وزن یا چاقی هستند با فرم ارجاع به مراکز سلامت و خانه‌های بهداشت ارجاع داده میشوند.
خانم مصیبی عضو گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اهواز در مصاحبه با ما گفت: افرادی که با فرم ارجاع از مدارس به ما مراجعه می‌کنندتوسط بهورزان خانه‌های سلامت، اندازه گیری قد و وزن، برایشان انجام می‌گیرد، همچنین تعیین و تفسیر نمای توده بدنی، ارزیابی الگوی غذا و فعالیت بدنی آن‌ها سنجش شده و در سامانه الکترونیک سیب ثبت می‌شود.

مصیبی در ادامه گفت:دانش آموزانی که چاق تشخیص داده می‌شوندبه کارشناس تغذیه ارجاع داده می‌شوند، و ارزیابی‌های تخصصی تغذیه‌ای، ارائه آموزش و توصیه‌های تنظیم رژیم غذایی مناسب، توسط کارشناس تغذیه به آن‌ها داده خواهد شد.

مصیبی در ادامه یادآور شد، کارشناس تغذیه اگر نیاز باشد دانش آموزچاق را به پزشک یا کارشناس سلامت روان ارجاع می‌دهد.

رمز گشایی از کد ۵۲۱۰

مدیر گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشت از طرح دیگری موسوم به اکو نام برد که از سال ۹۵به صورت آزمایشی در خوزستان درحال اجرا است، و افزود:از سال گذشته این طرح، به صورت برنامه درآمده است. برنامه‌ای که هدفش همسو سازی سیاست‌ها وجلب حمایت و تقویت همکاری‌های بین بخشی بین وزارت خانه‌ها و سازمان‌های مرتبط بوده با این امید که خطر ابتلا به چاقی کودکان و نوجوانان در مسیر کاهشی قرار بگیرد. این برنامه با کدسلامت ۵۲۱۰ شناخته شده است که به شرح ذیل می‌باشد.

عدد ۵: به معنای مصرف پنج وعده میوه

عدد ۲:به این معنا که سرگرمی‌های نشسته را به زیر دو ساعت محدود کنیم

 

عدد ۱: روزانه حداقل یک ساعت فعالیت بدنی

عدد ۰:مصرف نوشیدنی‌های شیرین را به صفر برسانند.

 

راهکار‌های کاربردی در کنترل اضافه وزن و چاقی
صاحبدل، در ادامه از کلیدی‌ترین راهکار‌های کاربردی در کنترل اضافه وزن و چاقی می‌گوید: پیروی از یک رژیم غذایی سالم، ترک عادات غذایی غلط، افزایش فعالیت بدنی، رژیم غذایی سالم، شامل همه گروه‌های مواد غذایی می‌شود به این ترتیب که روزانه از نان و غلات، سبزی، شیر و لبنیات و گوشت و حبوبات استفاده شود و درصد ناچیزی به مواد غذایی چرب اختصاص یابد.
از عادات غذایی ناسالم، نخوردن صبحانه است در حالیکه خوردن صبحانه باعث کنترل اشتها و کاهش وزن می‌شود.

یکی دیگر از عادات غلط غذایی، صرف غذا در جمع همسالان است، چرا که تاثیر همسالان در انتخاب غذا در نوجوانان بیشتر از والدین است، بنابراین توصیه می‌شود همه‌ی اعضای خانواده سر یک سفره غذا بخورند، تا مصرف غذا‌های بی ارزش کاهش پیدا کند.

فعالیت بدنی ورزشی حداقل ۱ ساعته به عنوان جزئی از برنامه‌های روزانه گنجانده شود.

تصحیح الگوی خواب: متاسفانه الگوی خواب در استان ما دچار بی نظمی شده، و خواب ناکافی و نامنظم باعث اختلال در سوخت وساز بدن و اضافه وزن می‌شوند.

درپایان، والدین باید به دل نگرانی‌های فرزندشان درباره اضافه وزن گوش دهند واو را در تغییر عادات غذایی و فعالیت بدنی تشویق و حمایت کنند.

---

بیشتر بخوانید:  صبحانه، تاثیر گذار در رشد کودکان

---

صاحبدل خطاب به والدینی کودکان چاق یا دارای اضافه وزن افزود که جهت استفاده از برنامه‌های پیشگیری وکنترل وزن به نزدیک‌ترین مرکز خدمات جامع سلامت محل سکونت خود مراجعه کنند.