نه جنگ و نه مذاکره؛ وعده صادقِ رهبر انقلاب

به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: در روز‌هایی که تحلیل‌ها و گمانه زنی‌ها، از احتمال درگیری نظامی ایران و آمریکا و مجبورشدن ایران به مذاکره حکایت داشت، رهبر معظم انقلاب در جمله‌ای تاریخی و با قاطعیت تاکید کردند: "جنگ نخواهد شد و مذاکره نخواهیم کرد".

با وجود تهدید‌های ترامپ و نمایش ناو‌های جنگی و هواپیما‌های بمب افکن و تلاش‌های موذیانه برای جبران شکست در انتخابات و مقتدر نشان دادن خویش، دوران رئیس جمهور چهل و پنجم آمریکا هم به پایان رسید و وعده رهبر انقلاب تحقق یافت و نه جنگی به وقوع پیوست و نه جمهوری اسلامی ایران مجبور به مذاکره شد.

رهبر معظم انقلاب بیست و دوم مرداد ۹۷ در دیدار قشر‌های مختلف مردم با قاطعیت و با تکیه بر استدلال، وقوع جنگ و مذاکره با آمریکا را رد کردند: " شبحِ جنگ را بزرگ می‌کنند برای اینکه یا ملّت را بترسانند یا ترسو‌ها را بترسانند؛ چون بالاخره ما یک مشت ترسو هم داریم دیگر این‌ها را بترسانند؛ بالاخره مسئله‌ی شبح جنگ را بزرگ می‌کنند، مطرح می‌کنند؛ یکی این است. یکی هم مسئله‌ی مذاکره که بله، ما با ایران حاضریم مذاکره کنیم. آن‌وقت این هم دیگر از آن بازی‌های پیشِ پاافتاده [است]... به‌طور خلاصه در دو کلمه به ملّت ایران بگویم: جنگ نخواهد شد و مذاکره نخواهیم کرد؛ این حالا خلاصه‌ِی حرف بود که بدانید، همه‌ی ملّت ایران بدانند؛ امّا این‌ها استدلال پشت سرش هست، صِرف ادّعا نیست".

حضرت آیت الله خامنه‌ای پس از این نیز در بیست و چهارم اردیبهشت ۹۸ در دیدار مسئولان نظام باردیگر بر اینکه جنگی به وقوع نخواهد پیوست، تاکید کردند: "این که حالا بعضی هم مسئله‌ی جنگ را در روزنامه و در فضای مجازی و مانند این‌ها مطرح می‌کنند حرف بی خودی است؛ جنگی بنا نیست انجام بگیرد و به توفیق الهی انجام هم نخواهد گرفت".
اما ریشه‌های استدلال رهبر انقلاب درباره محقق نشدن "مذاکره با آمریکا" چه می‌تواند باشد؟ پاسخ این سؤال در لابه لای بیانات حکیمانه رهبر معظم انقلاب وجود دارد.

بدیهی است وقتی معنای حقیقی مذاکره، "معامله و بده‌بستان" و معنای مذاکره در عرف سیاسی، "چیزی دادن و چیزی گرفتن" باشد و طرف مقابل به این بده بستان پایبند نباشد، مذاکره‌ای در کار نخواهد بود.

زمانی که مذاکره "ترفندی" باشد برای "سردرگم کردن طرف مقابل" و "تحمیل خواسته‌های گستاخانه و نه یافتن راه‌حل عادلانه"، و تاکتیکی باشد به‌عنوان مکمل فشار برای "اثبات تاثیرگذاری فشار حداکثری بر ایران"، مذاکره‌ای انجام نخواهد شد؛ زیرا مذاکره زیر فشار برای ملت‌های آزاده و عاقل به هیچ وجه پذیرفته نیست.

همچنین زمانی که "تعیین موضوع مذاکره"، مسئله اصلی در مذاکره باشد و بنا نباشد جمهوری اسلامی ایران درباره موضوعات ناموسی و اساسی انقلاب نظیر توان دفاعی کشور مذاکره کند، مذاکره بی معنا خواهد بود.

وقتی بناست فرمول مذاکراتی طرف مقابل، "دبه کردن مکرر در اثنای کار"، "عقب نشینی نکردن از اهداف اصلی و عقب نشینی ظاهری از اهداف فرعی"، "امتیاز نقد خواستن در مقابل وعده" و "هوچی گری تبلیغاتی و رسانه‌ای درصورت امتناع طرف مقابل از دادن امتیاز نقد باشد"، مذاکره‌ای رخ نخواهد داد.

مادامی که مواضع مقام‌های آمریکایی در خصوص مذاکره متفاوت باشد و گاهی مذاکره بدون پیش‌شرط و گاهی مذاکره با شرط را مطرح کنند و توبه و بازگشتی در رفتارشان مشاهده نشود و زمانی که همه مسئولان جمهوری اسلامی درخصوص مذاکره نکردن با آمریکا درهیچ سطحی، اتفاق نظر ندارند، مذاکره نخواهد شد؛ به ویژه آنکه اگر دشمنی‌های چهل‌ساله آمریکا با ملت ایران را درنظر بگیریم و به حل نشدن مشکلات جمهوری اسلامی از طریق مذاکره با آمریکا باور داشته باشیم.
در نهایت آنکه مذاکره با کسانی که به هیچ چیز از جمله اخلاق و قانون و عرف بین‌المللی پایبند و به هیچ حدی از تحمیل عقاید خود به دیگران قانع نیستند، بی معناست.

استدلال "رخ ندادن جنگ با آمریکا" در بیانات رهبر انقلاب نیز بر دو نکته اساسی بنا شده است، اول اینکه ایران ابتدا به ساکن هیچ‌گاه دنبال جنگ نبوده و نیست و دیگر آنکه آن‌ها می‌دانند که جنگ به‌صرفه‌شان نیست؛ به ویژه با توجه به اینکه قدرت جمهوری اسلامی ایران برای آن‌ها اثبات شده است و اوضاع ایالات متحده نیز به گونه‌ای است که در حوزه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و نظامی دچار آشفتگی و تنش است.

 

البته رهبر انقلاب ضمن اشاره به ترفند آمریکا درخصوص بزرگ کردن شبحِ جنگ برای ترساندن ملّت ایران یا ترسوها، مقاومت در مقابل آمریکا را گزینه قطعی ملّت اعلام و تاکید می‌کنند که بحث مقاومت، بحث برخورد نظامی نیست؛ بلکه رویارویی اراده‌هاست و اراده جمهوری اسلامی ایران از آن‌ها قوی‌تر است.

 

امید جلوداریان؛ پژوهشگر اداره پژوهش خبری