فراز و فرود مناطق آزاد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما آقای مرتضی بانک در سومین روز از دهه مبارک فجر با حضور در برنامه زنده تلویزیونی گفتگوی خبری ۱۸:۳۰ شبکه خبر افزود: بنابر اعلام سازمان ملل، در دنیا ۵ هزار و ۴۰۰ منطقه آزاد، منطقه ویژه اقتصادی، منطقه پردازش کالا و محدوده گمرکی وجود دارد که از این تعداد مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، ۱۰۸ منطقه در ترکیه ۲ هزار و ۵۰۰ منطقه آزاد و ویژه اقتصادی در چین و ۲۶۰ منطقه نیز در آمریکا وجود دارد.

وی گفت: در حال حاضر ۸ منطقه آزاد در کشور وجود دارد که ۷ منطقه بر اساس لایحه دولت ایجاد و فرودگاه امام خمینی (ره) هم براساس برنامه پنجم توسعه تاسیس شده است و همچنین ۶۶ منطقه ویژه اقتصادی مصوب در کشور وجود دارد که ۳۲ منطقه فعال هستند.

مشاور رئیس جمهور با اشاره به تاریخچه مناطق آزاد جهان افزود: مناطق آزاد در دنیا در سال ۱۹۴۰ فعالیت خود را آغاز کرده‌اند که ۷ دوره از جمله دوره‌های پردازش، تولید محور، فناوری محور در تاریخ شکل‌گیری مناطق آزاد می‌توان برشمرد و در حال حاضر هم مناطق هوشمند و پارک‌های علم و فناوری در جهان در حال فعالیت هستند.

آقای بانک با بیان اینکه در کشور ما مناطق آزاد و ویژه اقتصادی چند خصوصیت ویژه دارند گفت: اول اینکه موقعیت مناطق آزاد در کشور ما در مناطق پیرامونی است. یکی از روند‌هایی که می‌توانست در توسعه کشور موفق عمل کند، توسعه مناطق پیرامونی کشور است که به مدد مناطق آزاد هرچه بیشتر ممکن شده است. پیش از انقلاب خیلی کمتر به مناطق پیرامونی توجه می‌شد و یکی از علت‌های آن نیز راهبرد نظامی بود، اما خوشبختانه بعد از انقلاب بیشتر به این مسئله توجه شد.

وی ادامه داد: مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ما با ۱۵ کشور همسایه همجوار هستند که اگر نتوانیم هم ردیف آن‌ها به پیشرفت برسیم نمی‌توانیم امنیت پایدار را فراهم کنیم.

دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، به میزان صادرات و واردات از این مناطق اشاره کرد و گفت: در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی دو هزارو ۳۰۰ واحد صنتعی و تولیدی وجود دارد که در این واحد‌های تولیدی ۵۱۰ هزار نفر مشغول به کار هستند. در سال‌های ۹۲ تا ۹۹، ۱۰۸ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری ریالی و حدود ۲۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری ارزی در این مناطق انجام شده است.

مشاور رییس جمهور، میزان واردات به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در بازه زمانی سال‌های ۹۲ تا ۹۹ را ۴۲ میلیارد دلار اعلام کرد و افزود: ۴۰ میلیارد دلار تولیدات مناطق آزاد و ویژه به سرزمین اصلی بوده است و مابه التفاوت ارزی واردات و صادرات مناطق آزاد ۹۰ میلیارد دلار مثبت است و با احتساب ۴۰ میلیارد دلار تولید داخلی، تراز تجاری این مناطق ۱۳۰ میلیارد دلار است.

وی با تاکید بر اینکه مناطق آزاد نقش مهمی در اقتصاد کلان کشور داشته‌اند گفت: تراز تجاری مناطق آزاد کشور مثبت دو و نیم میلیارد دلار بوده است. این در صورتی است که فقط تراز تجاری مناطق آزاد کشور را در نظر بگیریم.

مشاور رئیس جمهور با اشاره به اینکه مناطق آزاد نیز در توسعه پیرامونی و هم امنیت پایدار کشور تاثیر دارند گفت: مثلاً منطقه آزاد قشم از ۲۰ تا ۳۰ سال پیش با امروز قابل قیاس نیست. ما برای ایجاد مناطق آزاد مطالعاتمان را در دبیرخانه شورایعالی بر اساس مطالعات استان و شورای برنامه ریزی استان پیش می‌بریم. همچنین بر اساس سیاست‌های کلان کشور برنامه‌ریزی‌ها را انجام می‌دهیم. در جایی که برنامه‌ای را مناسب دیدیم، با لایحه به دولت عرضه می‌کنیم. این مسئله پیش از آن در کارگروهی در شورایعالی مناطق آزاد بررسی می‌شود که نمایندگان بیشتر دستگاه‌های کشور در آن حضور دارند.

وی تاکید کرد: بررسی شرایط تصویب ۸ منطقه آزاد تجاری و صنعتی در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار دارد. مجلس کار کارشناسی بر روی این مناطق انجام داده است. از ایده نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه مناطق آزاد در یک چارچوب مشخص باشند استقبال می‌کنیم.

مشاور رییس جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، ایجاد سامانه پنجره واحد خدمات الکترونیکی در این مناطق را از اقدامات مهم دبیرخانه شورایعالی دانست و افزود: برای سهولت فعالیت سرمایه گذاران در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در حال حاضر ۱۲۰ خدمت در قالب درگاه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ارائه می‌شود که این تعداد تا پایان دولت به ۲۵۰ خدمت افزایش پیدا می‌کند که ارتباطشان با همه سازمان‌های دولتی برقرار است.