تل آجری در مسیر تبدیل به مقصد گردشگری پایدار

به گزارش خبرنگار حوزه میراث فرهنگی گروه علمی فرهنگی هنری خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری؛ آقای بهروز عمرانی دربازدید از دهمین فصل کاوش‌های باستان‌شناسی و بررسی مراحل ایجاد سایت موزه تل آجری به منظور بهره‌برداری آن در صنعت گردشگری گفت: تل آجری و دروازه کشف شده در آن، یک مهر برجسته برشکل گیری شهر پارسه در آغاز دوران تاریخی هخامنشیان است که به تخت جمشید به عنوان یک مجموعه تاریخی فرهنگی منحصر به فرد در عهد باستان، اهمیت و ارتباط می‌دهد.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، با اشاره به ضرورت معرفی هنر ایرانی، در شکل گیری بنا‌های تاریخی به ویژه آثار شاخص شهر پارسه، افزود: بازدید از تخت جمشید می‌تواند از تل آجری آغاز شود تا فرهنگ ایرانی بهتر معرفی و در معرض نمایش قرار گیرد.

وی ادامه داد: مسیری که از این محوطه تاریخی فرهنگی تا تخت جمشید طی می‌شود، این امکان را به گردشگران و پژوهشگران می‌دهد که هنر هخامنشیان را از زاویه‌ای دیگر ببینند و تخت جمشید را با تل آجری که قبل از آن ساخته شده، در پیوند فرهنگی مشترک بشناسند.

آقای عمرانی خاطرنشان کرد:در واقع ما بهترمی توانیم این آثار که هنر ایرانی را به نمایش می‌گذارد، بهتر به مخاطبان خاص و عام بشناسانیم.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه تل آجری به عنوان یک هنر هخامنشی از جهات مختلف قابل بررسی است، گفت: بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته، پیشینه نقوش آجر‌های لعابدار این دروازه برگرفته از نقوش دروازه ایشتار در بابل بوده که با ساخت آن در تل آجری، پیشینه این فرهنگ کهن و بومی سازی آن را در تخت‌جمشید یادآوری می‌شود.

او خاطرنشان کرد: تمامی اقدامات در حال انجام دراین مجموعه تاریخی فرهنگی که قرار است به سایت موزه تبدیل و به بهره برداری برسد باید به صورت کارشناسی و تخصصی با تلاش بیشتری پیگیری شود تا در آینده‌ای نزدیک شاهد تبدیل این محوطه منحصر به فرد به یک مقصد گردشگری پایدار باشیم.

ظرفیت‌های فرهنگی دشت مرودشت

در ادامه این بازدید، آقای حمید فدایی مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشیدو عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، با تأکید بر ظرفیت‌های موجود در منظر فرهنگی تخت‌جمشید و شهر پارسه، تصریح کرد: ظرفیت‌های فرهنگی دشت مرودشت به ویژه شهر پارسه خود میراثی است در دل میراث جهانی تختدجمشید که باید به درستی مورد شناسایی و حفاظت قرار گیرد؛ موضوعی که توسط مردمان دوره باستان با تعامل سازنده شان با محیط، مورد بهره‌برداری قرار گرفته و در مولفه‌های گوناگونی از جمله مسائل فنی با نگاهی هنرمندانه و معمارانه به عنوان ظرفیتی ارزشمند در خلق تمدن، نقش آفرین بوده اند.

آقای فدایی با اشاره به کشفیات جدید باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی در محوطه تاریخی فرهنگی تل آجری در نزدیکی تخت جمشید، اضافه کرد: در مورد شهر پارسه به عنوان پایتخت هخامنشیان، پرسش‌های بیشماری مطرح است که برای دست یافتن به جواب آن‌ها نه در تخت جمشید بلکه در حریم و منظر آن نیز توجه کرد.

او خاطرنشان کرد: به دلیل همین پرسش‌ها است که رویکرد باستان شناسی و حفاظت ما در طول یک دهه گذشته به سوی پهنه دشت به عنوان بخشی از منظر طبیعی و تاریخی تخت جمشید معطوف شده و پروژه کاوش و حفاظت در محوطه تاریخی فرهنگی تل آجری بخشی از این رویکرد جدید است.

فرمان ساخت دروازه پردیس پارسه توسط کوروش

آقای علیرضا عسکری چاوردی، سرپرست ایرانی این طرح بین المللی باستان شناسی در ادامه گفت: در کاوش مشترک ایران- ایتالیا، باستان شناسان موفق شدند اثبات کنند که احتمالا کوروش فرمان ساخت دروازه پردیس پارسه را صادر کرده و این دروازه باشکوه در دوره فرزندش کمبوجیه به بهره برداری رسیده است.

وی ادامه داد: دروازه مکشوفه در محوطه تل آجری واقع در ۳ کیلومتری شمال غرب تختگاه تخت جمشید قرار دارد.

این باستان شناس و عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز در رابطه با ویژگی‌های دیگر این محدوده در حال کاوش، گفت: این دروازه از مواد و مصالح خشت و آجر بنا شده و سرتاسر نمای داخلی و بیرونی آن مزین به آجر‌های رنگین بوده است بخش پایین و ازاره دیوار‌ها مزیّن به گل‌های لوتوس، بدنه و نمای دیوار‌ها مزیّن به انواع تزیینات لعابدار و رنگین از حیوانات اسطوره‌ای نماد‌ها و سمبل‌های اعتقادی ایران باستان، هخامنشی، عیلام و بین النهرین بوده است.

آقای عسکری چاوردی اضافه کرد: مهم‌تر اینکه در اتاق مرکزی کتیبه‌هایی به خط و نگارش بابلی و ایلامی وجود داشته است که در زمان بهره برداری از سایت موزه تاریخی فرهنگی تل آجری این یافته‌های ارزشمند به مخاطبان و گردشگران ارائه خواهد شد.

گفتنی است، هیأت باستان شناسی مشترک ایرانی ایتالیائی به سرپرستی مشترک پی یر فرانچسکو کالیری از دانشگاه بولونیا و علیرضا عسکری چاوردی از دانشگاه شیراز از سال ۱۳۹۰ تا کنون طی ۱۰ فصل کاوش باستان شناسی، مجموعه اسناد و مدارک گسترده باستان شناسی از این محوطه کشف کردند.