چالش‌های شفافیت در نظام بانکی و راه کار‌های پیش رو

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، "مهران محرمیان" در گفتگو با تیتر امشب شبکه خبر از اعتبار سنجی مشتریان بانکی گفت و افزود: همزمان ۱۱۰ پروژه با سه هدف راهبردی "ایجاد شفافیت"، "رونق" و "منصفانه بودن" محیط کسب وکار پیگیری می‌شود.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی افزود: بیش از ۵۰ درصد از این پروژه‌ها برای شفاف در نظام بانکی در ادامه اقدامات جدید بانک مرکزی و شبکه بانکی برای اعتبارسنجی مشتریان است.
محرمیان گفت: پایگاه داده‌ها را در معاونت تشکیل داده ایم و به تدریج تراکنش‌های افرادی که کد ملی ندارند متوقف می‌کنیم.
او به پروژه نهاب اشاره کرد و گفت: سامانه‌ای یکپارچه سازی "نهاب" حاوی اطلاعات هویتی مشتریان است که تخصیص شماره شناسایی منحصر به فرد برای هر یک از افراد جامعه را در شبکه بانکی میسر می‌سازد.
از اهداف کلان این پروژه فراهم کردن بستری امن برای انتقال امن اطلاعات هویتی و بانکی مشتریان نظام بانکی به مرکز ریشه گواهی بانکی جهت صدور توکن‌های «نماد» بوده و به‌عنوان پروفایل مشتریان بانکی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی گفت: طرح سامانه ذینفع برای پرداخت تسهیلات، سامانه سمات برای ثبت تسهیلات کل بانک‌ها و قانون چک از طرح‌های مهم در راستای شفاف سازی است.
او به تعریفی از اعتبار سنجی مشتریان پرداخت و گفت: خوش حسابی افراد در بازپرداخت تسهیلات بانکی به نوعی اعتبار سنجی افراد و مشتریان بانکی است. نداشتنِ اطلاعات هویتی اشخاص حقیقی در پروژه نهاب مانند نداشتن پلاک برای خودرو است.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی افزود: به تدریج تراکنش‌های کسانی که کد شناسایی ندارند، مشخص می‌شود.
دکتر مهران محرمیان گفت: اجرای این پروژه‌ها در مبارزه با پولشویی و شفافیت تراکنش‌ها با تراکنش‌ها "ساتنا" آغاز شد.
محرمیان گفت: «انباره داده اعتبارسنجی» را یکی از مهم‌ترین پروژه‌های بانک مرکزی دانست و گفت: با ایجاد انباره داده در بانک مرکزی به شرکت‌های اعتبارسنجی خدمات‌دهی می‌شود.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی «سامانه نهاب» را یکی از اولویت‌های اصلی در شفاف سازی اعتبارات مشتریان عنوان کرد و تأکید کرد: در این سامانه هویت مبدأ و مقصد هر تراکنش مشخص می‌شود. براین اساس در سامانه یاد شده به اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی کدی اختصاص داده می‌شود. در حال حاضر برای بیش از ۹۹ درصد اشخاص حقیقی این کد صادر شده است و درخصوص اشخاص حقوقی نیز برای تکمیل اطلاعات سامانه در حال رایزنی با دستگاه‌هایی هستیم که باید به اشخاص حقوقی این کد را ارائه کنند.
او از سامانه شفاف سازی دیگری به نام "سمات" (سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه) نام برد و گفت: در این سامانه تسهیلات کل شعب بانکی در آن به ثبت می‌رسد.
محرمیان خوش حسابی در بازپرداخت تسهیلات بانکی، پرداخت به موقع مالیات را از جمله فاکتور‌هایی است که در اعتبار مشتریان تاثیر گذار است.
"طهماسب مظاهری" کارشناس مسائل پولی و بانکی گفت: هیچ فرد عاقلی در پروژه‌ای که از آن شناخت ندارد شرکت نمی‌کند.
مظاهری که پیش از این رئیس کل بانک مرکزی (۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷) و وزیر امور اقتصادی و دارایی را بعهده داشت افزود: سوال دوم اینجاست که علت شراکت به چه علت است و برای چه مدت است. بانک بعنوان وکیل سپرده گذاران ناچار است مشتریان را اعتبار سنجی کند و سپس در پروژه‌های مختلف با او شراکت کند.
کارشناس مسائل پولی و بانکی گفت: با اجرای پروژه‌های شفاف سازی و اعتبار سنجی، بانک مرکزی میزان رشد نقدینگی جامعه را کنترل کند.
مظاهری افزود: یکی از آفت‌هایی که سیستم بانکی به آن مبتلا است وجود ساز و کار تسهیلات تکلیفی، اجباری و دستوری از طرف دولت است.