پخش زنده
امروز: -
زندگی ما به زنبورها وابسته است؟
نقش زنبور عسل در زندگی ما انسان‌ها چیست؟
به گزارش گروه وب‌گردی خبرگزاری صدا و سیما، میرمحسن موسویان، مدیرعامل اتحادیه مرکزی زنبورداران، از مرگ ۵۲ درصد جمعیت زنبور‌های عسل در کشور خبر داده و گفته که این آمار فاجعه‌بار است. او، این آمار را با استناد به گزارش‌های به روز اتحادیه‌های استانی ارائه کرده و گفته است: «مسئولان، آگاه به نتایج از دست رفتن جمعیت زنبور عسل و آثار مخرب آن بر کشور نیستند.»
موسویان، علاوه بر عوامل ناشناخته مرگ زنبور‌های عسل، ناهماهنگی جهاد کشاورزی با زنبورستان‌ها در زمان سم‌پاشی باغ‌ها و مزارع را یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش تلفات در زنبور‌های عسل دانسته است.
تفاوتی نمی‌کند ساکن کدام منطقه از کره زمین باشیم یا این‌که ذائقه ما به کدام منابع غذایی بیشتر متمایل باشد. هر جای دنیا که زندگی کنیم و هر نوع عادت غذایی که داشته باشیم، به زنبور‌های عسل نیاز داریم، زیرا این حشرات خارق‌العاده علاوه بر تولید عسل، در اکوسیستم، باروری گیاهان و چرخه حیات، نقش اساسی دارند.
شاید به همین دلیل است که موریس مترلینگ، گفته بود: «اگر همین امروز زنبور عسل از بین برود، هزاران نوع گیاه از بین خواهند رفت و از کجا معلوم که پس از آن، تمدن بشری نیز از بین نرود.»
نقش بی‌جایگزین زنبور عسل در چرخه حیات، این ضرورت را ایجاد می‌کند که عوامل تهدیدکننده آن شناسایی شوند و جهت مراقبت و نگهداری آن تلاش شود، اما آن‌چه در واقعیت اتفاق می‌افتد، این است که جمعیت زنبور‌های عسل روز به روز در حال کاهش است؛ به‌خصوص در کشور‌هایی که سیستم کشاورزی و سم‌پاشی آفات بدون در نظر گرفتن اثرات زیست‌محیطی انجام می‌شود. مانند چیزی که در ایران، جریان دارد.
بی‌توجهی به وضعیت زنبورستان‌های کشور، در حالی است که علاوه بر نقش حیاتی زنبور در چرخه حیات، عسل ایران در جدول جهانی به‌عنوان یکی از مرغوب‌ترین عسل‌های دنیا شناخته می‌شود و توقف تولید آن خسارت‌های بسیاری خواهد داشت؛ اما اتحادیه مرکزی زنبورداران ایران می‌گوید: مسئولان، توجهی به تلفات در زنبور‌های عسل ندارند.
موسویان، یک ماه پیش اعلام کرده بود که حدود ۴۰ درصد جمعیت زنبور‌های عسل ایران به دلایل ناشناخته تلف شده‌اند. او از مسئولان خواسته بود که جهت جلوگیری از این فاجعه، اقدام فوری انجام دهند.
در همان زمان، سازمان دامپزشکی مدعی شد که عامل تلفات زنبورها شناسایی شده است و از ادامه این روند جلوگیری خواهد شد، اما در همین مدت یک‌ماه، ۱۲ درصد دیگر از جمعیت زنبور‌های کشور تلف شدند و آمار تلفات به بیش از نیمی از جمعیت زنبورها افزایش پیدا کرد.
مرگ و میر زنبورها به دلایل ناشناخته و در فصل زمستان، در بسیاری از نقاط دنیا شایع است و همچنان، دانشمندان در تلاش هستند که عوامل ناشناخته تلفات زنبورها را شناسایی کنند، اما برخی عوامل بیرونی هستند که به مرگ این حشره سرعت می‌بخشند.
دیوید مندز، رئیس انجمن پرورش‌دهندگان زنبور عسل در آمریکا، گفت: «با توجه به این‌که در گذشته، مرگ و میر گسترده زنبورها رایج نبود، می‌توان گفت عاملی در محیط بیرون از کندو‌ها برای زنبور‌های عسل تغییر کرده است و دلیل مرگ زنبورها می‌تواند ناشی از شرایط محیط کشاورزی باشد که این جانداران را احاطه کرده است و آنها را ضعیف‌تر و بیمارتر می‌کند.»
اشاره دیوید مندز، به سیستم‌های مکانیزه کشاورزی و سم‌پاشی آفات بدون در نظر گرفتن آثار مخرب زیست‌محیطی است که جان زنبورها را به خطر می‌اندازد.
یافته‌ها در مطالعات برخی پژوهشگران برزیلی نشان داده که استفاده از سموم دفع آفات ممنوعه، عامل اصلی کشتار و مرگ گسترده زنبورها بوده است. محققان برزیلی در تحقیقات گسترده، متوجه تلفات گسترده زنبورها پس از استفاده مواد شیمیایی سموم دفع آفات شدند که ترکیباتی مانند نئونیوتینوئید‌ها (neonicotinoids) و فیپرنیل (fipronil) داشتند.
اتحادیه اروپا، سال ۲۰۱۹ به دلیل آسیب جدی که به‌وسیله این سموم به زنبورها وارد می‌شود، استفاده از نئونیوتینوئید‌ها را ممنوع اعلام کرد. با وجود این، همچنان در برخی نقاط دنیا استفاده از این ترکیبات به مرگ گسترده زنبور‌های عسل می‌انجامد. حشراتی که علاوه بر تولید ماده شفابخش عسل، عامل رشد و تکثیر گیاهان هستند و انسان، جهت ادامه بقا به آنها نیاز دارد.
نظر شما