ثبت "خانه برج جلال" خواف در فهرست آثار ملی ایران

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خراسان رضوی، ابوالفضل مکرمی‌فر، قدمت این اثر را با توجه به شواهد معماری، مربوط به اوایل دوره قاجاریه دانست و افزود: این ساحتمان برجی شکل با دو کاربری هم زمان، دارای ۳ اتاق کوچک مسکونی در ۳طبقه بر روی هم است که همزمان نقش برج دیده بانی و حفاظتی را در وسط باغ داشته است.

مکرمی‌فر افزود: کاربرد پوشش‌های گنبدی و ۸ تاق هر طبقه، اجرای پلکان مارپیچ دسترسی به طبقات بالا که ارتباط طبقات را بر قرار می‌کرده و مصالح خشتی و آجری به کار رفته در اثر، از ویژگی‌های خاص اثر است.

او ادامه داد: این بنا دارای سند ششدانگ ملکی به نام غلام محمد هنرخواه است که مالک به منظور حفظ و نگهداری از بنا، پیشنهاد ثبت اثر در فهرست آثار ملی ایران اعلام کرده است.

مسئول دفتر ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی هم درباره مشخصات اثر اظهار کرد: این "خانه برج" که هم اکنون در باغی مستطیل شکل به ابعاد ۱۵۵در۳۲ متر ساخته شده، تنها نمونه بجای مانده از این سنت خانه سازی در باغ‌ها و مزارع قدیمی منطقه است که به همت مالک هنوز قابل استفاده است.

محمود طغرائی ادامه داد: هم‌چنین محوطه باز وسیعی شامل درختان و باغچه‌های پیرامونی، جلوه خاصی به بنا داده است.

وی با اشاره به اهمیت طراحی معماری سنتی در ترکیب ۲کاربری مختلف مسکونی و دفاعی در یک بنا و پیچیدگی این طراحی گفت: در پوشش طبقه همکف سقف گنبدی و در طبقات بالا سقف چوب‌پوش استفاده شده است، در فضای پشت نیز یک بام جان‌پناه ساخته شده و روزنه‌هایی به سمت اطراف وجود دارد که از بالا به بیرون احاطه داشته و از فضای پایین هیچ گونه دیدی به سمت روزنه‌ها ندارد.

این مسئول ادامه داد: اطراف بنا تحت نظارت برج بوده، به محدوده اطراف تسلط دارد و دارای کاربری امنیتی و مسکونی است؛ از پشت بام نیز در تابستان‌ها به عنوان محلی برای استراحت استفاده می‌شده است.