رژیم صهیونیستی و سرزمین‌هایی که اشغال شد

شکاف قومی- طبقاتی
یکی از مهم‌ترین شکاف‌هایی که در سال‌های اخیر جامعه‌ی صهیونیست را به‌سمت نوعی نارضایتی و بی‌ثباتی سوق داده است، «تبعیض قومی-طبقاتی» است. جامعه‌ی صهیونیستی از دو گروه عمده تشکیل می‌شود که اشکنازی و سفاردی نامیده می‌شوند. سفاردی‌ها یهودیانی هستند که در شبه‌جزیره‌ی «ایبریا» شامل اسپانیا و پرتغال می‌زیستند و پس از سقوط خلافت اسلامی اندلس در سال ۱۴۹۲ میلادی، از آن کشور گریختند و در جنوب اروپا، شمال آفریقا و شهر‌های لندن، آمستردام و هامبورگ سکونت گزیدند. امروزه واژه‌ی سفاردی از نظر معنایی توسعه‌یافته و تمامی جوامع یهودیان شامل آفریقا، عراق، سوریه، یونان، ترکیه و سایر یهودیان (غیراشکنازی) را شامل می‌شود. اشکنازی‌ها نیز گروه قدرتمند دیگر اسرائیل هستند. واژه‌ی اشکناز نام عبری آلمان است و بنابراین اشکنازی در اصل به‌معنی یهودی آلمانی است که به‌تدریج بر همه‌ی یهودیانی که از تمام اروپا و آمریکا به فلسطین آمدند، اطلاق شد. هویتی که بنیان‌گذاران صهیونیست آن را به ایدئولوژی غالب در حوزه‌ی شکاف‌های قومی-مذهبی تبدیل کرده بودند، چالش‌های قومی-مذهبی ایجادشده در جامعه‌ی اسرائیل و تضاد‌های نهفته در ایدئولوژی صهیونیسم را بیشتر از هر زمان دیگری عیان کرده است. تضاد‌هایی که اقلیت‌های قومی-مذهبی و حتی خود یهودیان به آن معترف‌اند. بین سفاردی‌ها و اشکنازی‌ها دشمنی دیرینه‌ای وجود دارد؛ چراکه سفاردی‌ها اشراف یهود بودند و از اینکه با اشکنازی‌ها هم‌محل شوند، احساس شرم می‌کردند و همواره سعی داشتند فاصله‌ی خود را با اشکنازی‌ها حفظ کنند و با آنان عبادت یا ازدواج نمی‌کردند. اما بعد‌ها وضعیت کاملاً برعکس شد. درحالی‌که سفاردی‌ها تبدیل به اقلیت شده‌اند، اشکنازی‌ها در تمدن غربی و همچنین دولت رژیم صهیونیستی موقعیت برجسته‌ای یافته‌اند. برخی از تحلیل‌گران معتقدند که شکاف میان سفاردی‌ها و اشکنازی‌ها بیشتر اقتصادی است تا ایدئولوژیک. به همین دلیل، قابل پر کردن است. اما عده‌ای دیگر معتقدند که این نابرابری نهادینه‌شده است؛ به‌گونه‌ای که نسل سوم سفاردی‌ها هنوز جزء طبقه‌ی کارگر و طبقات پایین هستند، درحالی‌که همین نسل اشکنازی‌ها به طبقات متوسط رو به بالا تعلق دارند. برخی از رهبران رژیم صهیونیستی، یهودیان سفاردی را قرون‌وسطایی نامیده‌اند که فاصله‌ی بسیار زیادی با یهودیان اشکنازی دارند. حتی اشکنازی‌ها سفاردی‌ها را از نظر عقلی، عقب‌مانده می‌نامند. سفاردی‌ها و اشکنازی‌ها یکدیگر را نجس‌زاده می‌شمارند و ازدواج با یکدیگر را ممنوع می‌دانند. از نظر اقتصادی نیز سیاست‌های کلی به‌گونه‌ای طراحی شده است که منجر به تقویت بنیان اقتصادی اشکنازی‌ها و فقر و بیکاری و ناامیدی سفاردی‌ها می‌شود. نتیجه‌ی این سیاست‌ها، ایجاد دو طبقه‌ی فرادست و فرودست در میان جامعه‌ی یهودیان است. از نظر سیاسی هم راه نیل به مناصب عالیه‌ی حکومت صهیونیستی برای سفاردی‌ها مسدود یا حداقل همراه با دشواری‌های بسیاری است. آمار مربوط به تعداد سفاردی‌ها در کنست یا کابینه، مبین تبعیض سیاسی حاکم بر این گروه است. در حوزه‌ی مسائل نظامی نیز اکثر مناصب مهم تحت کنترل اشکنازی‌ها قرار دارد و امور سخت و جان‌فرسای نظامی معمولاً به‌عهده‌ی یهودیان سفاردی است. به عقیده‌ی تحلیل‌گران، این شکاف اجتماعی به‌مرور می‌تواند زمینه‌ی فروپاشی از درون این رژیم را فراهم آورد.

از همان لحظه ابتدایی که کنست به نفتالی بنت رای اعتماد داد و برخی از نمایندگان مجلس رژیم صهیونیستی شروع به اعتراض کردند به طوری که یاریو لوین رئیس کنست رژیم صهیونیستی مجبور شد چند نفر از نمایندگان را اخراج کند کاملا مشخص شد که نفتالی بنت دوره آرامی را پیش رو نخواهد داشت. از سویی دیگر، اما مخالفان بنیامین نتانیاهو در بیرون کنست دست به تظاهرات زدند و خوشحالی خود را از پایان یافتن دوران این وی ابراز داشتند. اوج این تنش میان سران رژیم صهیونیستی را می‌توان در صحبت‌های نتانیاهو دید او در سخنرانی خود در کنست گفت دولت بنت دولتی ضعیف و سازشکار است که بر اساس یک اتحاد خائنانه تشکیل شده است. مساله‌ای که برخی آن را به اعلان جنگ نتانیاهو و هم حزبی هایش با طرفداران بنت و حامیان وی تعبیر کرده اند؛ بنابراین به نظر می‌رسد گستردگی ابعاد بحران سیاسی در سرزمین‌های اشغالی تا جایی است که رای اعتماد حداقلی دیروز کنست به کابینه بنت نیز نمی‌تواند مانع فروپاشی سیاسی این رژیم شود. بحرانی که موجب شده که بسیاری از کارشناسان‏، سال ۲۰۲۰ را به عنوان یکی از پرچالش‌ترین سال‌های سیاسی رژیم صهیونیستی از زمان تاسیس این رژیم در سال ۱۹۴۸ تا کنون یاد می‌کنند. همچنین با توجه به گرایش‌های متضاد میان اعضای کابینه و تضاد بنیادین میان نفتالی بنت راست‌گرا و لاپید چپ‌گرا و درگیری آن‌ها با حزب لیکود به نظر می‌رسد تغییری در فروپاشی سیاسی ایجاد شده در رژیم صهیونیستی ایجاد نخواهد شد.