سیاست خارجی بایدن؛ بن بست یا آشفتگی

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما، با سپری شدن حدود هفت ماه از زمان ریاست جمهوری جو بایدن، سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا همانند دوره‌های قبل تکراری و با آشفتگی و به نوعی می‌توان گفت با بن بست مواجه بوده است.  


آشفتگی در قبال هم پیمانان 
مواضع کاخ سفید در قبال تحولات جهان پیرامون، در اکثر حوزه‌ها در عرصه‌های جهانی، اتخاذ سیاستی به مانند چهار سال گذشته و قبل از آن است و هیچ تغییر ملموسی در آن اتفاق نیفتاده است. با سپری شدن حدود هفت ماه از زمان ریاست جمهوری جو بایدن، سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا همانند دوره‌های قبل با آشفتگی و به نوعی می‌توان گفت با بن بست مواجه بوده است.
جو بایدن که با ارائه مانیفست «اول آمریکا» قدرت را در آمریکا بدست گرفته بود، گرایش به دوستان و هم پیمانان آمریکا را از کارویژه اصلی دولت خود تعریف کرد در حالیکه رئیس جمهور قبلی، هیچ اعتقادی به کارکرد نهاد‌های بین المللی و عملکرد آن‌ها نداشت و در بسیاری از موارد شاهد اقدام دونالد ترامپ به خروج آمریکا از پیمان‌های بین المللی بودیم. این سیاست ترامپ با مخالفت شدید در داخل آمریکا هم مواجه بود در عین حالی که مخالفان امیدوار بودند پس از روی کار آمدن رئیس جمهور جدید و جایگزین ترامپ، تغییرات اساسی در این عرصه روی خواهد داد، اما بررسی هفت ماه سیاست خارجی آمریکا نشان داد امیدواری به تغییرات بنیادی تلاشی بیهوده است.

همبستگی محدود با اتحادیه اروپا 
سیاست خارجی حزب دموکرات در دولت کنونی آمریکا درخصوص اتحادیه اروپا با سیاست خارجی دولت باراک اوباما شباهت دارد به گونه‌ای که گویی نسخه شبیه به دوران وزارت خارجه هیلاری کلینتون و جان کری برای دستگاه دیپلماسی آمریکا در دوره فعلی تجویز شده است. ناظران مطمئن هستند تعامل با اروپا از نو و دوباره مسیر خود را در دستگاه دیپلماسی آمریکا باز می‌کند و همکاری‌های فراآتلانتیکی به اولویت کاخ سفید بدل خواهد شد.
اگرچه دولت بایدن تلاش می‌کند متحدان اروپایی خود را با سیاست‌های آمریکا هماهنگ سازد و آمریکا را همانند گذشته به پیمان‌های بین المللی خارج شده توسط ترامپ بازگرداند، اما نتوانست با این دست و پا زدن‌ها در مرداب جهانی به آن هدف غایی خود برسد که  ترمیم وجهه تخریب و مخدوش شده آمریکا در عرصه بین المللی است.

تصمیم آمریکا به بازگشت به برجام به شرط اجرای کامل تعهدات ازسوی ایران
نگرش بایدن درخصوص ایران، همانند دوران وزارت امور خارجه جان کری، تداوم مذاکره با متحدان اروپایی درباره برجام همزمان با اعمال تحریم‌ها ضد ایران در عرصه‌های دیگر بوده است. آمریکا برای بازگشت به برجام شرط و شروط فراوانی گذاشت و ادعا کرد تا زمانی که ایران به اجرای کامل تعهدات برجامی اش بازنگردد، هیچ گونه کاهش تحریمی صورت نخواهد گرفت. لازم به ذکر است که مذاکراتی در وین بین نماینده ایران و کشور‌های اروپایی بدون حضور مستقیم آمریکا در اواخر دولت حسن روحانی در جریان بود که به دلیل نزدیک بودن پایان کار این دولت، بررسی امور مربوط به برجام به دولت بعدی موکول شد.  

اتخاذ رویکرد سخت در قبال چین و دیگر رقبا
ادامه خصومت‌ها و چالش‌ها با چین رویه جاری در دولت جدید آمریکاست. ایالات متحده در دوره بایدن رویکرد سخت در قبال چین و دیگر رقبالی آمریکا را هموار ساخت. بیشترین تنش‌های سیاست خارجی آمریکا در دوران ترامپ با چین بود. رئیس جمهوری پیشین آمریکا جنگ تمام عیار تجاری با چینی‌ها به راه انداخته بود. جنگی که عداوت طرفین درگیر را به بیشترین حد در دهه‌های اخیر رساند. مسئله مقابله با چین بویژه در جنگ اقتصادی جزء اندک موضوعاتی است که هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات در ایالات متحده بر سر آن با یکدیگر هم عقیده هستند. به بیانی دیگر اینکه در آمریکا هر دو جناح درخصوص تحت فشار قرار دادن پکن و یا مهار چین نگاه یکسانی دارند.  

مسیر سیاست خارجی واشنگتن در قبال روسیه
روند تشدید تنش‌ها با مسکو که به سرعت شکل گرفت تا به کجا ادامه خواهد یافت و مسیر رقابت‌های نه چندان دوستانه میان پکن و واشنگتن با چه چالش‌هایی رو به رو خواهد بود. در یک دهه گذشته روسیه به عنوان اصلی‌ترین تهدید در سیاست خارجی آمریکاست که میراث دوران جمهوری‌خواهان، به سبب تشدید سیاست‌های چین‌هراسی ازسوی ترامپ، از شدت آن کاسته شد.
مهمترین دلیل این تنش در گفتمان جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها نسبت به روسیه است که یکی بر رقابت و دیگری بر دشمنی تاکید دارد. در دوران ترامپ، با به قدرت رسیدن بایدن، روسیه بیم آن را دارد که در ادامه روند ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۶ و ادعا‌های مطرح شده از سمت دموکرات‌ها مبنی بر دخالت روسیه در انتخابات آمریکا در سال ۲۰۱۶ و همچنین نگاه تند بایدن که طی ماه‌های اخیر نیز آشکارا بیان شده است، کلیدواژه «دشمنی با روسیه» بر گفتمان سیاسی آمریکا چیره شود. در مقابل مسکو رویکرد تدریجی و روشنی را دنبال می‌کند و در همه اقداماتش به قانون بین المللی و قطعنامه‌های سازمان ملل و شورای امنیت بین المللی احترام می‌گذارد.

سیاست شکست خورده آمریکا در عراق 
رسوایی شکست دیگر آمریکا، در عراق رقم خورد. حمایت همه جانبه تسلیحاتی از تروریست‌ها برای بی ثباتی و ناامن کردن عراق و سوء استفاده از موقعیت ایجاد شده به نفع خود برای غارت منابع عظیم نفت و گاز منطقه رفتاری خبیثانه است که برای آشکار شده است در پس چهره رفتار تبلیغاتی مقابله با گروه تکفیری داعش و دیگر اقدامات اشغالگرانه آمریکا عامل اصلی بسیاری از بحران‌ها و بی ثباتی در عراق است.
نیرو‌های مسلح آمریکا تاکنون هیچ دستاورد مثبت و بزرگی در عراق در مبارزه با تروریست‌ها نداشته اند و از طرفی به داعش با پوشش هوایی و ارائه گزارش‌های اطلاعاتی کمک هم کرده اند. مطرح بودن بحث خروج آمریکا از عراق در پارلمان عراق نشان می‌دهد این عراقی‌ها هستند که تصمیم می‌گیرند به حمایت آمریکا نیاز دارند یا اینکه آمریکا را به خروج از عراق وادار کنند.