آیا سناریوی تونس در لبنان قابل اجراست؟!

برخی از کارشناسان با توجه به سفر جوزف عون فرمانده ارتش لبنان به مصر و دیدار با عبد الفتاح السیسی رئیس جمهور این کشور و همچنین سفر یک ماه پیش  جوزف عون به فرانسه و استقبال امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه این احتمال را مطرح کرده اند که امکان دارد فرمانده ارتش لبنان به همان کاری دست بزند که قیس سعید رئیس جمهور تونس زد و با انحلال دولت و پارلمان و لغو مصونیت قضایی نمایندگان و ایجاد محدودیت زمینه را برای بازگرداندن نظام سیاسی از پارلمانی به ریاستی  فراهم کرد که بعد از جنبش موسوم به بهار عربی به پارلمانی تبدیل شده بود. 
دلیلی که برای این استدلال آورده می شود این است که قیس سعید نیز قبل از دست زدن به تغییرات جدید به مصر و فرانسه سفر کرده و با مقامات این دو کشور دیدار کرده بود. هرچند نمی توان این واقعیت را نادیده گرفت که طی سال ها و بخصوص ماه های اخیر تلاش های گسترده ای برای تضعیف جایگاه ارتش به عنوان سمبل وحدت ملی لبنان صورت گرفته بود و برخی از کشورهای عربی مانند امارات به تلاش هایی برای جذب افسران ارتس لبنان به دلیل افزایش فشارهای اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی دست زده بودند اما به چند دلیل نمی توان احتمال اجرای این سناریو را در لبنان پذیرفت:
نخست،  اگرچه امکان دارد فرانسه در خصوص بازگرداندن نظام سیاسی در تونس از پارلمانی به ریاستی با کشورهای مصر، عربستان و امارات همسویی منافع داشته باشد چراکه با رقیب منطقه ای این سه کشور یعنی ترکیه در قبال طیف مختلفی از مسائل اختلاف نظر دارد که از نظام سیاسی کنونی تونس به دلیل حضور حزب النهضه حمایت می کند، اما در خصوص لبنان بعید است به این راحتی با تغییر نظام سیاسی موافق باشد و هرگونه تغییر می تواند حضور و نفوذ فرانسه را بیش از پیش کاهش دهد. 
دوم اینکه فرانسه برای پیشبرد اهداف کنفرانس لبنان در چهارم اوت برابر با 22 مردادماه جاری به تشکیل سریع دولت در لبنان نیاز دارد و همین امر یکی از عوامل تاثیرگذار بر تشکیل کابینه میقاتی و خروج این کشور از خلاء سیاسی است حال آنکه اجرای سناریوهای همچون تونس می تواند لبنان را وارد یک تونل تاریک سازد که هیچ چشم اندازی برای برون رفت از آن مقدور نباشد. 
سوم با وجود اینکه ارتش در لبنان یک نهاد ملی است و همه طوایف علیرغم اختلافات سیاسی در باره آن توافق دارند اما به دلیل همسویی که بین نیروهای مقاومت و حز بالله و ارتش در دفاع از حاکمیت و تمامیت ارضی لبنان وجود دارد هماهنگی بین این دو نیرو به مراتب بیشتر است و این خود نوعی بازدارندگی در برابر ایجاد هرگونه توطئه در ارتش ایجاد می کند. 
با توجه به این دلایل هرچند نمی توان از مانع تراشی های عربستان در سر راه تشکیل دولت جدید لبنان به نخست وزیری میقاتی و یا ایجاد ئوطئه در ارتش غافل شد اما در مجموع به نظر می رسد لبنان در مسیر خروج از بحران و خلاء سیاسی حرکت می کند و از این دید چشم انداز روشنی برای تشکیل کابینه میقاتی قابل تصور است.
----------------------------------------
احمد کاظم زاده