ایران، صدرنشین کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز فارس، سرپرست موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) گفت: رتبه ­بندی شانگ‌های یکی از معتبرترین رتبه بندی‌های جهانی است که نتایج آن توسط دانشگاه شانگ‌های ژیائوتنگ منتشر می ­شود. رتبه‌بندی شانگ‌های برای اولین بار در سال ۲۰۰۳، در سطح بین‌المللی منتشر شد و از آن سال به بعد به‌طور سالانه به روز می‌شود.

 

دکتر محمدجواد دهقانی اظهار داشت: در رتبه بندی منتشر شده در سال ۲۰۲۱ شانگ های، ۱۰۰۰ دانشگاه برتر جهان رتبه بندی شده اند که دانشگاه ­های هاروارد و استنفورد از ایالات متحده و دانشگاه کمبریج از انگلستان به ترتیب رتبه­ های اول تا سوم را از آن خود کرده اند.

 

جمهوری اسلامی ایران در این رتبه بندی با افزایش تعداد دانشگاه‌ها به ۱۱ عدد، صدر نشین کشور‌های اسلامی است. کشور ترکیه با ۸ دانشگاه در جایگاه دوم و کشور‌های عربستان و مصر با ۶ دانشگاه در جایگاه سوم قرار دارند.

 

حضور دانشگاه‌های ایران در این نظام رتبه بندی اولین بار با یک دانشگاه (دانشگاه تهران) در سال ۲۰۱۴ بوده است.

سرپرست ISC گفت: نتایج منتشر شده در این نظام رتبه بندی نشان می‌دهد که در رتبه بندی سال ۲۰۲۱، دانشگاه تهران مشابه رتبه بندی سال ۲۰۲۰ با کسب رتبه در بازه ۴۰۰-۳۰۱ در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گرفته و میان دانشگاه‌های جهان اسلام در رتبه دوم قرار گیرد.

دانشگاه‌های صنعتی شریف، تربیت مدرس و علوم پزشکی تهران در بازه رتبه ­ای ۶۰۰-۵۰۱ قرار گرفته اند.

دهقانی اظهار داشت: دانشگاه صنعتی امیرکبیر در بازه رتبه ­ای ۷۰۰-۶۰۱، دانشگاه‌های علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه شیراز در بازه رتبه ­ای ۸۰۰-۷۰۱، دانشگاه علم و صنعت ایران و دانشگاه تبریز در بازه رتبه ­­ای ۹۰۰-۸۰۱ و دانشگاه‌های فردوسی مشهد و علوم پزشکی ایران در بازه رتبه­ ای ۱۰۰۰-۹۰۱ قرار دارند.

نتایج مقایسه‌ای نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۱ به لحاظ کیفی علم و صنعت ایران ارتقا رتبه داشته به طوری که دانشگاه علم و صنعت ایران با ۱۰۰ پله ارتقا از بازه ۱۰۰۰-۹۰۱ به بازه ۹۰۰-۸۰۱ رسیده است. در این بین، دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز برای اولین بار در این رتبه­ بندی حضور پیدا کرده است.

وضعیت دانشگاه‌های کشور‌های اسلامی در رتبه بندی شانگ‌های

سرپرست (ISC) گفت: در رتبه بندی جهانی شانگ‌های سال ۲۰۲۱، ایران با ۱۱ دانشگاه، ترکیه با ۸ دانشگاه، عربستان و مصر با ۶ دانشگاه، مالزی و پاکستان با ۵ دانشگاه و کشور‌های تونس، لبنان، قطر، نیجریه و عمان با یک دانشگاه در جمع هزار دانشگاه برتر دنیا حضور داشتند. براساس تعداد حضور، ایران رتبه اول را در میان کشور‌های اسلامی دارد.

به لحاظ بهترین رتبه دانشگاهی، عربستان با بازه رتبه­ای ۱۵۰-۱۰۱ در رتبه اول و ایران و مالزی با بازه رتبه­ای ۴۰۰-۳۰۱ به صورت مشترک در رتبه دوم قرار دارند.

جدول زیر عملکرد دانشگاه­های کشور‌های اسلامی در رتبه بندی شانگ‌های ۲۰۲۱ را نشان می­ دهد.

روش شناسی رتبه بندی شانگ‌های

دهقانی گفت: شانگ‌های یکی از سه نظام معتبر رتبه­ بندی در سطح بین المللی است. کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیئت علمی، برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه، چهار معیار به کار برده شده در نظام رتبه بندی شانگ‌های است که توسط شش شاخص زیر ارزیابی می­ شوند. این نظام رتبه‌بندی از شش شاخص در قالب چهار معیار جهت رتبه‌بندی دانشگاه‌ها بهره می­ گیرد.

این ۶ شاخص عبارتند از: تعداد فارغ التحصیلان برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد اعضای هیئت علمی برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد محققان پراستناد در ۲۱ حیطه موضوعی، تعداد مقالات منتشر شده در دو مجله Nature و Science، تعداد مقالات نمایه شده در نمایه‌نامه‌های توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به اندازه سازمان.

منابع گردآوری داده در این رتبه ­بندی شامل وب سایت­ های جوایز نوبل، مدال فیلدز، پایگاه­‌های اطلاعاتی و اطلاعات آماری دولتی است. اطلاعات پژوهشی دانشگاه‌ها نیز از پایگاه استنادی WOS استخراج می‌شود.