چالشهای روانشناختی بیماری کرونا در خانواده

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خوزستان ، عضو هیئت علمی گروه روانپرستاری دانشکده پرستاری و مامایی اهواز گفت: در اساسنامه سازمان جهانی بهداشت، سلامت نه‌تن‌ها نبود بیماری و معلولیت بلکه حالت بهینه خوب بودن جسمی، اجتماعی و روانی تعریف شده است و مطابق این تعریف سلامت فراتر از نبود اختلالات روانی، جسمانی و اجتماعی بوده و فقط منوط به‌سلامت زیستی نیست که متأسفانه اغلب بعد روانی و اجتماعی آن در برخی کشور‌ها از جمله کشور ما نادیده گرفته می‌شود.

بهمن دشت بزرگی با اشاره به اینکه بیماری کرونا یا کووید ۱۹ ضرر‌های جانی و مالی زیادی به همراه داشته، گفت: ضرر‌های مالی و جانی تنها عوارض این بیماری نیستند و جالب است بدانید که بیماری کرونا بیشترین تاثیر خود را بر سلامت روان افراد گذاشته، افسردگی و وسواس شست و شو تنها دو مورد از آثار منفی کرونا بر روان است. همچنین، فشار روانی و بروز علائم پریشانی نیز از عوارض تنش ایجاد شده توسط کرونا در جامعه می‌باشد.

وی در ارتباط با آثار روانشناختی ویروس کرونا بر روی سلامت روان افراد در خانواده، گفت: با توجه به خصوصیت بیماری زایی این ویروس، سرعت انتشار و همچنین درصد بالای مرگ و میر ناشی از این بیماری وضعیت بهداشت سلامت روان افراد در سطوح مختلف جامعه از جمله، خانواده‌ها را در معرض مخاطره قرار داده است. علاوه براین، شیوع بیماری کرونا، زمینه‌ساز بروز برخی آسیب‌های اجتماعی و به چالش کشیده‌شدن روابط عاطفی درون خانواده‌ها و پیامد‌های روان شناختی شده است.

دشت بزرگی گفت: ویروس کرونا به دلیل ناشناخته بودن، استرس مضاعف‌تری را به مردم وارد می‌کند. همانطور که زلزله و سیل می‌تواند خرابی‌های زیادی را برجای بگذارد، این بیماری نیز می‌تواند مشکلات جدی را برای تمامی جوامع ایجاد کند. به عنوان مثال؛ اگر فردی سابقه بیماری داشته باشد، بحران‌ها و فشار روانی همراه آن باعث عود بیماری وی می‌شود.

با نگاهی به رفتار‌های مردم در جوامع مختلف در دوره اپیدمی کرونا متوجه می‌شویم که بسیاری از افراد، رفتار‌های وسواس گونه پیدا کرده‎‌اند مثلا اسپری ضدعفونی کننده را مدام و هر چند دقیقه یک بار استفاده می‌کنند و یا موقع صرف غذا حالات غیر طبیعی دارند.

عضو هیئت علمی گروه روانپرستاری دانشکده پرستاری و مامایی اهواز با اشاره به اینکه خانواده‌ها در قرنطینه به سر می‌برند تا جان سالم از این ویروس به در ببرند، گفت: اعضای خانواده به شدت درگیر مسائل روحی و روانی ناشی از قرنطینه شده‌اند.

نشانه‌های زیادی از آسیب روان مثل اختلال هیجان، افسردگی، استرس، کاهش خلق، تحریک پذیری، بیخوابی، کاهش توجه، خشم، کرختی عاطفی در افراد گزارش شده است.

افسردگی از دیگر نشانه‌های اختلال در سلامت روان افراد بوده که بر اساس نتایج یک تحقیق حدود ۱ درصد افراد بعد از قرنطینه شدن علائم شدید افسردگی را از خود نشان داده اند. همچنین، شرایط قرنطینه باعث می‌شود که افراد حمایت‌های روانی خانواده و دوستان خودرا از دست بدهند که این خود موجب تشدید فشار‌ها و آسیب‌های روانی می‌گردد.

بهمن دشت بزرگی در خصوص محرک‌های ایجاد استرس و اختلالات روانشناختی در افراد در حال قرنطینه به دلیل بیماری کووید -۱۹ گفت: از جمله محرک‌هایی که بیشترین تاثیرات روانشناختی را بر مردم داشته میتوان به ترس از آلوده شدن یا آلوده کردن دیگران، دوره طولانی قرنطینه، حمایت‌های ناکافی و عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی و مواد غذایی کافی و اضافه شدن برخی افکار ناخوشایند مثل احساس تنهایی، ناامیدی، پرخاشگری و افکار خودکشی اشاره نمود.

وی با اشاره به برخی تبعات قرنطینه‌های اجباری از جمله خانه نشینی و تعطیلی برخی مشاغل، اظهار کرد: با افزایش زمان در خانه ماندن یک یا هر دو سرپرست خانواده، زمینه‌هایی را برای درگیری‌ها و چالش‌های عاطفی درون خانه‌ها ایجاد می‌کند و ماندن در خانه در صورتیکه تکراری و مداوم باشد، آزار دهنده خواهد بود و آمار‌ها هم نشان می‌دهند این عامل بیماری زا زمینه ساز درگیری روانی و به خطر افتادن آن در انسان‌ها نیز می‌شود. همچنین از دیگر پیامد‌های منفی شیوع اپیدمی بیماری کرونا، افزایش همسر و کودک آزاری و خشونت میباشد.

بیشتر بخوانید: چگونه در بمباران اخبار منفی ، نگرانی را از خود دور کنیم ؟

دشت بزرگی در پایان گفت: با توجه به تعطیلی برخی واحد‌های صنفی و مشاغل که منجر به بیکاری برخی از افراد شده، اختلافات خانوادگی به ویژه بین والدین افزایش نگران کننده‌ای داشته است. تشدید شرایط نابسامان اقتصادی برخی خانواده‌ها در اثر شیوع کرونا که بیشتر در بین خانواده‌های دستفروشان و برخی مشاغل آزاد و کارگران دیده می‌شود، عامل مهمی در بروز این چالش‌های درون خانوادگی است و عدم توانایی این افراد برای پرداخت اجاره خانه ها، اجاره مغازه و حتی مخارج روزانه، زمینه ساز کاهش آستانه تحمل روانی در درون خانواده‌ها و به دنبال آن بروز اختلافات شدید خانوادگی می‌شود.