آیا صندوق بازنشستگی کشوری ورشکسته شده است؟

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ اقای اکبر افتخاری مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: وابستگی صندوق‌های بازنشستگی به بودجه دولتی از هر نظر خسارت بار است؛ زیرا هم فشار شدیدی را بر بودجه عمومی کشور وارد می‌کند و هم صندوق‌ها را در وضعیتی ناپایدار قرار می‌دهد. صندوقِ کارآمد، صندوقی است که بتواند با استفاده از منابع خود (اعم از کسورات بازنشستگی و دیگر دارایی‌های خود) به چنان سطحی از سودآوری اقتصادی دست یابد که کفاف پرداخت حقوق و رسیدگی به امور بیمه‌ای و رفاهی بازنشستگان تحت پوشش را بدهد.
وی افزود: با وجود این، در کشور ما به عللی که خارج از حوصله این نوشته است، اغلب صندوق‌ها وابستگی شدیدی به بودجه دولتی دارند و صندوق بازنشستگی کشوری نیز از این قاعده مستثنا نیست. البته برخلاف آن‌چه گاه گفته می‌شود، این نهاد ورشکسته نیست، اما سودآوری مجموعه‌های اقتصادی وابسته به آن به سبب سو مدیریت‌ها و ندانم‌کاری‌ها، در حد مورد انتظار نبوده است.
افتخاری با بیان اینکه «از بهمن سال نود و هشت که تیم جدید مدیریت در صندوق بازنشستگی کشوری مستقر شد، توسعه اقتصادی و بهبود بنگاه‌داری به عنوان یکی از راهبرد‌های اصلی در دستور کار قرار گرفت» اظهار داشت: بر مبنای آن، چهار راهبرد فرعیِ خروج از بنگاه‌داری؛ استقرار نظام پویای بنگاه‌داری؛ بهینه‌سازی پرتفوی سرمایه‌گذاری با رویکرد مدیریت بازده، و تنوع‌بخشی پرتفوی سرمایه‌گذاری با رویکرد مدیریت ریسک به مورد اجرا گذاشته شد. هر یک از این راهبردها، شامل چندین پروژه راهبردی بودند که برخی از آن‌ها را در گزارش‌های بعدی شرح خواهم داد.
وی یادآور شده است: مجموع آن‌چه در بیست ماه گذشته در بخش اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری به انجام رسید، موجب شد که سود ناشی از فعالیت‌های اقتصادی این نهاد از ۴ هزار و ۱۷۵ میلیارد تومان در سال نود و هشت به ۱۴ هزار و ۷۶۵ میلیارد تومان در زمان حاضر برسد و وابستگی صندوق به بودجه دولتی از ۷۵ درصد به ۷۰ درصد کاهش پیدا کند.
مدیر عامل صندوق بازنشستگی کشوری با تاکید بر اینکه «بدون شک، این روند باید در سال‌های آینده نیز بی‌وقفه دنبال شود و شتاب گیرد تا استقلال مالی صندوق بازنشستگی کشوری پس از سال‌ها وابستگی به بودجه عمومی کشور تأمین و تضمین شود» نوشت: در غیر این صورت و با توجه به افزایش چشمگیر شمار بازنشستگان و وظیفه‌بگیران کشوری و رشد فزاینده حقوق آنان طی سال‌های آتی، بودجه دولتی کفاف پرداخت حقوق بازنشستگان را نخواهد داد.
او ادامه داد: اگرچه علت بازماندن از ظرفیت اسمی، عدم تأمین گندله کافی به‌عنوان خوراک مجتمع و پاره‌ای مشکلات فنی ذکر می‌شد، اما مشکل اصلی ضعف و ناکارآمدی مدیریتی بود. بنابراین، مجتمع مذکور سودآوری لازم را متناسب با سرمایه‌گذاریِ صورت پذیرفته نداشت و بخشی از تولید ملی در صنعت فولاد معطل مانده بود.
وی یادآور شد: برای رفع این مشکل، صندوق بازنشستگی کشوری از سال گذشته با تغییر مدیریت و از آن فراتر، اصلاح رویکرد‌ها و شیوه‌های مدیریتی، اقدام‌هایی را برای ارتقای سطح تولید این شرکت به انجام رساند و تولید و فروش ۸۵۰ هزار تن محصول را هدف‌گذاری کرد.
اقای افتخاری با اشاره به برخی دستاورد‌های این اقدام‌ها تا اواسط سال ۹۹ نوشت: افزایش دو برابری تولید نسبت به سال نود و هشت، افزایش حدوداً پنج و نیم برابری سود حاصل از فروش محصول و رسیدن آن به رقم ۸۰۰ میلیارد تومان در سال، ثبت رکورد بالاترین رشد تولید در میان تمام فولادسازان کشور طبق گزارش ایمیدرو (سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران)، بومی‌سازی ماشین‌های بریکت برای نخستین بار در ایران و یازده و نیم میلیون دلار صرفه جویی ارزی از جمله دستاورد‌های اصلاح رویکرد و شیوه‌های مدیریتی در مجتمع صبافولاد خلیج فارس در این مدت بوده است.

 ارتقای شفافیت باید روشمند و ساختاریافته باشد 

مدیر عامل صندوق بازنشستگی کشوری در گزارش دیگری با تاکید بر اینکه «سرمایه‌های صندوق بازنشستگی کشوری متعلق به بازنشستگان کشوری است و باید در خدمت رسیدگی به امور رفاهی و معیشتی همانان باشد» تاکید کرد: در نتیجه، این قشر شریف به حق خواهان آن هستند که از عملکرد اقتصادی صندوق و چگونگی مدیریت این سرمایه‌ها آگاه باشند.
افتخاری با بیان اینکه «در روزگاری که متأسفانه خبر‌های ناگواری را از فساد‌های اقتصادی و دست‌درازی به بیت‌المال می‌شنویم، این حساسیت و نگرانی دو چندان می‌شود و اصل شفافیت اهمیتی فوق‌العاده می‌یابد» نوشت: با وجود این، ارتقای شفافیت باید به شکل روشمند و ساختار یافته انجام و از اقدام‌های نمایشی خودداری شود؛ زیرا چنین اقداماتی بی‌آن‌که مسأله را به شکل ریشه‌ای حل کند، تنها بر التهاب افکار عمومی می‌افزاید.
وی افزود: صندوق بازنشستگی کشوری طی حدود بیست ماه گذشته، چندین برنامه را برای ارتقای شفافیت به اجرا گذاشته است که از آن میان به طراحی و بهره‌برداری از سامانه شفافیت اشاره می‌کنم. این سامانه که در وب‌سایت رسمی صندوق بازنشستگی کشوری در دسترس قرار دارد، چهار دسته اطلاعات اقتصادی و سرمایه‌گذاری؛ گزارش‌ها و داده‌های آماری؛ طرح‌ها و برنامه‌های راهبردی؛ و اطلاعات و فرآیند‌های خدماتی را در دسترس همگان قرار می‌دهد.
افتخاری ادامه داد: از طریق همین سامانه می‌توان به سامانه‌های هوش تجاری، امور قراردادها، حقوقی، ثبت اطلاعات املاک، و سامانه جامع شرکت‌ها دسترسی پیدا کرد که این سامانه‌ها به نوبه خود نقش به‌سزایی در گردآوری و ارائه ساختاریافته، به‌هنگام و شفاف اطلاعات صندوق دارند.
او حاصل کار این اقدامات را اینگونه عنوان کرد: در سال ۱۴۰۰ و بر اساس ارزیابی شورای اجرایی فناوری اطلاعات ریاست جمهوری، صندوق بازنشستگی کشوری رتبه پنجم شفافیت را بین صد و چهل دستگاه اجرایی کشور و رتبه نخست را بین دستگاه‌های تابع وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌دست آورد.