تحلیل روز؛ سوخت رسانی به لبنان، طرح‌های آمریکا را سوزاند

  به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما؛ مجتبی شاهسونی کارشناس مسائل بین الملل در یادداشتی درباره سوخت رسانی ایران به لبنان و شکست طرح‌های آمریکا علیه محور مقاومت نوشت: شاید کمتر کسی باشد که از جشن و سرور روز پنج شنبه گذشته در لبنان بی خبر باشد جشن‌هایی که پس از ورود اولین کاروان سوخت ایران به این کشور برپا شد. اتفاقی که اکثر کارشناسان آن را  گشوده شدن افق جدیدی در روابط دو کشور ارزیابی کرده و آن را آغازی برای شکست هژمونی آمریکا در منطقه برشمردند. این اقدام ایران نشان داد که جمهوری اسلامی ایران نه تنها می‌تواند در برابر تحریم‌ها مقاومت کند بلکه توان آن را دارد که تحریم‌ها علیه خود و همپمانانش را خنثی و بی اثر کند. دستاوردهایی که با توجه به همزمانی با خروج خفت بار آمریکا از افغانستان‎‏‏‎‏، پیروزی های اخیر انصارالله، عملیات غرور آفرین تونل آزادی توسط اسیران فلسطینی و دستاورد بزرگ نظامی و دریایی جمهوری اسلامی ایران در عملیات۱۳۳ روزه ناوبر مکران بیش از  گذشته نماینگر آغازی بر پایان دوران هژمونی آمریکاست.

بحران سازی و طمع ورزی آمریکا در لبنان

آمریکا با فشار‌های سیاسی و وضع تحریم‌ها علیه لبنان و سوریه از طریق قانون به اصطلاح "سزار" باعث به وجود آمدن بحران اقتصادی و مالی در این کشور‌ها شده اند. در همین راستا طی چند ماه اخیر با هدف اثرگذاری سوء بر اوضاع لبنان و تحولات منطقه، محاصره‌ای نانوشته بر علیه مردم این کشور به منظور دور کردن آنان از جبهه مقاومت و تحت فشار قراردادن جریان مقاومت در منطقه از سوی صهیونیست‌ها هدایت و راهبری شد. به طور کلی سیاست آمریکا، فشار بر مردم لبنان به خصوص شیعیان این کشور بود، تا با اعمال فشار اقتصادی ناشی از تحریم‌های نانوشته آمریکا، مردم لبنان به خشم آمده و علیه جبهه مقاومت موضع بگیرند. آمریکا می‌خواست از طریق این جنگ اقتصادی، لبنانی‌ها سلاحِ مقاومت را رها کنند. حدود مرز‌های دریایی را بنا به خواست رژیم صهیونیستی قبول کند و قسمتی از منابع گازی خود را به این رژیم واگذار کنند و نهایتا به قطار عادی سازی روابط اعراب با رژیم صهیونیستی بپیوندند اما تدبیر جریان مقاومت در منطقه و خرید محموله سوخت از جمهوری اسلامی ایران و رساندن این محموله به سوریه، نمایشی تمام عیار علیه صهیونیست‌ها و نشانه روشنی بر شکست همزمان سیاست محاصره و تحریم بود. بنابراین آمریکا تاکنون نتوانسته است خواسته‌های سیاسی خود را به لبنان تحمیل کند و تلاش برای محاصره اقتصادی این کشور نیز با ابتکار عمل حزب الله در هم شکست.

جریان های نزدیک به آمریکا و احتکار سوخت

بعد از تشدید بحران سوخت در لبنان و در پی بالا گرفتن اعتراضات مردمی در این کشور بازرسی ها در این باره افزایش یافت؛ در بازرسی‌های نیرو‌های امنیتی لبنان، میلیون‌ها لیتر بنزین که توسط برخی شخصیت‌های بزرگ جریان‌های تابع آمریکا و عربستان احتکار شده بود کشف شد و مشخص شد آن‌ها در ایجاد این بحران دست داشته‌اند. در همین حال پس از آنکه سید حسن نصرالله تهدید کرد اگر دولت نتواند به مشکل مردم رسیدگی کند، حزب الله از ایران سوخت موردنیاز کشور را تهیه خواهد کرد، به سرعت به خواست سفیر آمریکا، رئیس بانک مرکزی چند حواله خرید سوخت را امضا کرد تا بهانه از حزب الله گرفته شود اما با وجود این اقدام‏، حزب الله  از موضع خود کوتاه نیامد و این عملیات با موفقیت انجام شد. 

سوخت رسانی‎؛ یک تیر و سه هدف

سوخت رسانی به لبنان پروژه ای بود که بازتاب گسترده در سطح منطقه ای و بین المللی داشت. هاشم صفی الدین رئیس شورای اجرایی حزب الله لبنان با اشاره به ارسال نفتکش‌های حامل سوخت ایران به لبنان گفت که حزب الله با یک تیر تحریم‌ها علیه سه کشور را شکست. این مقام حزب الله افزود: ما با یک تیر تحریم‌ها علیه سه کشور را شکست دادیم؛ مازوت را از ایران خریدیم، از راه سوریه آن را منتقل کردیم و لبنانی که در تحریم است از آن استفاده می‌کند. این گام اول است و با گام‌های دیگر آن را تکمیل می‌کنیم. بنابراین با  با رسیدن نفت ایران به لبنان تحریم نفتی ایران، تحریم بنادر سوریه و نیز تحریم ملت لبنان به طور همزمان در هم شکسته شد. به طور کلی مهمترین نتایج طرح سوخت رسانی به لبنان را در موارد زیر بر شمرد. 

درهم شکستن تحریم ها علیه ایران‏، لبنان و سوریه

تحریم مهمترین ابزار سیاست خارجی آمریکا در سال‌های اخیر است؛ سیاستی که به نظر می رسد با تغییر دولت ها در این کشور، کوچک ترین تغییری نمی کند. مهار تهدید از طریق تحریم مهمترین هدف دولت آمریکا در دو دهه اخیر علیه دولت‌هایی است که آن‌ها را تهدید تلقی می‌کند، اما بانگاهی به فهرست کشور‌های تحریم شده توسط آمریکا در یک قرن گذشته، می‌توان دریافت که آمریکا تاکنون بیش از سه میلیارد جمعیت کره زمین را تحریم کرده است با این وجود، سابقه جمهوری اسلامی ایران، لبنان‏، سوریه، کوبا، چین، روسیه و ونزوئلا نشان داد که تحریم ها، کارآمدی لازم را ندارد. در همین حال ایهاب حماده، نماینده فراکسیون وفای به مقاومت در پارلمان لبنان در این باره تاکید کرد: اقدام حزب الله در واردات سوخت در راستای خدمت به مردم وحفظ کرامت آن‌ها است و این از ارزش‌ها و اخلاق حزب‌الله است. همچنین محمود قماطی عضو شورای سیاسی حزب الله لبنان افزود: اقدام مقاومت یک رخنه یا دور زدن نبود بلکه محاصره را در هم شکست و توطئه‌ای که از طریق آن به دنبال گرسنه ساختن و فقیر کردن مردم بود را نقش بر آب کرد. خانم صفا درویش از اصحاب رسانه در لبنان طی توییتی نوشت: مردم امروز برای گازوییل جشن نگرفتند. جشن گرفتند، چون گروهی که نفسشان را بریده بودند امروز شکست خوردند. علاوه بر این عبدالباری عطوان از تحلیلگران سر شناس جهان عرب با اشاره به رسیدن تانکر‌های حامل سوخت ایران برای مردم لبنان را به عنوان پیروزی برای محور مقاومت و درهم شکستن تحریم‌های آمریکا بدون شلیک یک گلوله نام برد. در همین راستا نشریه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی نوشت: حزب الله لبنان توانست با واردات سوخت از ایران بر آمریکا غلبه کرده و این کشور را در لبنان شکست دهد. بنابراین بی اثر بودن فشار حداکثری آمریکا یکی دیگر از نتایج این اقدام است. کارزار فشار حداکثری که در دولت دونالد ترامپ به راه افتاد نتوانست ایران را تسلیم کند و انتظار می‌رود که دولت بایدن نیز همان کارزار را ادامه دهد، اما عملا دولت او دیگر جایی برای تشدید فشار‌ها ندارد و همه معادلات فشار حداکثری بعدی را بی تاثیر و فرو ریخته است و زمینه برای خنثی کردن قطعی اثر تحریم‌ها در حال شکل گیری است.

 نمایش اقتدار و اتحاد محور مقاومت

در حالی که سفیر امریکا در لبنان گفته بود که با اجاره کشتی‌ها امکان ارسال سوخت به لبنان وجود دارد همه تصور می‌کردند راه‌های دیگر مسدود است در حالی که با پیشنهاد حزب الله ارسال سوخت در مدت زمان کوتاهی به لبنان انجام شد. مساله ای که نشان دهنده قدرت ایران و محور مقاومت در به چالش کشیدن آمریکا بود.  بنابراین در این عملیات‏، محور مقاومت نشان داد که توانایی جنگی بالا دارد و همه تبعات آن را می‌پذیرد و در کنار آن توان اداره اقدامات لجستیکی مربوط به آن اعم از فراهم کردن حمل و نقل، انبار و توزیع این سوخت را داراست.

معادله بازدارنده و به چالش کشیده شدن آمریکا

با طرح سوخت رسانی به لبنان عملا محور مقاومت و در راس آن ایران با یک معادله بازدارنده آمریکا و متحدانشان را به چالش کشید. سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان درباره کشتی حامل سوخت به عنوان "خاک لبنان"، دارای یک معادله بازدارنده بود و از هرگونه هدف گیری جلوگیری کرد. از یک سو، صهیونیست‌ها دانستند که سخنان او نه خودسرانه بلکه واقع بینانه و عملی است و از طرف دیگر ایران نیز اعلام کرد که هرگونه هدف گیری با پاسخ روبرو خواهد شد.

خط بطلان بر ادعای واهی آمریکا در حمایت از ملت ها

در دهه اخیر علیرغم بروز بحران های سیاسی و اقتصادی مشکوک در لبنان که بسیاری از کارشناس معتقدند که نقش بازیگران خارجی و به خصوص آمریکا در آن روشن است دائما این چنین القا شده است آمریکا حامی مردم لبنان است در واکنش به این ادعای آمریکایی ها‏، حزب الله لبنان به همه جهانیان اعلام کرد که این کشتی‌ها نیاز ضروری مردم لبنان را حمل می‌کنند؛ بنابراین هرگونه هدف گیری آن‌ها معادل هدف قرار دادن نیاز‌های لبنانی‌ها است و در این صورت ادعا‌های آمریکا را در مورد کمک به لبنانی‌ها تکذیب می‌کند. بنابراین طرح سوخت رسانی به لبنان نشان داد که دولت آمریکا درک درستی درباره اوضاع و توانایی‌های محور مقاومت ندارد و علاوه بر این  این عملیات خط بطلانی بر همه ادعا‌های دروغینی بود که دولت آمریکا همواره دم از آن می‌زد مبنی بر اینکه تحریم‌ها ملت‌ها را آزار نمی‌دهد بلکه نظام‌های حاکم را هدف قرار داده است که دروغ بودن آن آشکار شد.

تقویت همکاری ها میان ایران و لبنان
 نتیجه دیگر عملیات سوخت رسانی‏، تقویت همکاری بین دو کشور بود. از یک سو، ایران تحریم‌های آمریکا را در زمینه فروش مشتقات نفتی بی اثر  و از سوی دیگر سوخت لبنان را که از نیاز‌های ضروری این کشور است تامین کرد. 

همگرایی کشورهایی تحریم شونده با محوریت ایران
یکی از نتایج طرح سوخت رسانی به لبنان نمود سیاست همگرایی میان کشورهای تحریم شونده با محوریت ایران است. ایران در حال حاضر در حال ایجاد یک سیاست جدید در مورد موضوع تحریم است که در آن کشور‌هایی که تحریم‌ها علیه آن‌ها اعمال می‌شود (ونزوئلا، سوریه، لبنان) گرد هم می‌آیند و با همکاری با یکدیگر سرعت اثرات تحریم را کم خواهند کرد.

نتیجه گیری

طی چند ماه اخیر دولت جدید آمریکا تلاش کرد از وخامت اوضاع سیاسی در لبنان نبود دولت در این کشور  بیشتر سوء استفاده را داشته باشد‎؛ بنابراین آمریکا تلاش کرد تا بحران اقتصادی لبنان تشدید و مردم نسبت به حزب الله خشمگین شوند تا از این طریق فشار های برای خلع سلاح حزب الله افزایش یابد تا حزب الله  در موضع ضعف قرار گیرد و مجبور به پذیرش حدود مرز‌های دریایی بنا به خواست رژیم صهیونیستی شود و از سوی دیگر لبنان قسمتی از منابع گازی خود را به این رژیم واگذار کنند و نهایتا به قطار عادی سازی روابط اعراب با رژیم صهیونیستی بپیوند اما تدبیر جریان مقاومت در منطقه و خرید محموله سوخت از جمهوری اسلامی ایران و رساندن این محموله به سوریه، نمایشی تمام عیار علیه صهیونیست‌ها و نشانه روشنی بر شکست همزمان سیاست محاصره و تحریم بود. بنابراین آمریکا نتوانست خواسته‌های سیاسی خود را به لبنان تحمیل کند و تلاش برای محاصره اقتصادی این کشور نیز با ابتکار عمل حزب الله در هم شکست. بنابراین به طور کلی درهم شکسته شدن تحریم های آمریکا علیه ایران‏، لبنان سوریه‏، قدرت نمایی‏، به رخ کشیدن اتحاد محور مقاومت، ایجاد یک معادله بازدارنده و به چالش کشیدن آمریکا، کشیدن خط بطلان بر سیاست های نخ نما شده آمریکایی ها‏؛ تقویت همکاری میان ایران و لبنان و بالاخره همگرایی کشورهای تحریم شونده با محوریت ایران از مهمترین نتایج و دستاوردهای طرح سوخت رسانی به لبنان است. دستاوردهایی که با توجه به همزمانی با خروج خفت بار آمریکا از افغانستان‎‏‏‎‏، پیروزی های اخیر انصارالله، عملیات غرور آفرین تونل آزادی توسط اسیران فلسطینی و دستاورد بزرگ نظامی و دریایی جمهوری اسلامی ایران در عملیات۱۳۳ روزه ناوبر مکران بیش از  گذشته نماینگر آغازی بر پایان دوران هژمونی آمریکاست.