پخش زنده
امروز: -
گزارش مکتوب؛
روند لاک پشتی آبرسانی به شهر‌های دهدشت، چرام، سوق، لنده
سرنوشت پروژه آبرسانی به چهار شهر گرمسیری دهدشت، سوق، چرام و لنده از سد کوثر پس از گذشت بیش از ۴ سال همچنان نامعلوم است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کهگیلویه و بویراحمد، در سال‌های گذشته شهر‌های دهدشت، سوق، چرام و لنده و روستا‌های اطراف به دلیل کمبود بارندگی‌های زمستان، کاهش سفره‌های آب زیرزمینی و خشک شدن برخی از چشمه‌ها در اواسط بهار و تابستان و پاییز دچار تنش آبی شده و تابستان‌های بسیار سختی را پشت سر گذاشتند و هر از گاهی شاهد رسانه‌ای شدن موضوع بی آبی در این شهرها هستیم.
بعد از رسانه‌ای شدن موضوع کم آبی این مناطق، آغاز عملیات آبرسانی به این چهار شهر مطرح شد هر چند این مناطق فقط مشکل آبرسانی ندارد و در بخش‌های دیگر از قبیل آموزشی، بهداشتی، بیکاری و درصد اشتغال، معیشتی و... هم در وضعیت خوبی به سر نمی‌برند، اما جدی‌ترین مسئله‌ای که در حال حاضر با آن مواجه هستند، بی آبی است و این تنش آبی همچنان وجود دارد به گونه‌ای که کهگیلویه و بویراحمد نهمین استان کشور بوده که دارای تنش آبی است، بر این اساس و برای برطرف کردن مشکل تنش آبی و جبران کمبود آب، طرح آبرسانی به این چهار شهر از طریق سد کوثر در گچساران (فاصله ۵۰ کیلومتری) در دستور کار قرار گرفت.
طرح آبرسانی از سد کوثر اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۶ با حضور وزیر وقت نیرو و مسؤولان استانی و شهرستانی کلنگ‌زنی شد.
وزیر وقت نیرو در آیین کلنگ زنی این طرح در شهرستان کهگیلویه با بیان اینکه طرح آبرسانی به چهار شهر دهدشت، چرام، لنده و سوق از طرح‌های مهم کشور در زمینه‌ی تأمین آب است، گفت: رئیس جمهور در سفر به کهگیلویه و بویراحمد اجرای این طرح را مصوب کرد و این طرح از محدوده تصفیه خانه خیرآباد گچساران در مجاورت سد کوثر اجرایی خواهد شد.
وی اظهارکرد: با برنامه ریزی‌های انجام شده طرح‌های آبی در استان کهگیلویه و بویراحمد با تأمین اعتبار روند اجرایی آن‌ها شتاب بیشتری خواهد گرفت.
چیت چیان عنوان کرد: کهگیلویه و بویراحمد یکی از استان‌های دارای منابع آبی مهم کشور است که باید از این ظرفیت برای توسعه آن نیز استفاده شود.
مشخصات طرح
پروژه آبرسانی از سد کوثر به چهار شهر دهدشت، سوق، چرام و لنده و روستا‌های اطراف با جمعیت ۲۴۰ هزار نفر شامل ۱۵۳ هزار نفر شهری و ۸۷ هزار نفر روستایی با هدف تامین ۱۶ میلیون و ۹۴۰ هزار مترمکعب کلنگ‌زنی شد. در این طرح در مجموع ۱۷ میلیون مترمکعب در سال آب شرب با دبی لحظه‌ای ۸۶۰ لیتر در ثانیه انتقال داده می‌شود و به نحوی طراحی شده که قابلیت افزایش ظرفیت تا سقف یک هزار و ۳۴۵ لیتر در ثانیه به منظور انتقال آب مورد نیاز بخش صنعت را نیز داشته باشد.
پروژه آبرسانی به چهار شهر دهدشت، سوق، چرام و لنده در سه قطعه شامل قطعه اول از تصفیه‌خانه خیرآباد تا مخزن ۲۰ هزار مترمکعبی تپه نورالشهدا دهدشت به طول ۲۸ کیلومتر و دارای ۵ مخزن با مجموع ظرفیت ۴۱ هزار و ۵۰۰ مترمکعب و شامل سه ایستگاه پمپاژ بوده که یکی از این مخازن احداث شده و دو مخزن در حال احداث هستند، قطعه دوم از تپه نورالشهدا دهدشت به طرف شهر سوق و لنده به طول ۲۴ کیلومتر که حدود ۱۲ کیلومتر از این مسیر خاکبرداری شده و قطعه سوم آن از تپه نورالشهدا به سمت چرام و روستا‌های واقع شده در این مسیر به طول ۲۳ کیلومتر بوده که در این قطعه هنوز هیچ کاری صورت نگرفته است.
قطعه اول این پروژه به طول ۲۸ کیلومتر در واقع بخش اصلی پروژه محسوب شده و حدود ۶۵ درصد از حجم کل پروژه را شامل می‌شود و شامل ۱۳ کیلومتر لوله ۹۰۰ میلی‌متر و نیز ۱۵ کیلومتر لوله هزار میلی‌متر است که از این میزان تاکنون فقط ۱۰ کیلومتر از لوله هزار میلی‌متر اجرا شده است.
تکمیل این طرح در ۳۶ ماه
برنامه زمانبندی برای تکمیل و بهره‌برداری از این طرح حیاتی ۳۶ ماهه تعریف شد حالا، اما با گذشت چهار سال و چهار ماه از آغاز عملیات و ۱۶ ماه از پایان سررسید، هنوز به کندی پیش می‌رود.
پروژه آبرسانی از سد کوثر به چهار شهر دهدشت، سوق، چرام و لنده پس از گذشت ۵۲ ماه تنها ۳۲ درصد پیشرفت کاری داشته و پس از گذشت این همه سال این پروژه حیاتی هنوز هم به نیمه راه نرسیده و زمان بهره‌برداری از این طرح همچنان نامعلوم است.
وعده‌ای که به سرانجام نرسید
اسفند ماه ۱۳۹۹ کیومرث حاجی زاده، معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد از این طرح بازدید و نشستی با مسئولان این طرح برای تسریع در روند اجرایی آن برگزار کرد و گفت: این طرح از اولویت‌های حوزه عمرانی استان است و در صورتی که پیمانکار به تعهدات خود عمل کند ما تلاش می‌کنیم با تزریق اعتبار این طرح را در کمترین زمان ممکن به بهره برداری برسانیم.
اقدامات انجام شده در طرح
در نشستی که شهریورماه امسال با حضور کریمی‌نژاد فرماندار، مسؤولان طرح و خبرنگاران برگزار شد، سرپرست دفتر فنی مشاور این طرح با بیان اینکه بیشترین تمرکز روی قطعه اول قرار دارد، گفت:در این قطعه دو خط لوله شامل ۱۳ کیلومتر لوله ۹۰۰ و ۱۵ کیلومتر لوله ۱۰۰۰ کار خواهد شد ضمن اینکه تا کنون خاکبرداری مسیر به غیر از ۲ کیلومتر ابتدایی انجام شده است.
آقای نگین تاجی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در قطعه اول افزود: پنج مخزن و سه ایستگاه پمپاژ داریم، مخزن شماره ۲ خاکبرداری شده کار‌های بتن ریزی کف مخزن، آرموتور بندی، خاکبرداری مخزن شماره ۳ و همه کار‌های مخزن شماره ۴ تکمیل است.
وی گفت: قطعه سوم دهدشت به سوق و لنده ۱۲ کیلومتر خاکبرداری شده و قطعه ۲ هنوز کاری انجام نشده است و قطعه اول از تصفیه خانه خیرآباد تا دهدشت ۶۵ درصد کل پروژه را شامل می‌شود بنابراین بیشتر تمرکز روی این قطعه است.
نگین تاجی با بیان اینکه بهره‌برداری از طرح ۲۴۰ هزار نفر را به لحاظ تأمین آب پوشش خواهد داد، میزان آب مورد نیاز برای این میزان جمعیت را ۸۶۰ لیتر برثانیه برآورد کرد و گفت: در طراحی طرح علاوه بر تأمین آب شرب ظرفیت یکهزار و ۳۴۵ لیتر بر ثانیه برای صنعت هم دارد.
بالارفتن نرخ قیمت‌ها اصلی‌ترین عامل کندی روند اجرایی طرح
ابراهیم پور محمدی سرپرست کارگاه این طرح هم در این نشست گفت: دلیل اصلی و عمده عدم تحقق وعده انجام کار بالارفتن نرخ قیمت‌ها در نتیجه فشار تحریم‌ها بوده به طریقی که محصولات و مصالح را ما باید بر اساس همان بودجه قرارداد، اما با افزایش چهار برابری قیمت‌ها خریداری کنیم که عملا شرکت ضرر فراوانی می‌کند.
وی با بیان اینکه تاکنون ۶۰ میلیارد تومان در این طرح هزینه شده، تصریح کرد: برای اجرای این پروژه بیش از یک هزار میلیارد تومان اعتیار جدید نیاز است که در حال حاضر در قالب این قرارداد امکان اجرا و پرداخت آن نیست و در صورت تأمین ۷۵۰ میلیارد تومان قطعه اول به طور کامل اجرا خواهد شد.
پورمحمدی گفت: تنها راه این است که مسؤولان ارشد استان با رایزنی با مدیران ملی و رئیس سازمان برنامه و بودجه نسبت به اصلاح قرارداد با موسسه خاتم‌النبیا اقدام کنند چرا که عملا انجام و ادامه کار با قرارداد قبلی مقدور نیست.
روند لاک پشتی طرح و ابهامات موجود
دارا کریمی‌نژاد فرماندار شهرستان کهگیلویه، روند لاک پشتی طرح را ابهام آمیز خواند و گفت: اینکه چرا پروژه به این عظمت از ابتدا اعتبارات قطره‌چکانی داشت تأمل برانگیز است و باید روشن شود آیا اعتبار تنها مانع اجرای کار است یا کارشکنی بالادست‌هایی که نمی‌خواهند حقابه به ما برسد هم در کند بودن روند اجرا نقش دارد.
وی با اشاره به اینکه پروژه‌های بزرگتر از این در سایر مناطق کشور تکمیل می‌شوند، افزود: علت پایین کشیدن فتیله پروژه چیست؟
دارا کریمی‌نژاد با بیان اینکه طرح آبرسانی به نوعی موجب جلوگیری از خالی شدن روستاها و رونق زندگی در این مناطق می‌شود افزود: بهره‌برداری از این طرح باعث تثبیت جمعیت روستاها، کاهش مهاجرت به شهرها، اشتغالزایی، امیدآفرینی و رونق اقتصاد می‌شود.
فرماندار کهگیلویه گفت: می‌طلبد مسوولان استانی و نماینده مردم در مجلس کارگروهی تشکیل دهند و در کوتاه مدت پروژه را از اعتبارات قطره‌چکانی و حرکت لاک پشتی خارج کنند.
وی گفت: مجری و مشاوران علت اصلی این مشکل را نرخ پیمان و افزایش بی‌رویه قیمت مصالح مورد نیاز دانستند که نیاز است مسؤولان استانی با جلسه با وزارت نیرو به حل این مشکل اقدام کنند و امید است که بتوانیم بودجه مورد نیاز را برای این طرح تامین و به یکی از خواسته‌های بحق مردم این منطقه جامه عمل بپوشانیم.
محمد حسنی کارشناس آبیاری کشاورزی گفت: با توجه به وابستگی شهرستان‌های کهگیلویه، چرام، لنده و سوق به حوزه کشاورزی نیاز است مسئولان به برنامه‌ریزی برای حفاظت از منابع آبی همکاری لازم را داشته باشند.
وی افزود: خسارت پدیده خشکسالی بر این مناطق غیرقابل‌جبران است.
آقای پرهیزکار ساکن روستای علی آباد در حومه غربی دهدشت هم با بیان اینکه آب مورد نیاز کشاورزی پیش کش ما آب شرب هم نداریم می‌گوید: من تابستان آب مورد نیاز خود را با وانت از منازل آشنایان و دوستان در شهر دهدشت تامین می‌کنم.
وی افزود: بسیاری از ساکنان این روستا گاهی مجبور هستیم ۳۰ بشکه آب را در وانت بگذاریم و از چند خانه در شهر دهدشت آب شرب خود را برای چند روز ذخیره کنیم.
حسین دیو مهر ساکن یکی از روستا‌های شهرستان کهگیلویه با بیان اینکه شغل اول ۸۰ درصد مردم این مناطق کشاورزی و دامپروری است می‌گوید: اگر تا کنون در این روستا مانده ام به امید تکمیل این طرح و رونق کشاورزی هستم و گرنه تا کنون مانند بسیاری از آشنایان و بستگان به شهرستان‌ها و استان‌های همجوار مهاجرت می‌کردم.
یکی از ساکنان شهر سوق می‌گوید: شغل من کشاورزی بوده، اما به دلیل نبود آب کافی برای کشاورزی دیار خود را ترک کردم و به یاسوج آمدم.
دیگر شهروند دوگنبدانی که از حومه غربی دهدشت به این شهر مهاجرت کرده می‌گوید: آب کافی برای کشاورزی در این منطقه وجود ندارد و من نیز ۷ هکتار اراضی کشاورزی دارم که تا چند سال پیش با آب چشمه آبیاری می‌شدند، اما در سال‌های اخیر چشمه خشک شد و مجبور شدم شغل دیرینه‌ی خود را ترک کنم و به شهر دوگنبدان مهاجرت کنم.
کاهش بارندگی‌ها از سال‌های گذشته تاکنون در سطح شهرستان ها کهگیلویه، چرام، لنده سبب مهاجرت قشر زیادی از روستاییان و نیز شهرنشینان به خارج از این شهرستان ها شده و مشکل کم‌آبی و بی‌آبی در این سال‌ها به معنای واقعی سبب فرار مردم شده است و این چنین شرایطی اگر تداوم داشته باشد به‌زودی شاهد روستا‌های خالی از جمعیت زیادی در این شهرستان هستیم پس اهمیت پروژه آبرسانی به چهار شهر دهدشت، سوق، چرام و لنده برای اهالی این چهار شهر به ویژه روستا‌های در مسیر این پروژه بسیار مهم و حیاتی است.
طرح آبرسانی به دهدشت غربی اکنون نیازمند همراهی و حمایت مسئولان برای تسریع در بهره برداری است تا با راه اندازی آن، هم دشت‌های تشنه دهدشت غربی سیراب شوند و هم مرهمی بر گوشه‌ای از زخم‌های بیکاری خیل عظیم جوانان کهگیلویه باشد.
نویسنده : محمدجعفر درزاده و میرزا آرمان علوی
نظر شما