• شهروند خبرنگار
  • شهروند خبرنگار آرشیو
امروز: -
  • صفحه نخست
  • سیاسی
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • علمی و فرهنگی
  • استانها
  • بین الملل
  • ورزشی
  • عکس
  • فیلم
  • شهروندخبرنگار
  • رویداد
پخش زنده
امروز: -
پخش زنده
نسخه اصلی
کد خبر: ۳۲۴۷۳۹۱
تعداد نظرات: ۵ نظر
تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۴۰۰ - ۰۲:۰۰
اجتماعی » حقوقی و قضایی

همه چیز در مورد حکم تخلیه ملک

مستاجر و موجر به موجب عقد اجاره، در قبال هم تعهدات و وظایفی دارند. در صورتی که تعهدات از سوی مستاجر انجام نشود، مالک می‌تواند حکم تخلیه ملک خود را بگیرد.

به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، قرارداد اجاره از قرارداد‌های رایجی است که امروزه بسیار کاربرد دارد. اجاره عقدی است که به موجب آن مستاجر مالک منافع عین مستاجره می‌شود و در ازای استفاده از مال اجاره، اجاره‌بها به موجر پرداخت می‌کند.
 
در این نوشته سعی داریم به شرح و بررسی حکم تخلیه ملک و شرایط و چگونگی اجرای آن بپردازیم. با ما همراه باشید.
 
همه چیز در مورد حکم تخلیه ملک
 
حکم تخلیه چیست؟
“تخلیه” در لغت به معنای “خالی کردن” است و در اصطلاح حقوقی عبارت است از دست کشیدن متصرف از ملک به نحوی که مالک بتواند بدون هیچ مشکلی، هرگونه تصرفی در ملک خود انجام دهد.
 
تخلیه ملک معمولا در روابط بین موجر و مستاجر مطرح می‌شود. در صورتی که یک قرارداد اجاره شفاهی یا کتبی وجود داشته باشد و مستاجر به علت انقضای مدت اجاره یا سایر موارد مانند فسخ قرارداد، از تخلیه ملک خودداری کند، موجر می‌تواند دستور تخلیه ملک خود را بگیرد. البته در مواردی موجر می‌تواند تقاضای صدور دستور تخلیه داشته باشد و در مواردی دیگر باید تقاضای صدور حکم تخلیه نماید. در ادامه به توضیح تفاوت این دو مورد می‌پردازیم.
 
 
تفاوت دستور تخلیه با حکم تخلیه
برای تخلیه ملک مسکونی از دو روش می‌توان برای تخلیه اقدام کرد:
 
تقاضای دستور تخلیه ملک
تقاضای حکم تخلیه ملک
 
تقاضای دستور تخلیه:
دستور تخلیه فقط در زمانی صادر می‌شود که مدت اجاره به پایان رسیده باشد و در موارد دیگر نمی‌توان تقاضای صدور دستور تخلیه کرد. برای درخواست دستور تخلیه باید کلیه شرایط زیر با هم وجود داشته باشند:
 
ملک موضوع قرارداد مسکونی باشد و در خصوص تجاری دستور تخلیه صادر نمی‌شود.
قرارداد موضوع دعوا، اجاره باشد و در سایر عقود دستور تخلیه صادر نمی‌شود.
قرارداد موضوع دعوا سند عادی باشد و با سند رسمی اجاره داده نشده باشد. در مواردی که با سند رسمی ملک مسکونی اجاره داده شده باشد، نمی‌توان تقاضای صدور دستور تخلیه نمود.
اجاره‌نامه مدت داشته باشد.
اجاره‌نامه در دو نسخه تنطیم شده باشد.
هر دو نسخه اجاره‌نامه به امضای موجر و مستاجر رسیده باشد.
دو نفر شاهد، هر دو نسخه اجاره‌نامه را امضا کرده باشند.
مدت اجاره تمام شده باشد.
 
در صورت وجود تمام این شرایط و با ارائه دادخواست تخلیه ملک به شورای اختلاف محل وقوع ملک، دستور تخلیه صادر خواهد شد. اجرای دستور تخلیه نیاز به صدور برگ اجرائیه ندارد و اصولا طی یک هفته پس از تقدیم تقاضای صاحب‎خانه، انجام می‌شود. پس از ابلاغ اوراق قضایی و یا اجرائیه، چنانچه تا ۳ روز مستاجر ملک را تخلیه نکرد و تحویل نداد، دستور تخلیه در روز و ساعت مشخص توسط مأمور اجرا انجام خواهد شد.
 
همه چیز در مورد حکم تخلیه ملک
تقاضای حکم تخلیه:
حکم تخلیه حکمی است که دادگاه آن را صادر می‌کند، اما در مورد املاک مسکونی طبق قانون، مرجع صالح شورای حل اختلاف محل وقوع ملک است. دریافت حکم تخلیه مستلزم تعیین جلسه رسیدگی، صدور حکم تخلیه توسط مرجع قضایی، تجدیدنظر و تقاضای صدور اجرائیه خواهد بود و نسبت به دستور تخلیه زمان بیشتری خواهد برد.
 
تفاوت اصلی حکم تخلیه با دستور تخلیه این است که در مواردی که نیاز به صدور حکم تخلیه باشد، حتما باید جلسه رسیدگی تشکیل و دفاعیات طرفین شنیده شود، اما درباره دستور تخلیه نیازی به تشکیل جلسه دادگاه نبوده و صرفا با درخواست مالک و با استناد به قرارداد اجاره صادر می‌شود.
 
 
مراجع صدور دستور تخلیه و حکم تخلیه
با توجه به نوع اجاره، مرجع صدور حکم تخلیه و صدور دستور تخلیه متفاوت است:
 
اگر قرارداد اجاره املاک مسکونی رسمی بوده و در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد، باید تخلیه ملک مورد اجاره را از واحد اجرای مفاد اسناد رسمی اداره ثبت محل وقوع ملک، تقاضا کرد. فرآیند تخلیه از طریق واحد اجرای اسناد رسمی، کوتاه‌تر از دادگاه است.
در قرارداد‌های اجاره املاک مسکونی که با سند عادی انجام شده باشد، شورای حل اختلاف محل وقوع ملک، اقدام به صدور دستور تخلیه می‌کند که به آن “دستور تخلیه شورای حل اختلاف” می‌گویند.
اگر قرارداد اجاره املاک مسکونی دارای شرایط فوق نباشد، نمی‌توان تقاضای صدور دستور تخلیه فوری را کرد، بلکه باید تقاضای صدور حکم تخلیه نمود که مرجع صالح رسیدگی به این دعوا دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک است.
اگر قرارداد اجاره در خصوص اجاره املاک تجاری، چه قرارداد رسمی و چه عادی باشد، مرجع صالح رسیدگی به تقاضای تخلیه، دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک است.
 
چه زمانی می‌توان حکم تخلیه گرفت؟
مواردی که مالک بر اساس آن‌ها می‌تواند با مراجعه به دادگاه و یا شورای حل اختلاف، حکم تخلیه ملک را بگیرد به شرح زیر است:
 
۱انقضاء مدت اجاره
با منقضی شدن و عدم تمدید قرارداد اجاره، مالک می‌تواند درخواست صدور حکم تخلیه نماید. برای این کار به شورای حل اختلاف محل وقوع ملک مراجعه کرده و درخواست صدور حکم تخلیه را می‌دهد.
 
عدم پرداخت اجاره‌بها به مدت سه ماه
هرگاه مستاجر به مدت سه ماه اجاره‌بها را نپردازد، موجر می‌تواند با مراجعه به شورای حل اختلاف محل وقوع ملک، درخواست صدور حکم تخلیه ملک را مطرح کند. این حق قانونی در ماده ۶ وهمچنین بند ۹ ماده ۱۴ قانون روابط موجر و مستاجر مصوب سال ۱۳۵۶ بیان شده است که استفاده از این حق شرایطی دارد که به شرح زیر می‌باشد:
 
مالک باید بعد از گذشت ۱۰ روز از ماه سومی که مستاجر اجاره را پرداخت نکرد، اقدام به ارائه دادخواست حکم تخلیه کند. مستاجر می‌تواند حداکثر تا ۱۰ روز از موعد قانونی مذکور در قرارداد، اجاره را بپردازد.
مستاجر می‌تواند فقط یکبار بلافاصله پس از دریافت حکم تخلیه، اقدام به پرداخت اجاره‌بهای معوق خود به مالک نموده و از اجرای حکم تخلیه جلوگیری کند.
 
انتقال مال مورد اجاره به غیر
اگر مستاجر بدون اجازه مالک اقدام به اجاره ملک به شخص دیگری نماید، مالک می‌تواند برای گرفتن حکم تخلیه اقدام کند.
 
استفاده از ملک در موارد نامشروع یا غیرقانونی
مثلا استفاده از ملک به عنوان قمارخانه یا استعمال مواد مخدر، یا اقدام به اسکان بیش از اندازه قید شده در قرارداد اجاره، یا استفاده از ملک مسکونی در مواردی غیر از سکونت مثل انبار یا دفتر. این موارد می‌تواند از مصادیق استفاده نامشروع و غیرقانونی بوده و مستند صدور حکم تخلیه قرار گیرد.
 
همه چیز در مورد حکم تخلیه ملک
 
مراحل صدور دستور تخلیه
در صورت انقضای مدت اجاره املاک مسکونی، موجر با مراجعه به شورای حل اختلاف محل وقوع ملک، تقاضای صدور دستور تخلیه می‌نماید.
از نظر قانون‌گذار، دستور تخلیه یک دستور است و رای محسوب نمی‌شود، بنابراین فاقد تشریفات رسیدگی می‌باشد و نیازی به تقدیم دادخواست در فرم چاپی مخصوص و حتی واریز هزینه دادرسی نیست. اما در رویه قضایی مراجعین مجبور به تقدیم دادخواست چاپی و واریز هزینه دادرسی می‌شوند.
پس از ارجاع پرونده به شعبه‌ای از شورای حل اختلاف، موجر با مراجعه به شعبه و واریز مبلغ ودیعه پرداختی از سوی مستاجر در حساب سپرده دادگستری، اقدام به دریافت دستور تخلیه در صورت وجود شرایط قانونی از شعبه مربوطه می‎‌نماید.
این دستور توسط واحد اجرای احکام شورای حل اختلاف یا واحد اجرای احکام مدنی دادگستری محل وقوع ملک، اجرا می‌شود.
 
مدارک لازم جهت صدور حکم تخلیه
مدارک مورد نیاز جهت صدور حکم تخلیه عبارت است از:
 
برگ دادخواست به تعداد طرفین دعوا به علاوه یک برگ
سند مالکیت
قرارداد اجاره
مدارک هویتی خواهان
اجرای حکم تخلیه
 
پس از این که موجر با مدارک لازم ثابت کرد که مستاجر باید ملک را تخلیه کند، حکم صادر می‌شود. حدوداً پس از ۲۴ ساعت از صادر شدن آن به مستاجر ابلاغ می‌شود. مستاجر پس از ۷۲ ساعت مهلت دارد تا ملک مورد اجاره را تخلیه نموده و تحویل مالک دهد.
 
مبلغ ودیعه یا همان پول پیش که نزد مالک است باید به مستاجر پرداخت گردیده و رسید آن به مقام قضائی تحویل داده شود. در واقع حکم تخلیه زمانی صادر خواهد شد که ودیعه نزد مالک به مستاجر برگردانده شده باشد. همچنین اگر در هنگام تنظیم قرارداد اجاره، مالک مبلغی را از مستاجر دریافت کرده باشد، اما در قرارداد ذکر نشده باشد که این مبلغ بابت ودیعه است یا سرقفلی، این مبلغ باید به عنوان ودیعه در نظر گرفته شود.
 
 
سوالات متداول:
معمولا گرفتن حکم تخلیه چقدر زمان می‌برد؟
به محض تقاضای موجر بدون تشکیل جلسه دادرسی و احضار مستاجر از سوی مرجع قضایی، حکم تخلیه صادر می‌شود و اجرای آن در صورت اخذ وکیل ملکی متخصص نهایتا ظرف یک ماه صورت می‌گیرد.
 
اگر قرارداد اجاره رسمی باشد، برای گرفتن تخلیه باید به کجا مراجعه کرد؟
در صورتی که قرارداد اجاره از نوع رسمی باشد یعنی در دفاتر اسناد رسمی تنظیم و به امضای طرفین رسیده باشد، مالک می‌تواند با مراجعه به دایره اجرای اداره اسناد و املاک، برای تخلیه مورد اجاره اقدام کند.
 
اگر قرارداد اجاره عادی باشد، برای گرفتن حکم تخلیه باید به کجا مراجعه کرد؟
در قرارداد‌های اجاره املاک مسکونی که با سند عادی انجام شده باشد، شورای حل اختلاف محل وقوع ملک، اقدام به صدور دستور تخلیه می‌کند.
 
برای تخلیه ملک، اظهارنامه لازم است؟
خیر. برای درخواست تخلیه لازم نیست که به مستاجر اظهارنامه ارسال شود، بلکه مستاجر با انقضاء قرارداد اجاره مکلف به تخلیه ملک می‌باشد و نیازی به ارائه دادخواست توسط مالک یا ارسال اظهارنامه وجود ندارد.
 
اجرت‌المثل ایام تصرف به چه معناست؟
اگر در قرارداد، اجاره‌بها به صورت واضح و صریح مشخص شده باشد، به آن اجرت المثل گفته می‌شود. اما اگر میزان اجاره‌بها صراحتا در قرارداد نیامده باشد، اجاره‌بها بسته به شرایط مختلفی از جمله قیمت عرفی منطقه، متراژ ملک، سال ساخت و… توسط کارشناس مشخص شده و مستاجر مکلف به پرداخت آن است. به این نوع اجاره‌بها که به موجب حکم دادگاه مشخص می‌شود، اجرت‌المثل می‌گویند.
 
اگر در صورت وقوع حوادث غیرمترقبه، مستاجر نتواند تخلیه کند، تکلیف چیست؟
اگر در زمان اجرای دستور تخلیه به علت وقوع حوادث غیرمترقبه، مستاجر قادر به تخلیه مورد اجاره نباشد و تقاضای مهلت کند، مرجع قضایی با دادن مهلت به مستاجر برای یک نوبت و به مدت حداکثر یک ماه موافقت خواهد کرد.
 
آیا دستور تخلیه قابل اعتراض است؟
دستور تخلیه صادره از ناحیه شورای حل اختلاف، قابل اعتراض و تجدید نظرخواهی نیست.
 
تفاوت اصلی دستور تخلیه با حکم تخلیه چیست؟
تفاوت اصلی حکم تخلیه با دستور تخلیه این است که در مواردی که نیاز به صدور حکم تخلیه باشد، حتما باید جلسه رسیدگی تشکیل و دفاعیات طرفین شنیده شود، اما درباره دستور تخلیه نیازی به تشکیل جلسه دادگاه نبوده و صرفا با درخواست مالک و با استناد به قرارداد اجاره صادر می‌شود.
 
چه زمانی می‌توان حکم تخلیه گرفت؟
از مواردی که می‌توان حکم تخلیه گرفت می‌توان به انقضای مدت اجاره، عدم پرداخت اجاره‌بها به مدت سه ماه، انتقال مال مورد اجاره به غیر و استفاده از ملک در موارد نامشروع یا غیرقانونی اشاره کرد.
 
برای گرفتن حکم تخلیه چه مدارکی لازم است؟
مدارکی که برای گرفتن حکم تخلیه لازم است، شامل برگ دادخواست به تعداد طرفین دعوا به علاوه یک برگ، سند مالکیت، قرارداد اجاره و مدارک هویتی خواهان می‌شود.
 
برای صدور حکم تخلیه، تکلیف مبلغ ودیعه چیست؟
مبلغ ودیعه یا همان پول پیش که نزد مالک است باید به مستاجر پرداخت گردیده و رسید آن به مقام قضائی تحویل داده شود. در واقع حکم تخلیه زمانی صادر خواهد شد که ودیعه نزد مالک به مستاجر برگردانده شده باشد.
بازدید از صفحه اول
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
گزارش خطا
Bookmark and Share
X Share
Telegram Google Plus Linkdin
ایتا سروش
عضویت در خبرنامه
نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۵
بدترین رفتار وقیحانه از سوی ماموران کلانتری و کارکنان دادگستری و دادسرای شهرستان کهنوج نصیبمان شد،شخصی به دروغ از همسرم شکایت کرده که ملکش را تصرف کردیم،خلاصه بدترین رفتار و توهین،تهمت نصیبمان شد،وتمام وسایل زندگیم را بیرون ریختند ،قانون نیست کسی به داد ما نرسید فقط آبروی یک خانم متاهل و دخترم و همسرم که کارمند بود رفت
واقعا جاي نأسف كه همجا پارتي بازي و دروغ از قاضي شورا بگيرين تا دادگاه همش كه حق مستاأجر بي گناه خورده ميشه مگه ميشه تو شرايط كرونا پول رو به موقع پرداخت كني بخوانم بيرونن كنن با اينكه مالك نيازي به خانه تدازه اون وقت هم شورا هم دادگاه رد كنه تازه حكم تخليه هم بده بعد يه مته فرصت بخوابم قاضي بي همه چيز شورا وقت بده دوباره پس بگيره چون پارتي بازي مالك
من سال ۹۹ یک واحد آپارتمان نوساز کلید نخورده را بالاجبار دادم دست مستاجر اونم چی رهن کامل وقتی مدت قرارداد تمام شد گفت من نه اجاره پرداخت میکنم نه ملک تخلیه میکنم الان بعد از گذشت تقریبا یک سال از شکایت من تازه الان حکم تخلیه رو صادر کردن که اونم هنوز اجراییه صادر نشده من اشتباه کردم دلم بحالش سوخت گفت بدبختم شبا تو انباری میخوابم التماس کرد خواستم بگم همیشه هم حق با مستاجرها نیست
. قاضی که صبح در دادگاه بیست پرونده برسسه کنه هوش و حواس و عقل داره که باز،عصر تو شورایرحلداختلاف به درد مردم.گوش بده ? یک سال است برای،یک.مستاجری که سه سال است اجاره نمیده به شورایرحل اختلاف دربند میرم.سه بار از شورایرحل اختلاف رای حکم.تخلیه گرفته ام و سه بار در تجدید نظر رد شده است . مستاجر هم سه سالداست اجاره نمیدهد هم شورا و قاضی ها و ما را به مسخره گرفته است . تجدید نظر طی حکمی ، با نقض حکم شورا ، فکر کرده شاکی وکیل متشاکیه ! تازه دکترای حقوق هم.هست !
پارتی بازی و دروغ از،قاضی و کارمند شورا بگیرید تا قاضی تجدید نظر ، آدم.های بی مسولبت ، بی دقت و مفت حقوق بگیر. قاضی که صبح در دادگاه بیست پرونده بررسی کنه هوش و حواس و عقل داره که باز،عصر تو شورای حل اختلاف به درد مردم.گوش بده ? یک سال است برای،یک.مستاجری که سه سال است اجاره نمیده به شورای حل اختلاف دربند میرم.سه بار از شورای حل اختلاف رای حکم.تخلیه گرفته ام و سه بار در تجدید نظر رد شده است . مستاجر هم سه سال است تخلیه نمیکند و اجاره هم نمیدهد هم شورا و قاضی ها و ما را به مسخره گرفته است . برین بمیرین با ابن نحوه ی مدیربت کردنتون ، سیستم.قضایی افتضاحی دارین . قاضی مسخره ی تجدید نظر طی حکمی ، با نقض حکم شورا ، فکر کرده شاکی وکیل متشاکیه ! اصلا پرونده رو.نخونده ! تازه دکترای حقوق هم.هست ! باید فاتحه ی این مدرک.های دکترای الکی رو خوند که باعث غصب چنین شغل هایی توسط،آدم های بی سواد میشود .
نظر شما
آخرین اخبار
 جیرفت قطب کشاورزی جنوب کشور و آماده گسترش همکاری‌های تجاری است
فراخوان رویداد ملی با هوش مصنوعی، حقیقت را روایت کن
دعوت سه بازیکن تیم فوتبال ملوان بندرانزلی به تیم ملی امید ایران
ظرفیت پهلوگرفته در اقتصاد دریامحور
ارائه خدمات رایگان پزشکی از استان قم در پویش سلامت علوی
با هدف تسهیل دسترسی مردم به مسئولان ، تسریع در رسیدگی به مشکلات
افزایش ۳۴ درصدی تجارت خارجی ونزوئلا زیر سایه تحریم‌ها
اخبار گوناگون از نقاط مختلف کردستان
بسته خبری گیجگاه ۱۴۰۴/۱۰/۰۲
معرفی رئیس حدید هیئت بسکتبال لرستان
غیرحضوری شدن مدارس ابتدایی همدان، به علت برودت هوا
همبستگی بیش از پیش نیرو‌های مسلح در راستای خدمت مضاعف به مردم
تاکید نماینده ماهنشان بر لزوم حمایت از کشاورزان و پرورش‌دهندگان ماهی برای عبور از بحران آب
اعضای هیئت اجرایی انتخابات شورا‌های اسلامی کهنوج مشخص شدند
سه شنبه نظارتی مجلس با حضور تیم اقتصادی دولت
اختتامیه سیزدهمین جشنواره مقاومت در یزد
مراسم بزرگداشت چهارمین سالگرد ارتحال آیت الله صافی گلپایگانی در قم
طرح‌های هادی و قصه پر غصه ساخت و ساز‌ها در مناطق روستایی
هیچ فعالیت کشاورزی بدون پیوست محیط زیستی تایید نمی‌شود
پایان انتظار برای تصفیه‌خانه شهرک صنعتی شماره ۸ زنجان
  • پربازدیدها
  • پر بحث ترین ها
بازگشت حدود ۷ میلیون افغان به کشورشان
معلم کهگیلویه و بویراحمدی حائز رتبه دوم کشوری
داور تاجیکی بازی استقلال- المحرق را سوت می‌زند
آغاز بارش پراکنده برف از امشب در همدان
نداجا در فاصله ۳ هزار کیلومتری از منافع ایران دفاع می‌کند
رشد نقدینگی به ۴۱ درصد رسیده است
جبران کسری حقوق کارکنان با کالابرگ
توافق طرف‌های یمنی برای تبادل هزاران اسیر
۳۱ هزار دستگاه خودرو برای ۱۰ میلیون نفر
صفحه نخست روزنامه‌های ورزشی ۱ دی
تمدید مهلت ثبت‌نام آزمون دانشجومعلمان تا ۵ دی
لیگ نخبگان آسیا؛ صعود قطعی تراکتور با برتری مقابل الدحیل
مدارس ابتدایی استان تهران جز فیروزکوه و رباط کریم مجازی شد
فرمانده کل ارتش: به هر شرارتی با قاطعیت پاسخ خواهیم داد
فوتبال باشگاهی اروپا؛ برتری بارسا و بایرن در شب شکست یونایتد
معلم کهگیلویه و بویراحمدی حائز رتبه دوم کشوری  (۶ نظر)
دبیر: اجازه رفتن امیر رضا به جمهوری آذربایجان را نخواهم داد  (۱ نظر)
کاهش ۹ میلیون لیتری مصرف روزانه بنزین  (۱ نظر)
تعیین نحوه تعدیل اقساط مهریه مطابق با نوسانات نرخ طلا و سکه  (۱ نظر)
۳۱ هزار دستگاه خودرو برای ۱۰ میلیون نفر  (۱ نظر)
تمدید مهلت ثبت‌نام آزمون دانشجومعلمان تا ۵ دی  (۱ نظر)
هوای تبریز، ناسالم برای گروههای حساس  (۱ نظر)
واریز یارانه حمایتی «یسنا» برای مادران   (۱ نظر)
آغاز ثبت‌نام مراسم معنوی اعتکاف در استان از چهارشنبه  (۱ نظر)
اختصاص ۹ هزار و ۱۰۰ واحد زمین برای متقاضیان طرح جوانی جمعیت در خوزستان  (۱ نظر)
اژه‌ای: مقابله دستگاه قضا با فساد، گزینشی نیست  (۱ نظر)
آمریکا ۱۰۴ غیرنظامی را کشت  (۱ نظر)
دستبند پلیس بر دستان عامل تیراندازی در خمام  (۱ نظر)
توقیف سومین نفتکش عازم ونزوئلا از سوی آمریکا  (۱ نظر)
برگزاری یادواره شهدای کارگر بسیجی در مشهد  (۱ نظر)