۱۴ آبان؛ روز فرهنگ عمومی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز لرستان، نسل‌های جدید باید راه و رسم زندگی را فرا گیرند و این امر از طریق «انتقال» فرهنگ رخ می‌دهد.

روز فرهنگ عمومی در تقویم ایرانی ۱۴ آبان ماه هر سال است. نامگذاری یک روز خاص برای این مناسبت، نشان از اهمیت آن و لزوم تعیین اهداف و سیاست‌گذاری‌های کلی و کلان دارد.
فرهنگ عمومی عناصری از فرهنگ را شامل می‌شود که اثرات آن همه‌گیر باشد و بیشتر مردم یک جامعه در چگونگی آن نقش داشته باشند و در سبک‌های رفتار عمومی افراد جامعه یا عرف و عادات و رسوم و زبان آن جامعه ریشه دارد و اغلب ابعاد زندگی مردم را زیر نفوذ خود دارد و مردم نسبت به آن‌ها حساسیت دارند.

تاریخ روز فرهنگ عمومی
شورای فرهنگ عمومی ۱۴ آبان‌ماه را در تقویم ایرانی به نام روز فرهنگ عمومی نامگذاری کرد. روابط عمومی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی اعلام کرد در چهارصد و شصت و ششمین جلسه این شورا روز ۱۴ آبان که مصادف با تصویب آئین‌نامه شورای فرهنگ عمومی است به نام روز فرهنگ عمومی مصوب شد.

فرهنگ چیست؟
فرهنگ یک مفهوم گسترده است که شامل رفتار‌های اجتماعی و هنجار‌های موجود در جوامع بشری و همچنین دانش، اعتقادات، هنرها، قوانین، آداب و رسوم، قابلیت‌ها و عادات افراد در این گروه‌ها می‌شود. فرهنگ؛ مجموعه پیچیده‌ای از دانش‌ها، باورها، هنرها، قوانین، اخلاقیات، عادات و هرچه که فرد به عنوان عضوی از جامعه خویش فرامی‌گیرد، تعریف می‌شود. هر منطقه از هر کشوری می‌تواند فرهنگ متفاوتی با دیگر مناطق آن کشور داشته باشد. فرهنگ به وسیلهٔ آموزش، به نسل بعدی منتقل می‌شود. همچنین فرهنگ راه کار‌های شایع در یک جامعه است برای رفع هرگونه نیاز واقعی یا غیرواقعی. فرهنگ؛ راه مشترک زندگی، اندیشه و کنش انسان در یک جامعه است. فرهنگ شامل هنر، ادبیات، علم، آفرینش‌ها، فلسفه و دین است.

فرهنگ عمومی چیست؟
برای ارائه تعریفی از مفهوم فرهنگ عمومی تلاش‌های زیادی شده است. با وجود این، هنوز هم بسیاری از اندیشمندان و صاحب نظران با پیچیدگی‌های زیادی درباره مفهوم، مصداق و مسائل فرهنگ عمومی رو به رو هستند که دلایلی زیادی دارد: یکی اینکه در کتاب‌های جامعه شناسی، انسان شناسی و مطالعات فرهنگی، مفهوم فرهنگ از مفاهیم دیگر روشن و متمایز نیست. دیگر اینکه تلقی روشنی از مفهوم «عمومی» وجود ندارد. اگر چند گام به عقب برگردیم و به مسائل فلسفی فرهنگ توجه کنیم، مشکلات دیگری خودنمایی می‌کنند. یکی از این مشکلات بی توجهی به ویژگی‌های فلسفی و منطقی مفاهیم است. امروزه مفاهیم اساسی متعددی در ادبیات مباحث جامعه شناسی و فرهنگ شناسی به کار می‌رود که هم تعریف روشنی از آن و هم حوزه‌های کارکرد و تعیین مصادیق آن عرصه مناقشات نظری فراوانی شده است. اگر نگاهی فلسفی‌تر و اندیشه‌ای عمیق‌تر درباره مفهوم فرهنگ و به تبع آن فرهنگ عمومی وجود داشت، شاید برخی از گره‌های کور این کلاف پیچیده باز شده بود.
به طور کلی در تعریف این عبارت به ظاهر ساده، اما گسترده گفته می‌شود که فرهنگ عمومی، فرهنگ غالب و گسترده‌ای است که در میان عموم جامعه رواج دارد و حوزه‌ای از عقاید، ارزش‌ها، جلوه‌های احساسی و هنجارهاست که اجبار اجتماعی غیر رسمی از آن حمایت می‌کند. در مدلی که شورای فرهنگ عمومی ارائه کرده است، فرهنگ شامل دو حوزه کلی فرهنگ نظری و فرهنگ عمومی است. فرهنگ عمومی شامل امور فرهنگی، فعالیت‌ها و امکانات می‌شود.
فرهنگ عمومی مانند کل نظام فرهنگی و فرهنگ در چهار وجه ظاهر می‌‏شود: درونی، روانی، نمادی و نهادی. از این رو می‌‏توان رگه‌های فرهنگ عمومی را در همه این جلوه‌‏ها یافت. فرهنگ عمومی، در کنار فرهنگ رسمی، در همه حوزه‌های زندگی اجتماعی، خانواده، حکومت، اقتصاد و آموزش و پرورش و نظایر این‌ها حضور دارد. از این رو نمی‌توان آن را به حوزه مشخصی محدود ساخت.

اصلاح فرهنگ عمومی
اصلاح فرهنگ عمومی به چند دلیل ضروری است:
نسل‌های جدید باید راه و رسم زندگی را فرا گیرند و این امر از طریق «انتقال» فرهنگ رخ می‌دهد.
انتظار پذیرش بدون تفکر تجربه گذشتگان توسط نسل‌های جدید، خارج از طبیعت آدمی است و ارزیابی فرهنگ برای پذیرش آن باعث پی بردن به کاستی‌های آن می‌شود.
مسائل و نیاز‌های زندگی، اموری متغیر هستند و پاسخگویی به تغییرات نیز ضرورت دارد.

اصول اصلاح فرهنگ عمومی
در اصلاح فرهنگ عمومی می‌بایست نکات زیر را در نظر داشت:
تغییر در باور‌ها و دیدگاه‌های مردم و مسئولان نسبت به اصلاح فرهنگی به این صورت که اصلاح فرهنگ عمومی امری پیچیده، تدریجی، کم جلوه و پنهانی و همگانی است.
دخالت دادن مردم برای تغییر.
توجه و اهمیت به قدرت فرهنگ در جریان تحول و تکامل جامعه.
ادراک و احساس ایجاد تغییر در فرهنگ عمومی جامعه به شکل سیستماتیک و منظم.
در نظر گرفتن باور‌های اصیل مذهبی و ملی مردم جامعه به عنوان پایه‌های بنیادین برای تغییر.