هجدهم آبان روز ملی کیفیت

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز اردبیل؛ کیفیت چیست؟ کیفیت معنا و مفهوم ساده ای دارد. کیفیت یعنی رسیدن به استاندارد های از پیش تعیین شده! با توجه به این تعریف ابتدا استانداردهای محصول تولیدی یا خدمت تعیین می شود و سپس جهت تمامی فعالیت ها برای رسیدن به این استانداردها، مشخص می شود. استانداردهای محصول یا خدمات شامل معیار های مختلفی از جمله مواد، نیروی انسانی، تجهیزات مورد نیاز، فضا و …است.

كيفيت يعني ويژگي، اما در درجات متفاوت، به عبارت ديگر كيفيت يعني مطابقت داشتن با الزامات مشتريان، امروزه كيفيت  به معاني مختلفي به كار رفته است و دانشمندان مختلفي ‌از ابعاد متفاوت به بحث و بررسي در آن باره مي پردازند.

معیار انتخاب استانداردها، نیاز، خواسته و انتظارات مشتری است. با توجه به این موضوع که ظرفیت، توانمندی و … هر بخش خدماتی یا تولیدی با یکدیگر متفاوت است، نمی توان استانداردهای واحدی برای تمامی بخش های تولیدی و خدماتی در نظر گرفت و باید برای هر خدمت یا محصول با توجه به شرایط محیطی و مشتریان آن محصول یا خدمت، استانداردهای مخصوصی مشخص کرد و فعالیت های آن سازمان باید باتوجه به این استانداردها برنامه ریزی شود.

تعاریف دیگر درخصوص کیفیت

یکی از تعریف های دیگر کیفیت این است که کار درست را بار اول صحیح انجام دهید و دفعات بعد بهتر از بار اول انجام دهید. این تعریف تضمین کننده تصمیم گیری کیفی است چرا که بسياري‌ از كارها وجود دارند كه ‌انجام‌ می شوند ولي‌ آن‌ كارها در مسیر رسالت‌ سازمان‌ و دستيابي‌ به ‌هدف‌ يا آرمان‌ مشترك‌ از پیش تعیین‌ شده‌ براي‌ سازمان‌، نيست. اين‌ تعريف ‌داراي‌ عملكرد كيفي‌ نيز مي ‌باشد چرا كه‌ كارهاي‌ درست‌ به‌ طور صحيح‌ انجام‌ داده‌ مي ‌شوند.

اگر تولید محصولات یا ارائه خدمات را براساس کیفیت و استاندارد های آن انجام دهیم بسیاری از دوباره کاری ها، کارهای اضافی و بیهوده، موازی کاری هایی که باعث اتلاف منابع می شوند و … را به حداقل می رسانیم. تعریفی که بالاتر گفته شد به صورتی تضمین کننده ارتقا و بروز رسانی مداوم محصول یا خدمت هم هست چرا که کار های درستی که بار اول صحیح انجام می شوند در دفعات بعدی باید بهتر از بار اول انجام بگیرند و تلاش سازمان باید این باشد که دوباره کاری ها، کارهای اضافی و اتلاف منابع در هر دفعه نسبت به دفعه قبل کم تر باشد تا کیفیت به صورت مستمر ارتقاء پیدا کند.

ولي آن چه امروز اهميت دارد خدمات و محصولات با كيفيت است. در دنياي رقابت، كيفيت حرف اول را مي زند وخود زاييده‌ آن است. نظام کیفیت جامع، اهدافی متعالی هم‌چون افزایش رضایت مشتری، افزایش مشارکت کارکنان، بهبود مستمر، دست‌یابی به نتایج پایدار مالی و اقتصادی را محقق مي سازد که از اصول مهم کیفیت در جامعه می‌باشد.

كيفيت نيز مانند ساير منابع و امكانات بايد مديريت شود زيرا بر اساس تحقيقات انجام شده ارتباط معنی داري بين مديريت بهينه وبهبود كيفيت  وجود دارد. طي دو دهه گذشته مفهوم كيفيت از دنياي صنعتي و توليد به دنياي خدمات وسازمان هاي دولتي گسترش يافته است.

کیفیت با توجه به پیش بینی های سند چشم انداز بیست ساله، در امر توسعه کشور، یک معیار و محور استراتژیک محسوب می گردد. برای دستیابی به جایگاه اول اقتصادی ، علمی و فناوری تعیین شده در این برنامه ، لازم است اصول نوین مدیریت و قواعد حضور در بازارهای جهانی را بیاموزیم و به اجرا در آوریم. مهمترین این اصول رعایت کیفیت در تمامی ابعاد آن ، اجرا و استقرار ابزار ها و سیستم های مدیریت کیفیت ، الگوبرداری و استفاده از روش های سنجش و اندازه گیری معیارهای موفقیت است.

در اجرای این امر، پس از عنوان مبحث کیفیت در قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور، و اعلام شفاف آن در برنامه های چهارم و پنجم، طرح شکل‌گیری جایزه ملی کیفیت ایران عنوان گردید. پس از برگزاری جلسات متعدد، طرح جایزه ملی کیفیت ایران توسط سازمان ملی استاندارد ایران به شورای عالی استاندارد ارائه شد و در تاریخ ۱۳۸۱/۳/۱۵، در یکصد و دومین جلسه این شورا، تشکیل جایزه ملی کیفیت ایران تصویب و جهت اجرا به سازمان ملی استاندارد ایران ابلاغ گردید. در این مرحله بر اساس نظرات کمیته فنی، پس از برگزاری جلسات کارشناسی متعدد، مدل بنیاد کیفیت اروپا (EFQM) به عنوان مبنای مدل جایزه ملی کیفیت ایران انتخاب گردید و روز ۱۸ آبان که توسط شورای عالی فرهنگ عمومی به عنوان روز ملی کیفیت نام گذاری شده است، بعنوان روز اعطای جوایز برگزیده شد.

در اين روز بر اساس ارزیابی شورای سیاستگذاری دبیرخانه جایزه ملی کیفیت مستقر در موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، سازمان های برتر در موضوع کیفیت (مطابق نظامنامه جایزه ملی کیفیت) معرفی گردیده و جناب آقای رئیس جمهور  جوایزی را اعطا می نمایند.