خودکفایی با جهش تولید در دیمزار ها

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز گلستان، تراکتوری  تخته گاز در زمین های شمال آق قلا  در حال کار است ، چرخش چرخ های تراکتور ها در زمین های  گلستان این روز ها حس و حال عجیبی به زمین های گلستان بخشیده . حس و حال تلاش و کوشش به امید فردایی بهتر  که کشاورزان را با کشت زمین های  خود به زندگی  و حرکت واداشته تا با استفاده از سرمایه های اندک خود به امید خدا درآمدی را در بهار آینده کسب کنند و توشه زندگی قرار دهند.

به بازدید مزارع دیم  شمال شهر آق قلا رفتیم.

آقای غراوی پیرمرد  ۶۰ ساله اهل آق قلا که در حال کشت زمین دیمش می گوید:این زمین ها پارسال(۱۳۹۹-۱۴۰۰) به علت خشکسالی حال و روز خوشی نداشت و کشاورزان محصول خوبی بدست نیاوردند. 

 حلیم بردی کشاورزی که زمینش یک هکتار دیم است می گوید : برای کشت و کار هم بذر خوب نیاز دارم و هم کود و سم اما با گران شدن سه برابری قیمت ها معلوم نیست بتوانم بهه موقع این ها را تهیه کنم.

آقای  آنه محمد از کشاورزان قدیمی  آق قلا که زمین دیم دارد می گوید: برای کشت گندم بذر خوب و کود نیاز داریم که با افزایش قیمت ها امسال نمی توانیم به راحتی تهیه کنیم  و مجبوریم  حتی از کشت مقداری از  زمین خود منصرف شویم.  آقای  قرنجیک ،کشاورز آق قلایی که ۲۰ هکتار زمین دیمزار در شمال آق قلا دارد در حالی که کیسه های بذر گندم را  برای خالی کردن در مخزن دستگاه ردیف کار باز کردهد می گوید : پارسال خشکسالی باعث شد که ما ۵۰۰ کیلو گرم هم برداشت نکنیم .

کشاورزی که با تراکتور در حال کشت زمین ۲۰ هکتاری خود است می گوید ؛ امسال وضعیت فرق کرده و با کارشناس های جهاد کشاورزی مشورت کردیم تا شاید روشی برای برداشت بیشتر به ما بیاموزند. 

به گفته نور بخش داداشی ، مدیر کل هواشناسی گلستان ، در سال آبی گذشته گلستان کم باران ترین سال را در ۵۰ سال اخیر تحمل کرد و متوسط بارندگی استان به حدود ۳۰۰ میلی متر هم نرسید.

این اوضاع کشاورزان بسیاری را متضرر کرد خصوصا کشاورزان دیمکاری که  زمین آنها با  محصول اندکی  نتوانست کفاف خرج کاشت و داشت  و برداشت را بدهد.

آقای  عیسی سعادتمند کارشناس جهاد کشاورزی که از صبح برای مشاوره به این کشاورز به مزرعه او آمده زمین های  منطقه شمال آق قلا را معرفی می کند و می گوید : این منطقه که به بخش ۷ مشهور است حدود ۲۲ هزار هکتار زمین دیم دارد که معمولا  در سالهای پرباران تا ۴ تن  محصول می دهد اما در صورت خشک سالی چیزی عاید کشاورز دیمکار نمی شود اما روشهای وجود دارد که می توان با اجرای آنها محصول بیشتری گرفت.

او با اشاره به متوسط عملکرد گندم دیم گلستان می گوید: متوسط برداشت گندم دیم گلستان از متوسط کشوری حدود هزار و دویست  کیلو گرم   بالاتر  و حدود ۲هزار و ۲۰۰ کیلو گرم است اما خشکسالی سال آبی گذشته باعث شد این عملکرد پارسالل به هزار و ۵۱۵ کیلو گرم کاهش یابد .

آقای کامبیز پوری مسول بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی آق قلا هم که برای سر کشی به کارشناسان خود به مزرعه آقای آتابای آمده از امید تازه ای برای کشاورزان می گوید و می افزاید: امسال با طرح تازه ای به کمک کشاورزان دیمکار آمده ایم که حاصل تفاهم نامه ستاد اجرایی فرمان امام  کشور و وزارت جهاد کشاورزی  در دی ماه سال قبل است.

وقتی از او درباره این طرح می پرسم می گوید : در این طرح که پارسال در ۲۰ هزار هکتار اراضی کلزای دیم استان گلستان با موفقیت  اجرا شد هر آنچه کشاورز برای کاشت  و داشت و برداشت زمین نیاز دارد  با کمک ستاد اجرای فرمان امام استان تامین می کنیم.

اسم طرح را از اوپرسیدم ،می گوید : این طرح بنام جهش تولید در دیمزار ها است و پارسال در  اراضی دیم کلزا توانستیم با وجود  خشکسالی حدود ۲۵۰ تا ۵۰۰ کیلو گرم در مقایسه با  زمین های دیگر محصول بیشتری بگیریم.

وقتی از ویژگی های این طرح می پرسم کمی خودش را جمع و جور می کند و محکم تر و با اعتماد به نفس بیشتر جواب می دهد : وقتی کشاورزان  دیمکار کم بضاعت شناسایی و به جهاد کشاورزی معرفی شدند می توانند با جهاد کشاورزی قرار داد ببندند و از بذر گندم گواهی شده و بذر مالی شده با روی  با ۵۰۰ تومان تخفیف در هر کیلو گرم  بهره مند شوند ، علاوه بر آن  کود و سم رایگان با کمک ستاد اجرایی فرمان امام دراختیار کشاورزان دیمکار قرار می گیرد و حتی کشاورزان برای تهیه تراکتور و ادوات کشاورزی می توانند از تسهیلات بادکارمزد ۴ درصد استفاده کنند.

در حالی که گرم صحبت با آقای پوری بودیم  آقا عظیم راننده تراکتور که در حال کشت زمین با دستگاه ردیف کار بود توقف کرد و با تایید حرف  کارشناس برای ما از مزایای دیگر این طرح یعنی مشاوره رایگان کارشناسان طرح گفت .

آقا عظیم می گوید: تا پارسال ما این زمین ها را سه بار شخم می کردیم اما امسال با راهنمایی کارشناسان فقط یک بار شخم کردیم زیرا زمین های دیم به شخم عمیق نیاز ندارد و هرچه کمتر تراکتور  وارد زمین بشود  زمین کمتر با چرخ های بزرگ تراکتور کوبیده می شود .

آقای پوری در تایید حرف راننده تراکتور می گوید: عمق خاک زنده سطح زمین یا خاک سیاه در گلستان تنها ۲۰ سانتی متر است و وقتی که کشاورز با گاو آهن شخم می کند به سرمایه خود ضرر می زند زیرا شخم با گاو آهن خاک قوی را در عمق ۳۰ سانتی متری دفن کرده و لایه خاک زرد و ضعیف را با بالا می آورد و باعث ضعیف شدن مواد غذایی خاک می شود و محصول کمتری برداشت می شود از طرفی ریشه گندم سطح خاک  قرار دارد  که عمق ۵ تا ۱۰ سانتی متر است .

کشت مستقیم گندم طرح جهش تولید دیمزار‌ها با استقبال کشاورزان آق قلا مواجه شده است.

  مسئول تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی شهرستان آق قلا می گوید: در پی موفقیت سال گذشته اجرای طرح جهش تولید دیمزار ها در اراضی کشاورزی آق قلا، کشاورزان متقاضی طرح جهش تولید دیمزار برای اجرای کشت مستقیم یا دستگاه نوتلیچ افزایش یافته است.

کامبیز پوری می افزاید: پارسال با توصیه کارشناسان طرح جهش تولید دیمزارها و اجرای کشت مستقیم در یکی از اراضی کلزای آق قلا حدود چهل درصد افزایش محصول ثبت شد که این امر امسال باعث استقبال کشاورزان این شهرستان از کشت مستقیم شده است.

وی گفت: به علت افزایش متقاضیان کشاورزان برای کشت مستقیم با دستگاه نوتلیچ، جهاد کشاورزی  استفاده از این دستگاه خود را نوبت بندی کرده است.

خانم نغمه پوری کارشناس  جهاد کشاورزی  آق قلا  با اشاره به مزایای استفاده از دستگاه نوتلیچ می گوید : به علت ماندگاری کاه و کلش در زمین و حفظ رطوبت خاک  بذر های کلزا در این زمین که اواخر مهر امسال با دستگاه نوتلیج یا  کم خاک ورزی کشت شده ظرف یک هفته جوانه  زد و رشد کرد.

مسئول تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی شهرستان آق قلا می گوید : با اجرای طرح جهش تولید دیمزارها کشاورزان دیمکار پس از بستن قرارداد از خدمات ستاد اجرای فرمان امام از جمله بذر و کود و سم و تسهیلات بهره مند می شوند و در هر هکتار حداقل پانصد کیلوگرم افزایش محصول خواهیم داشت که در سطح ۴۵هزار هکتار اراضی دیم این شهرستان افزایش ۲۲هزار تُنی محصول را شاهد خواهیم بود.

آقای پوری می گوید: امسال ستاد اجرایی فرمان امام و جهاد کشاورزی گلستان در طرح جهش  تولید  دیمزار‌های استان مشارکت می‌کنند. به همین خاطر به سراغ مدیر کل ستاد اجرایی فرمان امام (ره) گلستان  رفتیم ‌ آقای سلمان زاده  که از نتایج پارسال اجرای طرح راضی است می گوید:این طرح دو سال پیش برای لافزایش تولید از سوی وزارت جهاد کشاورزی به رهبر معظم انقلاب ارائه و با موافقت رهبر معظم انقلاب  پی گیری شد .و برای اجرا به ستاد اجرایی فرمان امام سپرده شد.

مشارکت ستاد اجرایی فرمان امام و جهاد کشاورزی در طرح جهش تولید

 رئیس ستاد اجرایی فرمان امام گلستان می گوید: این طرح  پارسال در شش استان از جمله در ۲۰ هزار هکتار اراضی کلزای دیم  استان گلستان با موفقیت اجرا شد و امسال در پانزده استان از جمله اراضی دیم گندم، جو و کلزا و علوفه استان گلستان راشامل می شود.

محمد مهدی سلمان زاده می گوید : امسال تفاهم نامه اجرای این طرح بین ستاد اجرایی فرمان امام استان و جهاد کشاورزی گلستان  هم  امضا شد تا وسعت اراضی  طرح به ۷۰ هزار هکتار دیمزار گسترش یابد.

سلمان زاده  در باره مفاد این تفاهم نامه می افزاید: پشتیبانی فنی  و مالی از جذب نیرو و پرداخت حق الزحمه کارشناسان ،تامین بذر ، تامین سموم و کودهای رایگان ،آموزش و ترویج دانش و تجارب کشاورزی به بهره برداران و تخفیف بیمه اراضی کشاورزی از  وظایف  ستاد اجرایی فرمان امام در این طرح است.

وی در باره  حمایت  از مکانیزاسیون  زمین های  کشاورزی  دیم استان می گوید : با پرداخت بخشی از یارانه تسهیلات بانکی خرید تراکتور و خرید ماشین آلات کشاورزی برای افزایش بهره وری از کشاورز حمایت می کنیم.

سلمان زاده آموزش را عامل اصلی تغییر نگرش کشاورزان می داند و می گوید: در این طرح  با تامین کارشناسان جهش تولید به جهاد کشاورزی برای آموزش فنی به کشاورزان در میدان و انتقال تجارب کشاورزان موفق به سایر بهره برداران کمک می می کنیم .

سلمان زاده می افزاید: پشتیبانی فنی  و مالی از جذب نیرو و پرداخت حق الزحمه کارشناسان از  وظایف  ستاد اجرایی فرمان امام در این طرح

است.

سلمان زاده می افزاید : در این طرح به سراغ کشاورزان خرده مالکی و ضعیف می رویم و با عقد قرار داد با آنها ضمن آموزش اقدامات فنی و کارشناسی و تامین نهاده های رایگان و بیمه از آنها حمایت می کنیم تا بهره وری آن ها افزایش یابد.

وقتی از مزایای طرح مطمئن شدم  برای اطلاع از ابعاد طرح  به سراغ معاون بهبود تولیدات  گیاهی جهاد کشاورزی استان رفتم.

 معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی گلستان که از اجرای موفق طرح برای اراضی کلزای دیم استات راضی است می گوید :تفاهم نامه این طرح آذر پارسال بین ستاد اجرایی فرمان امام و وزارت کشاورزی بسته شد ودر این طرح بخش فنی آموزشی کارشناسان،برگزاری دوره های آموزشی ،معرفی کشاورزان برای عقد قرار داد ،اجرای کنترل و نظارت با تیم های مشترک بر عهده جهاد کشاورزی استان است.

محمد رضا عباسی می افزاید : پارسال در سال اول طرح ما در ۲۰ هزار هکتار از اراضی کلزای دیم گلستان این طرح را اجرا کردیم و در هر هکتار  در مقایسه با اراضی خارج از طرح با وجود شرایط خشکسالی ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم افزایش عملکرد داشتیم و امسال قرار است در ۷۰ هزار هکتار اجرا کنیم.

وی می گوید : جهاد کشاورزی گلستان آمادگی دارد  بذر گندم ذخیره شده خود مصرفی  کشاورزان را به صورت توافقی با بذر اصلاح شده و گواهی شده تعویض کند.

محمدرضا عباسی افزود: به ازای گندم تحویلی  کشاورز هزار تومان در بوجاری و بذر مال ها صرفه جویی می کند و برای این کار ۶ رقم بذر برای کشت دیم آماده کرده ایم.

وی می گوید :برآورد می شود، حدود ۶هزار تُن بذر خود مصرفی گندم در انبار‌های کشاورزان ذخیره شده است.

عباسی پیش بینی می کند امسال ۳۶۸ هزار هکتار  گندم در گلستان کشت شود و با این اجرای معاوضه بذر  ۲۰ درصد افزایش محصول  در استان داشته باشیم حدود.

 وزیر کشاورزی سابق در مراسم امضاءتفاهم نامه طرح جهش تولید دیمزار ها گفت:در کل کشور ۶ میلیون هکتار اراضی دیم در کشور وجود دارد که قرار است در پایان طرح ۵ ساله به ۸ و نیم میلیون هکتار افزایش یابد و به ۱۸ و نیم میلیون تن محصول برسد.

کاظم خاوازی افزود:در سال اول ۶ استان از جمله گلستان با ۶۶ شهرستان و ۱۱۰ هزار بهره بردار در این طرح تحت پوشش قرار گرفتند.

محمد مخبر دزفولی رئیس ستاد اجرایی فرمان امام کشور در مراسم امضاء تفاهم نامه جهش تولید دیمزار ها گفت:از ۲۵ هزار میلیارد تومان اعتبااین طرح ۶ هزار میلیارد تومان یارانه بلاعوض است و حدود یک میلیون و ۱۴۰ هزار کشاورز را شامل خواهد شد.

افزایش اراضی کلزا در طرح جهش تولید دیم زار ها

با افزایش دو برابری ،طرح جهش تولید دیم زار‌ها امسال در۴۰هزار هکتار اراضی کلزای گلستان اجرا می شود.

 رئیس اداره پنبه و دانه‌های روغنی جهاد کشاورزی گلستان با اعلام این خبر می گوید : پارسال با اجرای طرح جهش تولید دیم زار‌ها ۲۰ هزار هکتار اراضی کلزا تحت پوشش طرح قرار گرفت که در مجموع ۶ هزار تن افزایش محصول داشتیم.

علی موسی خانی  اجرای تناوب کشت کلزا و گندم را از اهداف این طرح می داند و می افزاید: توانمند سازی کشاورزان و نیز کاهش آفات و بیماری‌ها و علف هرز و افزایش تولید گندم استان از اهداف این طرح است.

موسی خانی می گوید: در پی اجرای موفق طرح در سال قبل سطح تحت پوشش اراضی کلزای گلستان در طرح جهش تولید دیم زار‌ها  امسال به ۴۰ هزار هکتار افزایش یافته است.

تاکنون بیش از ۲۰۰۰ کشاورز دیم کار گلستانی از طرح جهش تولید دیم زار‌ها بهره‌مند شده اند.

 معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی گلستان با اعلام این خبر می گوید: ما فهرست کشاورزان دیم کار گلستان را تهیه کرده ایم و بر اساس آن تا کنون ۲۰۰۰ کشاورز علاقمند برای بهره برداری از مزایای این طرح قرار داد بسته اند و پیش بینی می کنیم تا پایان فصل کشت به ۷ هزار نفر برسند‌.

محمد رضا عباسی می افزاید :  این طرح امسال در بیش از ۷۰ هزار هکتار اراضی دیم شامل ۴۰ هزار هکتار کلزا، ۱۷ هزار هکتار گندم، ۱۰ هزار هکتار جو، و ۳ هزار هکتار علوفه اجرا می شود.

وی می گوید: امسال حدود ۷۰ کارشناس کشاورزی در طرح جهش تولید دیم زار‌ها به صورت تمام وقت به کشاورزان مشاوره و آموزش دهند.

نتیجه :نگاه درست و کارشناسی بر اساس تحقیقات میدانی با احترام به مالکیت خصوصی باعث می شود سرمایه زمین های کشاورزی کشور که به علت های مختلفی از جمله گرانی نهاده ها یا دانش دیمی و تجربی کشاورزان محصول اندک تولید می کرد با وجود خشکسالی افزایش محصول داشته باشد که این هم به نفع کشاورز و هم به نفع دولت است زیرا بدون افزایش واردات و یا افزایش اراضی کشاورزی تنها با افزایش بهره وری در هر هکتار حد اقل ۲۰ درصد افزایش محصول و جهش تولید داشته باشد که این رقم نسبت به سرمایه گذاری ۵ ساله ۲۵ میلیارد تومانی طرح جهش تولید رقم بالایی در کشور خواهد بود.

سردبیر: سید حسین حسینی