آمار بروز اختلالات روانپزشکی در ایران بالاتر از آمار جهانی نیست

دکتر علیرضا زالی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، درباره اخبار منتشر شده به نقل از وی مبنی بر اینکه "از هر سه ایرانی یک نفر دچار اختلال روانی است" افزود: جلسه‌ای که این جمله به نقل از بنده در آن نقل شده، مربوط به توانمندسازی همکاران گروه‌های پرستاری است، معمولا در مطالعات غربالگری اجتماعی، از مکانیسم‌های سنجشی استفاده می‌شود که حتی موارد بسیار خفیف مانند اضطراب‌های ساده‌ای که همه ما در زندگی درگیر آن هستیم، یا افسردگی‌های گذرای ناپایدار که به معنای اختلال روانی نیستند، در آن سنجیده می‌شوند.
وی ادامه داد: در این مکانیسم‌های غربالگری که بار‌ها توسط وزارت بهداشت نیز منتشر شده، آمار بین ۲۹ تا ۲۹،۷ درصد است که به مفهوم بروز اختلالات روانپزشکی عمده در جامعه ایرانی نیست.
زالی با بیان اینکه اضطراب‌های گذرا و افسردگی‌های کوتاه‌مدت اختلال روانی تلقی نمی‌شوند، گفت: همگی ما در طول زندگی روزمره ممکن است درجاتی از اضطراب‌های گذرا، افسردگی‌های کوتاه مدت و مواردی از این قبیل را تجربه کنیم که این‌ها مطلقا به عنوان اختلال روانی کلاسیک طبقه‌بندی نمی‌شوند.
وی افزود: این گزاره که از هر سه نفر ایرانی یک نفر دچار اختلال روانی است، گزاره‌ای غیر علمی و غیر مستند است و اساسا منطبق و همخوان با گفته‌های بنده در آن جلسه نیست.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: حتی اضطراب‌های ساده‌ای که ما در زندگی روزمره ممکن است، تجربه کنیم، در تست‌های غربالگری ممکن است به عنوان برخی از موارد مواج غیرپایدار و شناور روانشناختی تلقی شود که خیلی از آن‌ها حتی احتیاج به درمان و مداخلات درمانی هم ندارد.
وی گفت: همچنین می‌توان با خود مراقبتی برای تقلیل برخی اضطراب‌های گذرا، شهروندان را توانمند کرد.
دکتر زالی با اشاره به اینکه خوشبختانه در سال‌های اخیر توانسته ایم بحث بهداشت روان را در مجموعه ارایه خدمات مراقبت‌های اولیه کشور جانمایی کنیم، افزود: با توجه به حضور موثر شبکه‌های بهداشتی و درمانی در کشور ما طبیعتا گستره شمولیت تست‌های غربالگری ما از افزایش بالاتری برخوردار است.
وی با بیان اینکه تجربه «علائم» روانپزشکی ضرورتا به معنای "اختلال عمده روانپزشکی" نیست، گفت: بر اساس آنچه که از آمار تطبیقی ما با آمار جهانی مستفاد می‌شود مطلقا آمار بروز اختلالات روانپزشکی در جامعه ایرانی بیش از آمار جهانی نیست.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به نتایج مطالعات تایید شده در حوزه میزان خودکشی افزود: خودکشی در ایران از سرانه عمومی جهانی به مراتب نازل‌تر و پایین‌تر است و در برخی از گروه‌های شغلی و اجتماعی ممکن است میزان تغییرات اضطرابی، افسردگی و مواردی از این قبیل نسبت به نرم جهانی متفاوت باشد و این آمار را نباید به عموم جامعه تسری داد.
دکتر زالی افزود: طبیعتا تجربه کشور ما برای ممزوج کردن خدمات بهداشت روان در خدمات مراقبت‌های اولیه راهکار بسیار بزرگی در ارتقای بهداشت ایرانیان تلقی می‌شود و باید از این دستاورد ملی صیانت کنیم.
وی گفت: تاکید ما ارتقای چنین جایگاهی است؛ زیرا خیلی از کشور‌های منطقه فاقد چنین نظام شبکه‌ای هستند و ما باید از نظام شبکه و استفاده بهینه از آن برای ارتقای سلامت روان بهره ببریم.