علت سردی بدن و روش های درمان آن

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز اراک؛ ممکن است شما نیز با مشکل سردی بدن Hypothermia or cold sensation به دلیل افت دمای بدن یا عدم تحمل سرما مواجه شده باشید. بدن همه افراد نسبت به سرما واکنش متفاوتی دارد و بعضی از افراد بیشتر از دیگران احساس سرما می‌کنند. در این میان معمولاً زنان نسبت به مردان بیشتر احساس سرما می‌کنند زیرا به طور طبیعی متابولیسم بدن آن‌ها کمتر است.

عدم تحمل سرما می‌تواند نشانه آن باشد که بدن شما به‌سختی خود را گرم می‌کند. علل شایع عدم تحمل سرما شامل بی اشتهایی، کم خونی و کم‌کاری تیروئید است. از نظر پزشکی، هایپوترمی یا کاهش دمای بدن در اثر ازدست‌دادن گرما، می‌تواند یک وضعیت اضطراری باشد. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که دمای بدن شما به زیر ۳۵ درجه سانتی‌گراد برسد، درحالی‌که دمای طبیعی بدن در حدود ۳۷ درجه سانتی‌گراد است.

سردی بدن اغلب در اثر قرارگرفتن در معرض هوای سرد یا غوطه‌ور شدن در آب سرد ایجاد می‌شود و معمولاً برای درمان باید به روشی آن را گرم کرد. وقتی درجه حرارت بدن کاهش می‌یابد، قلب، سیستم عصبی و سایر اعضای بدن نمی‌توانند به طور طبیعی کار کنند. در صورت عدم درمان، هایپوترمی می‌تواند منجر به نارسایی کامل قلب و سیستم تنفسی و در نهایت مرگ شود. اگر مرتباً احساس سرما می‌کنید، ممکن است یک بیماری زمینه‌ای داشته باشید که این احساس را ایجاد می‌کند. گاهی سردی بدن و لرز در اثر عفونت ایجاد می‌شود، حتی اگر درجه حرارت بدن شما طبیعی باشد یا افزایش یابد؛ بنابراین اگر مدام با سردی بدن مواجه می‌شوید و یا این مسئله شما را نگران کرده است، برای تشخیص علت دقیق آن به پزشک مراجعه کنید.

علائم سردی بدن چیست؟

اصولاً علائم سردی بدن به علت آن بستگی دارند. در هنگام عدم تحمل سرما در اثر قرارگرفتن در یک محیط سرد ممکن است با علائم زیر رو‌به‌رو شوید:

- شکننده شدن مو یا ناخن
- یبوست
- افسردگی
- سرگیجه یا خستگی
- ریزش مو
- عدم توانایی در گرم‌شدن علی‌رغم انجام کار‌های مختلف
- رنگ‌پریدگی پوست
- تنگی نفس
- سوزن‌سوزن شدن دست‌ها و پا‌ها
- ضعف بدنی
- افزایش وزن

درصورتی‌که سردی بدن بر اثر هایپوترمی باشد ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:

آبی‌رنگ شدن پوست، به‌خصوص در اطراف لب‌ها، انگشتان دست و پا
گیجی
بی‌حالی یا خستگی
بی‌حسی در پوست یا اندام‌ها
لرزیدن
کاهش ضربان قلب و تنفس
لکنت زبان

در مواردی که سردی مداوم بدن در اثر یک بیماری تهدیدکننده زندگی باشد، به‌محض مشاهده علائم زیر باید به دنبال خدمات اورژانس پزشکی باشید:

دمای بدن، کمتر از ۳۵ درجه
مشکل تنفسی
گردن درد
سفتی گردن
درد شدید شکم
غش کردن یا بیهوش شدن

علل سردی بدن چیست؟

اگر برای شما هم سوال است که سردی بدن نشانه چیست؟ باید بدانید سردی بدن دلایل بالقوه زیادی دارد که هرکدام علائم مختلفی دارند، برخی از آن‌ها فقط کمی آزاردهنده هستند، درحالی‌که برخی دیگر ممکن است نشانه یک بیماری زمینه‌ای جدی باشند، اما اگر سردی دست و پا در صورتیکه همراه با فشار خون نرمال باشد، بیماری محسوب نمی‌شود و نیاز به اقدام خاصی ندارد. بسیاری از علل سردی به منجر به یبوست میشود در نتیجه سردی بدن و یبوست از علائم رایج است. به‌طورکلی از دلایل مختلف سردی بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
چه کسانی بیشتر دچار مشکل سردی بدن می‌شوند؟
کم‌خونی

کم‌خونی معمولاً در اثر کمبود سلول‌های قرمز خون بروز می‌کند. این مسئله ممکن است به این دلیل باشد که بدن شما به اندازه کافی سلول تولید نمی‌کند یا در اثر خونریزی شدید بخش زیادی از آن‌ها را از دست داده‌اید. کم‌خونی یک بیماری شایع است، اما ممکن است شدید باشد، به‌خصوص اگر طولانی‌مدت شود. کم‌خونی فقر آهن زمانی رخ می‌دهد که بدن شما آهن لازم برای تولید سلول‌های قرمز خون کافی را ندارد. این مورد شایع‌ترین نوع کم‌خونی است و ممکن است به دلیل رژیم غذایی نامناسب، بیماری التهابی روده، خونریزی داخلی و خارجی و بارداری بروز کند. از علائم آن می‌توان به خستگی، ضعف، سردی مداوم دست و پا، تنگی نفس، پوست رنگ‌پریده، سرگیجه، سردرد و درد قفسه سینه اشاره کرد. گردش خون برای حفظ دمای طبیعی بدن لازم است؛ بنابراین هنگامی‌که گلبول‌های قرمز خون به اندازه کافی نباشند، کمی اختلال در این فرآیند رخ می‌دهد و سردی بدن طبیعی است.

کم‌کاری تیروئید

کم‌کاری تیروئید زمانی رخ می‌دهد که غده تیروئید شما به اندازه کافی هورمون تیروئید برای عملکرد طبیعی بدن تولید نمی‌کند. این عارضه هیچ درمانی ندارد، اما با دارو می‌توان آن را به‌خوبی کنترل کرد. از علائم کم‌کاری تیروئید می‌توان به خستگی، احساس سرمای مداوم، خشکی پوست، فراموشی، افسردگی، یبوست و افزایش وزن اشاره کرد. در اثر کاهش متابولیسم به دلیل کم‌کاری تیروئید ممکن است مدام با سردی بدن مواجه شوید.

تصلب شرایین یا گرفتگی عروق

تصلب شرایین زمانی رخ می‌دهد که رگ‌های خونی شما به دلیل تجمع پلاک‌ها تنگ می‌شوند. با باریک شدن عروق که خون را به اندام‌ها می‌رسانند، خون‌رسانی کمتری ممکن می‌شود و در نتیجه سردی بدن اتفاق می‌افتد. از علائم تصلب شرایین می‌توان به درد، بی‌حسی و گرفتگی در پاها، نبض ضعیف در پاها، رنگ مایل به آبی روی پوست و کاهش رشد مو‌ها و ناخن پا اشاره کرد.

بیماری رینود (Raynaud)

بیماری رینود نوعی اختلال عروق خونی نادر است که باعث می‌شود رگ‌های خونی معمولاً در انگشتان دست و پا، هنگام سرد شدن یا استرس تنگ شوند. در نتیجه ناحیه آسیب‌دیده بدن سفید یا آبی می‌شود و احساس سرما می‌کند، زیرا خون به آنجا نمی‌رسد. وقتی خون‌رسانی دوباره برقرار می‌شود، ناحیه قرمز می‌شود. علت بیماری رینود ناشناخته است. طبق آمار، این بیماری بیشتر در زنان، افراد بالای ۳۰ سال، افرادی که در آب‌وهوای سرد زندگی می‌کنند و افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند دیده می‌شود.

دیابت

دیابت می‌تواند باعث ایجاد مشکلات کلیوی و گردش خون شود. در نتیجه با وجود آن، احتمال سردی بدن به‌خصوص در پا‌ها زیاد است. معمولاً دیابت نوع ۲ بیشتر از دیابت نوع ۱ باعث ایجاد احساس سرما می‌شود. اگر دیابت به‌درستی درمان نشود، می‌تواند باعث آسیب عصبی شود. از علائم شایع دیابت می‌توان به پُرادراری، تشنگی یا گرسنگی بیش‌ازحد، خستگی، تاری دید و بهبودی آهسته زخم اشاره کرد.
بی‌اشت‌هایی

بی‌اشت‌هایی نوعی اختلال خوردن است که معمولاً با ترس شدید از افزایش وزن بروز می‌کند. به همین دلیل اصولاً افراد مبتلا به بی‌اشتهایی، مصرف غذا را به شدت محدود می‌کنند. از علائم آن می‌توان به کاهش شدید وزن، خستگی، بی‌خوابی، سرگیجه، نازک شدن مو‌های سر، پوست خشک یا زرد، یبوست، ضربان قلب نامنظم، فشار خون پایین و کمبود آب بدن اشاره کرد. بدن در نبود غذای کافی معمولاً متابولیسم خود را کاهش می‌دهد. در نتیجه سردی بدن در شرایط بی‌اشت‌هایی طبیعی است.
وزن کم بدن

اصولاً به فردی با یک شاخص توده بدنی (BMI) زیر ۱۸.۵ کم‌وزن گفته می‌شود. در این شرایط بدن چربی کافی به‌عنوان عایق ندارد و نمی‌تواند گرمای خود را حفظ کند. وزن کم بدن همچنین می‌تواند باعث ضعف سیستم ایمنی، کمبود‌های تغذیه‌ای و مشکلات باروری به‌ویژه در زنان شود.
گردش خون ضعیف

در اثر این مشکل، خون‌رسانی به اندام‌ها به دلایلی مثل دیابت و بیماری‌های قلبی کم می‌شود. از علائم آن می‌توان به بی‌حسی، درد در اندام‌ها و گرفتگی عضلات اشاره کرد.
کمبود ویتامین B-۱۲

B-۱۲ ویتامینی است که معمولاً از طریق خوردن محصولات حیوانی دریافت می‌شود. کمبود B-۱۲ ممکن است به دلیل کاهش قدرت جذب آن یا داشتن رژیم غذایی نامناسب بروز کند. این ویتامین یکی از مواد مغذی ضروری برای تولید گلبول‌های قرمز است. در نتیجه کمبود آن می‌تواند منجر به کم‌خونی شود. از علائم کمبود ویتامین B-۱۲ می‌توان به یبوست یا اسهال، خستگی، تنگی نفس، ازدست‌دادن اشتها، ازدست‌دادن تعادل، سوزن‌سوزن شدن و بی‌حسی در اندام‌ها و ضعف اشاره کرد.
عفونت‌هایی مثل سرماخوردگی یا آنفولانزا

در پاسخ به سوال سرما و لرز در بدن نشانه چیست؟ باید گفت معمولاً سرماخوردگی یا آنفولانزا به‌عنوان علت لرز و سردی بدن محسوب می‌شوند. علاوه‌براین، سردی بدن نشانه کرونا نیز است. علت سردی بدن در کرونا، کاهش فشار خون شدید در بعضی از بیماران به دلیل نارسایی قلبی یا در مواردی پاسخ خودایمنی سیستم ایمنی بدن به علت حضور ویروس ناشناخته کرونا است؛ بنابراین اگر دیگر علائم کرونا مانند تب، خستگی، تنگی نفس، سرفه، اسهال، ازدست‌دادن حس بویایی و چشایی، بثورات پوستی و سردرد را دارید، احتمال بروز سردی دست و پا و کرونا نیز وجود دارد.
عوارض دارو‌ها

مصرف دارو‌های مسدودکننده‌های بتا برای کاهش فشار خون یا درمان مشکلات قلبی و عروقی نیز به‌عنوان علت احساس سرما در بدن محسوب می‌شود.
انواع سردی بدن

همان‌طور که ذکر شد، سردی بدن انواع مختلفی دارد و می‌تواند در اثر عدم تحمل بدن نسبت به سرما یا هایپوترمی به دلایل مختلف رخ دهد. نکته قابل‌توجه در مورد انواع سردی بدن، شدت متفاوت آن‌ها است که در بعضی از افراد خفیف و در بعضی دیگر شدیدتر حس می‌شوند.

درباره علت سرد و گرم شدن ناگهانی بدن، معمولا این علائم به دلیل مشکلات روحی و استرس‌های روانی است، اگر کمخونی نداشته باشید، تیروئید، دیابت و این مسائل را نداشته باشید، سابقه بیماری مهمی نداشته باشید، اگر بیماری قلبی ندارید و اگر سرگیجه برای شما اتفاق نمیافتد سرد و گرم شدن ناگهانی بدن بیشتر برای حالت روحی و روانی شما هست.

اگر دچار سرد گرم شدن ناگهانی بدن هستید باید زیر نظر پزشک از نظر کم خونی، تیروئید ودیابت و سلامت قلب بررسی شوید و در صورتی که مشکلی نبود بیماری به اضطراب و استرس شما برمیگردد.
آیا امکان پیشگیری از سردی بدن وجود دارد؟

بله، در مواردی که سردی بدن ممکن است به دلیل عدم تحمل سرما یا هایپوترمی رخ دهد، به‌راحتی می‌توانید با گرم نگه‌داشتن محیط سرد، خوردن یک نوشیدنی گرم یا پوشیدن لباس‌های بیشتر از وقوع آن پیشگیری کنید، اما در مورد سردی بدن به دلیل بیماری‌های زمینه‌ای، امکان پیشگیری وجود ندارد و همه چیز به بعد از روند درمان بستگی دارد.
نحوه صحیح تشخیص سردی بدن

پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا شما یک بیماری زمینه‌ای دارید که باعث می‌شود احساس سرما کنید یا فقط عدم تحمل سرما عامل آن است. به‌همین‌دلیل لازم است تا در مورد علائم خود و زمان شروع آن‌ها، نوع رژیم غذایی، وضعیت کلی سلامتی و دارو‌های مصرفی خود اطلاعات لازم را ارائه دهید. ممکن است پزشک معاینه بدنی انجام دهد و درخواست انجام آزمایش خون برای بررسی میزان گلبول‌های قرمز خون، گلوکز خون و هورمون‌های تیروئید را بدهد.
انواع راه‌های درمان سردی بدن

درصورتی‌که سردی بدن به دلیل عدم تحمل سرما یا هایپوترمی باشد، به‌راحتی با گرم نگه‌داشتن بدن قابل‌درمان است (درمان سریع سردی بدن و درمان فوری سردی پا). اما در مورد احساس مداوم سرما به دلیل ابتلا به یکی از بیماری‌های زمینه‌ای، باید در اولین فرصت برای درمان بیماری اقدام شود. در حال حاضر درمان‌های بالقوه برای شرایط مختلف عبارت‌اند از:

کم‌خونی: شاید لازم باشد از مکمل‌های آهن استفاده کنید یا رژیم خود را تغییر دهید. اگر کم‌خونی شما شدید باشد، ممکن است به انتقال خون نیاز داشته باشید. پزشک همچنین سعی می‌کند هر بیماری که باعث کم‌خونی شما شده است را درمان کند.
کم‌کاری تیروئید: برای شما قرص‌های جایگزین هورمون تیروئیدی تجویز می‌شود.
تصلب شرایین. معمولاً تغییر سبک زندگی مثل تغییر رژیم غذایی و انجام تمرینات ورزشی توصیه می‌شود. اگر انسداد شریان شما جدی باشد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
بیماری رینود: تغییر سبک زندگی برای کمک به گرم نگه‌داشتن بدن و کاهش استرس می‌تواند به شما کمک کند.
دیابت: شما باید قند خون خود را با یک رژیم غذایی سالم و انجام تمرینات ورزشی کنترل کنید. در برخی موارد ممکن است به مصرف دارو مانند انسولین نیاز داشته باشید. همچنین باید از پا‌های خود به‌خوبی مراقبت کنید و آن‌ها را گرم نگه دارید.
بی‌اشتهایی: این مورد اغلب به دوره درمانی فشرده شامل درمان دارویی و مراقبت‌های غذایی نیاز دارد. گاهی افراد مبتلا به بی‌اشت‌هایی در بیمارستان بستری می‌شوند.
وزن کم بدن: یک متخصص تغذیه می‌تواند به شما کمک کند تا با غذا‌های سالم (مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل و گوشت) و یک برنامه ورزشی مناسب وزن خود را افزایش دهید.
گردش خون ضعیف: شما باید علت اصلی آن را طی مشاوره با پزشک متخصص قلب و عروق درمان کنید، زیرا دلایل مختلفی دارد.
کمبود B-۱۲: می‌توانید رژیم غذایی خود را تغییر دهید تا بتوانید B-۱۲ بیشتری دریافت کنید یا مکمل‌های این ویتامین را مصرف کنید.
عوارض داروها: با پزشک خود صحبت کنید تا یک داروی جایگزین برای شما تجویز کند؛ بنابراین در پاسخ به سؤال برای سردی بدن چه بخوریم؟ می‌توان گفت که علاوه بر یک تغذیه سالم، در مواردی نیاز به دریافت مکمل‌های آهن و یا ویتامین B-۱۲ تحت نظر پزشک نیز است. گاهی احساس سرما ناشی از استرس و اضطراب بیش‌ازحد است؛ بنابراین سعی کنید این مشکلات روان‌شناختی را کاهش دهید.
درمان سردی بدن با دارو‌های گیاهی

طبیعتاً گیاهانی که طبع گرمی دارند، برای درمان سردی بدن عالی هستند. می‌توانید در قالب دمنوش از عصاره گیاهان سنبل‌الطیب، گل گاوزبان، گیاه به‌لیمو، بادرنجبویه، بابونه، دارچین، زنجبیل و نعناع بهره‌مند شوید. برای تهیه دمنوش گیاهی می‌توانید به مدت ده دقیقه گیاه مورد نظر را در آب جوش قرار دهید و سپس عصاره آن را میل کنید. نباید فراموش کنید که معمولاً یک قاشق چایخوری از هر نوع گیاه برای تهیه دمنوش کافی است.
درمان سردی بدن با طب سنتی

از نظر متخصصان طب سنتی علت اصلی احساس سرما، سردمزاجی و رطوبت زیاد بدن است و برای بنابراین باید بیشتر به سراغ انواع چای گیاهی و مواد غذایی با طبع گرم و خشک بروید. از انواع چای گیاهی مناسب برای درمان سردی بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

چای ریبوس
چای سبز
چای سفید
چای اولانگ

در کنار آن مصرف عرقیجات یا دمنوش رازیانه و آویشن به دلیل طبع گرم آن‌ها بسیار مؤثر است. سعی کنید بیشتر مواد غذایی مثل عسل، خرما، انبه، نارگیل و موز مصرف کنید. خیلی از دوستان سوال دارند که بهترین خوراگی برای سردی بدن چیست؟ برای سردی بدن چی بخوریم؟
 باید گفت در درجه اول پرهیز از عوامل ایجاد کننده آن یعنی محدود کردن خوراکی‌های با طبع سرد و استفاده از غذا‌ها و خوراکی‌های با طبع گرم و در گام‌های بعدی استفاده از دارو‌های گیاهی با طبع گرم می‌باشد؛ بنابراین اینکه برخی از بیماران عنوان می‌نمایند که مثلا ماست را همراه با ادویه با طبع گرم میل می‌کنند آنچنان کمک کننده نیست و در این مراحل توصیه به قطع چنین خوراکی‌هایی میشود، نه خوردن آن‌ها همراه با مصلح آنها. خوراکی‌ها و غذا‌هایی مانند گوشت گوسفندی، خورش (خورش) قیمه، تخم مرغ بویژه تخم مرغ عسلی، نان گندم، شیربرنج، شله زرد، فرنی، انجیر، انگور، زیتون، هویج، شیره انگور جزو رایج‌ترین و در دسترس‌ترین غذا‌ها و میوه‌های با طبع گرم می‌باشند. پرهیز از نوشیدن آب بیش از حد و بدون تشنگی و صرفا از روی عادت و رعایت سایر اصول نوشیدن آب مانند پرهیز از آب یخ و …؛ و ورزش کردن نیز در اینگونه موارد بسیار کمک کننده است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر مشکل عدم تحمل سرما در شما ادامه داشته باشد، باید توسط پزشک معاینه شوید. اگر علاوه بر احساس سرما علائم دیگری مثل گزگز دست یا پا، خستگی مفرط و کاهش وزن غیرقابل توضیح دارید، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر علائم دیابت، کم‌کاری تیروئید یا کم‌خونی دارید، تنها راه‌حل شما درمان دارویی است. برای تجویز قرص برای درمان سردی بدن پزشک متخصص باید معاینه لازم برای تشخیص علت سردی بدن انجام داده و قرص مناسب برای مشکل را تجویز کند. برای درمان سردی بدن کودکان نیز باید به متخصص اطفال مراجعه کنید. در صورت عدم درمان به موقع این شرایط ممکن است علاوه‌بر سردی مداوم بدن و عوراض سردی بدن، با عوارض بدتر دیگری مواجه شوید؛ بنابراین به طور کلی، سردی بدن را دست کم نگیرید! حتما به پزشک مراجعه کنید.