میراث ناملموس آیین عید فطر در کشور‌های مختلف جهان

به‌گزارش خبرگزاری صداوسیما، در این روز که ماه شوال نیز آغاز می‌شود روزه‌گرفتن حرام بوده، مسلمانان نماز عید را ادا و پرداخت زکات فطریه را واجب می‌شمارند.
جشن عید با غسل روز عید برای پاکسازی از آلودگی‌های معنوی، پوشیدن لباس نو و شرکت در نماز عیدفطر آغاز می‌شود.
بسیاری ازمسلمانان، در این روز آداب و رسوم خاص خود را دارند که به معرفی برخی از آن‌ها می‌پردازیم.

عید فطر در یمن:
مردم یمن نیز به آداب و رسوم خاص خود پایبندند. مردم میهمان‌دوست یمن بعد از ادای نماز عیدفطر به دیدار خانواده‌های خود می‌روند و در این دیدار مبلغی پول به عنوان «عواده» به هر زن میزبان که به آن‌ها سلام می‌کنند، می‌دهند.برعکس دیگر کشور‌ها مردم یمن در روز عید فطر به طیبعت می‌روند . زنان یمنی در طبخ گوشت و کبابی کردن آن مشهورند.

عید فطر در عربستان:
در کشور عربستان صبح روز عیدفطر را با قهوه، چای، آبمیوه و خرما شروع می‌کنندپس از آن یکی از مشهورترین خوردنی‌ها که از برنج و گوشت «الکبسه» درست شده می‌خورند. از عادت‌های اهل مکه خوردن شیرینی «المنار» بعد از نماز عیدفطر است که همسرانشان تهیه کرده اند.

عید فطر درفلسطین:
در این ایام فلسطینی‌ها با وجود جنگ، اما شیرینی می‌پزند و بر سر مزار درگذشتگان حاضر می‌شوند. «منسف» غذای سنتی اردنی و فلسطینی در این روز طبخ می‌شود که شامل برنج زرد با پنیر خشک و ماست و گوشت است.

عید فطر درسودان:
 مردم سودان در نیمه ماه مبارک رمضان خانه‌هایشان را تمیز می‌کنند و برای عید آماده می‌شوند.سودان بزرگترین کشور مسلمان منطقه آفریقا است که ۹۷ درصد جمعیت آن را مسلمانان تشکیل می‌دهند. برخی از جشن‌های عید در این کشور قبل از روز اول شوال شروع می‌شود، در این جشن زنان دستان خود را حنا و شیرینی کهک (کلوچه) تهیه می‌کنند.

عید فطر درترکیه:
در ترکیه مصرف شیرینی در این روز زیاد است و به این روز «شکر بایرام» یعنی عید شکر می‌گویند. خانه‌تکانی و پخت شیرینی در این کشور مرسوم است.

عید فطر درقزاقستان:
مردم قزاقستان در ایام عید فطر به جشن و پایکوبی می‌پردازند و در این جشن به تقسیم خمیر‌های سرخ شده مانند «بورساکی» در بین حاضران می‌پردازند.

عید فطر درمصر:
مسلمانان مصری در شب عید اشعار خاصی می‌خوانند، نماز عید را برپا می‌کنند و فطریه می‌پردازند. از اول تا سوم شوال در این کشور تعطیل و مسابقات ورزشی مانند اسب‌دوانی در مصر از آداب این روز است. مصری‌ها برای جدا شدن این روز از عید قربان، به عید فطر، عید صغیر «کوچک» و به عید قربان، عید کبیر «بزرگ» می‌گویند.

عید فطر دراندونزی:
مراسم «حلال به حلال» به معنی مصالحه و آشتی در مساجد از رسوم کشور اندونزی است که در این مدت انجام می‌شود. مسلمانان اندونزی درشب عید شعار «الله اکبر» سر می‌دهند، موسیقی می‌نوازند و کارت تبریک برای یک‌دیگر ارسال می‌کنند.در کشور اندونزی همچنین کیک سنتی هزار لایه‌ای به نام «Lapis Legit» پخته می‌شود که با آرد، کره و تعداد زیادی ادویه تهیه می‌شود.

عید فطر درچین:
در برخی از استان‌های کشور چین سه روز و در برخی دیگر یک روز به مناسبت عید تعطیل است. افراد بر سر مزار عمر شمس‌الدین سیاستمدار پارسی و دیگر اموات می‌روند. در این روز مسلمانان چینی همچنین گوشت گوسفند و گوشت گاو را در روز عید بین فقرا توزیع می‌کنند.

عید فطر درمالزی:
مسلمانان در این کشور پیش از عید شهر را چراغانی می‌کنند و برای روز عید آماده می‌شوند. عید فطر در مالزی به نام «هری رایا» معروف است که مراسمی دیدنی دارد. جشن «هری رایا» درست از لحظه رویت هلال ماه شوال آغاز می‌شود. غذای سنتی رندانگ (گوشت گاو و مرغ پخته) تهیه و برای دیدار خانواده سفر می‌کنند. دیگر غذای سنتی مخصوص عید فطر در مالزی، کتوفات است که از برنج پیچیده شده در برگ خرما تهیه می‌شود.

عید فطر درلیبی:
پوشیدن لباس سنتی، رفتن به مساجد و دیدار اقوام و دوستان با همان لباس‌ها، پخت شیرینی سنتی و مصرف آب‌میوه از سنت‌های عید فطر در کشور لیبی است که هنوز هم توسط مردم و مسلمانان این کشور اجرایی می‌شود.

عید فطر درپاکستان:
مسلمانان این کشور نیز با صرف صبحانه ساده و برگزاری نماز عیدفطر به دیدار بزرگان می‌روند. مردان به فرزندان و همسران عیدی می‌دهند و زنان غذایی با عنوان خرمای شیرین می‌پزند تا ظهر عید آن را برای خانواده خود سرو کنند.

عید فطر درلبنان:
مسلمانان در لبنان برای عید سعید فطر، آداب و رسوم خاصی دارند که مرتبط با زمان‌های مختلف است. آتش‌بازی از مراسم مهم این روز است؛ مردم لبنان همچنین شرینی‌های سنتی تهیه و از حاضران در جشن عید فطر پذیرایی می‌کنند.

عید فطر درکانادا:
مسلمانان ساکن کانادا با مرخصی گرفتن از محل کار در نماز عیدفطر شرکت می‌کنند و به دیدار خانواده‌های خود می‌روند. در این کشور جشن و مراسم برای مسلمانان برگزار و در مکان‌هایی غذا‌هایی برای افراد در این روز ارائه می‌شود.

عید فطر درفیلیپین:
این کشور میزبان جمعیت مسلمان بسیاری است و قانون آزادی برای مسلمانان در فیلیپین وجود دارد. این عید با عنوان «Wakas ng Ramadan» شناخته می‌شود و بیشتر سنت‌های آن مانند سنت‌های آسیایی‌هاست. روز عید با نماز شروع و بعد از آن زکات روزه پرداخت می‌شود. افراد لباس نو می‌پوشند و به دیدار خانواده‌ها می‌روند و به کودکان آب نبات می‌دهند.

سیدجوادمحتشمی تحریریه میراث فرهنگی