مخالفت ترکیه با پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو

به گزارش سرویس بین الملل­ ­خبرگزاری صدا و سیما، به نقل از پایگاه اینترنتی سی ان ان، درست زمانی که به نظر می‌رسید پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو قریب القوع باشد، ترکیه با سنگ اندازی در این موضوع، متحدانش را متعجب کرد.

رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه روز پنجشنبه، پس از آن که فنلاند و سوئد را متهم کرد که "مانند مهمانخانه برای سازمان‌های تروریستی هستند، " گفت ترکیه قصد دارد درخواست این دو کشور را برای پیوستن به ناتو رد کند. او در جریان کنفرانسی با دانشجویان در آنکارا گفت: "به دوستان خود گفتیم که به ورود سوئد و فنلاند به ناتو «نه» می‌گوییم و راه خود را همینطور ادامه می‌دهیم. "

فنلاند و سوئد روز چهارشنبه در مقر نیرو‌های متحد در بروکسل، به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین، به طور رسمی برای پیوستن به ناتو درخواست دادند. این تصمیم نشان دهنده یک شکست برای مسکو است، زیرا این جنگ در اوکراین باعث گسترش این ائتلاف شد که برای جلوگیری از آن به اوکراین حمله کرد. با این حال، پیوستن کشور‌های جدید مستلزم اجماع بین اعضای فعلی است و آنکارا هم عضو ناتو است.

ترکیه که سه سال پس از تأسیس ناتو در سال ۱۹۴۹ به این ائتلاف پیوست و دومین ارتش بزرگ این گروه را در اختیار دارد، گفته است تا زمانی که خواسته هایش برآورده نشود، از این پیشنهاد‌ها حمایت نخواهد کرد. اردوغان این دو کشور را به پناه دادن به اعضای جدایی طلب حزب کارگران کردستان، که به پ. ک. ک نیز معروف است، متهم کرد. پ. ک. ک که به دنبال تشکیل کشوری مستقل در ترکیه است، چند دهه است که با این کشور درگیر مبارزه مسلحانه بوده است ترکیه، آمریکا و اتحادیه اروپا این گروه را فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داده اند. اردوغان گفت سوئد نباید انتظار داشته باشد که ترکیه پیشنهادش را بدون بازگرداندن "تروریست ها" تأیید کند و هیأت‌های سوئدی و فنلاند نباید به ترکیه بیایند تا آنکارا را متقاعد کنند که از عضویت آن‌ها در این ائتلاف حمایت کند.

جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا، روز پنجشنبه در کاخ سفید با ماگدالنا اندرسون نخست‌وزیر سوئد و ساولی نینیستو رئیس‌جمهور فنلاند دیدار کرد تا درباره درخواست آن‌ها برای پیوستن به ناتو گفتگو کند و به آن‌ها قول داد آمریکا از آن‌ها "به طور کامل حمایت می‌کند. " بایدن در روز چهارشنبه وقتی از او پرسیده شد که چگونه ترکیه را متقاعد خواهد کرد که از پیشنهاد فنلاند و سوئد برای عضویت در ناتو حمایت کند، به خبرنگاران گفت "من فکر می‌کنم که به نتیجه خواهیم رسید. "

این بحران نارضایتی دیرینه ترکیه را علیه کشور‌های غربی و متحدان ناتو آشکار کرده است و در عین حال به آنکارا این فرصت را داده است تا از موقعیت خود در این ائتلاف برای امتیاز گرفتن استفاده کند. ترکیه از عدم حمایت از خود در مبارزه با شبه نظامیان کرد که آنکارا آن را تهدید اصلی برای امنیت ملی اش می‌داند، شکایت کرده است. ترکیه، سوئد را به پناه دادن به دشمنانش و حمایت از شبه نظامیان کرد در شمال سوریه متهم کرده است که آنکارا آن‌ها را توسعه یافته پ ک ک می‌داند.

به گفته رسانه‌های دولتی، آنکارا همچنین می‌گوید که این دو کشور به درخواست‌های ترکیه برای استرداد پاسخ نداده اند. این افراد تحت تعقیب به داشتن ارتباط با پ ک ک و همچنین FETO- گروهی به ریاست فتح الله گولن روحانی مستقر در آمریکا که ترکیه معتقد است پشت کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ بوده است (ادعایی که گولن آن را رد می‌کند) - متهم هستند.

فنلاند و سوئد روز سه‌شنبه ابراز خوش‌بینی کردند که درباره مخالفت‌های ترکیه می‌توان زمینه مشترکی با ترکیه پیدا کرد. میکائیل دامبرگ وزیر دارایی سوئد، روز دوشنبه به شبکه تلویزیونی SVT گفت که کشورش "دوست تروریسم" نیست و "هر چیزی را که با تروریسم مرتبط باشد بسیار جدی می‌گیرد. " او گفت: "البته از دیپلماسی استفاده خواهیم کرد و هرگونه عدم قطعیت احتمالی را روشن خواهیم کرد. "

آن لینده وزیر امور خارجه سوئد روز شنبه گفت که کشورش، درست مانند سایر کشور‌های اتحادیه اروپا، پ. ک. ک را یک سازمان تروریستی می‌داند. دولت گفته است که آماده است هرگونه مانعی را در مذاکرات با ترکیه برطرف کند. آنکارا همچنین از سوئد و فنلاند خواسته است که تحریم تسلیحاتی را که در سال ۲۰۱۹ پس از حمله نظامی ترکیه به شمال شرق سوریه اعمال شده بود، لغو کنند. ترکیه عملیاتی را علیه نیرو‌های YPG (نیرو‌های دفاع مردمی) به رهبری کرد‌ها که با آمریکا و دیگر کشور‌های غربی در مبارزه با داعش متحد بودند، آغاز کرد. آمریکا و اتحادیه اروپا این حمله را محکوم کردند و باعث شد چندین کشور اروپایی آنکارا را تحریم تسلیحاتی کنند.

اردوغان شامگاه دوشنبه به خبرنگاران گفت: "ما به کسانی که ترکیه را برای پیوستن به ناتو تحریم می‌کنند، بله نمی‌گوییم. زیرا در این صورت ناتو دیگر یک سازمان امنیتی نخواهد بود و به محلی تبدیل می‌شود که نمایندگان سازمان‌های تروریستی در آن متمرکز می‌شوند. "

چنین لفاظی تند و تیز از سوی رئیس جمهور ترکیه به ویژه در آستانه انتخابات که تقویت جبهه داخلی می‌تواند به صندوق‌های رای کمک کند، بعید نیست. ترکیه سال آینده انتخابات پیشرو دارد و کارشناسان معتقدند وضعیت فعلی اقتصاد- تورم بی سابقه و واحد پولی که در سال گذشته تقریباً نیمی از ارزش خود را از دست داده است- در پای صندوق‌های برای اردوغان گران تمام می‌شود.

تحلیلگران می‌گویند ممکن است از وتوی ترکیه در ناتو به عنوان اهرم فشاری نه تنها علیه اعضای آینده، بلکه علیه اعضای فعلی استفاده شود. آسلی آیدینتاسباس کارشناس ارشد سیاست در شورای روابط خارجی اروپا در مقاله‌ای نوشت "ممکن است همه چیز مربوط به سوئد و فنلاند نباشد. تقریباً به طور قطع رئیس جمهور ترکیه این لحظه را فرصت مناسبی برای ابراز نارضایتی اش از اعضای فعلی ناتو، به ویژه درباره دولت بایدن می‌داند که به این رهبر ترکیه اجازه نمی‌دهد به آمریکا و غرب نزدیک شود. " به گفته آیدینتاسباس، احتمالا یک مسئله کلیدی ناامیدی رئیس جمهور ترکیه از ناتوانی در برقراری رابطه کاری با بایدن همانند سلف هایش است.

ردوغان ماه گذشته به خبرنگاران شکایت کرد روابطش با بایدن همانند روابطش با ترامپ و اوباما رؤسای جمهور سابق آمریکا نیست. او گفت: "البته هر از گاهی جلساتی برگزار می‌شود، اما باید جلوتر می‌رفت. آرزوی من این است که بتوانیم به این مهم برسیم. "

آیدینتاسباس خاطرنشان کرد که این اولین بار نیست که ترکیه با اعضای جدید مخالفت می‌کند. هرچند ترکیه نگرانی‌های امنیتی دارد که حتی ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو نیز گفته است که باید به آن رسیدگی شود، این اقدام ترکیه برای ابراز نارضایتی‌هایش آن هم در زمانی که اتحاد ناتو ممکن است هرگز مهم‌تر از این نبوده باشد، او را یک خرابکار جلوه می‌دهد.