سامانه‌ای دانش بنیان برای کاهش تلفات جاده‌ای در کشور

به گزارش خبرگزاری صداوسیما به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری؛ وقوع سالانه ۱۷ هزار تصادف در جاده‌های کشور و خسارات مالی و جانی ناشی از آن، هزینه‌های زیادی بر دوش دولت و جامعه تحمیل می‌کند. کاهش این هزینه و تلفات جانی در تصادفات از جمله دغدغه‌هایی است که می‌توان با کمک فناوری به آن پاسخ و میزان این خسارات را کاهش داد.

افزایش ایمنی و کیفیت خودروها، افزایش کیفیت جاده و پایش وضعیت سلامت و خواب‌آلودگی رانندگان و استفاده از حمل‌ونقل هوشمند راهکار‌هایی برای کاهش تلفات جاده‌ای در هر سه‌فاز پیش از تصادف، در حین تصادف و پس از وقوع تصادف است.

اما نکته مهم در همه این راهکار‌ها این است که همه مسیر‌ها و روش‌ها به استفاده از فناوری منتهی می‌شود. فناوری‌های کاربردی که می‌توانند با ارتقای کیفیت خودرو‌ها و هوشمندسازی آن‌ها از بروز تصادفات خسارت‌بار جلوگیری کنند. از جمله فناوری‌هایی که در دنیا به کار گرفته می‌شود تا میزان تلفات را کاهش دهد، استفاده از سامانه تماس اضطراری (e call) است.

سامانه‌ای که در فاز پس از تصادف مورداستفاده قرار گرفته و از طریق کاهش زمان طلایی رسیدن نیرو‌های امدادی به محل وقوع سانحه، تأثیر بسزایی در کاهش مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات خواهد داشت.

سامانه تماس اضطراری چیست؟

سامانه تماس اضطراری (e-Call) سیستمی است که هنگام بروز تصادف ضمن برقراری ارتباط صوتی دوطرفه میان سرنشینان خودرو و مرکز تماس، داده‌های مربوط به مختصات محل سانحه، نوع خودرو و عامل ایجاد پیام (دستی/خودکار) را به مرکز تماس ارسال می‌کند.

این سامانه قابلیت فعال‌شدن به دو طریق دستی (فشردن دکمه SOS) و خودکار (تشخیص تصادف از طریق سنسور‌های شتاب‌سنج) را دارا است. سیگنال تصادف به نزدیک‌ترین مرکز تماس اضطراری یا PSAP (مرکز پاسخگویی برای ایمنی عمومی) ارسال می‌شود. مرکز تماس نامبرده با تحلیل و ارزیابی سیگنال دریافتی و با تحلیل مذاکراتی که با سرنشینان خودرو انجام می‌دهد، نزدیک‌ترین ناوگان امداد و نجات را به محل سانحه اعزام می‌کند.

ناوگان امداد و نجات متشکل از سه نوع ناوگان آمبولانسی، آتش‌نشانی و پلیس است که هر یک به فراخور نیاز به محل سانحه اعزام می‌شوند.

لزوم هم‌افزایی نهاد‌های مرتبط در ایران

طراحی این سامانه در ایران که با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان بومی شده است هم در یک همکاری مشترک میان نهاد‌های ذی‌ربط اجرایی خواهد شد. در حال حاضر ۹ نهاد دولتی مرتبط با این موضوع در کشور شناسایی شده‌اند که حضور همه آن‌ها در اجرایی‌سازی این طرح ضروری و الزامی است.

دستگاه‌هایی، چون «شورای‌عالی فضای مجازی برای تبیین سیاست‌های بالادستی همچون تعیین جایگاه و نقش ذی‌نفعان و ابلاغ سیاست‌ها و نقش‌ها به آن‌ها»، «سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برای تسهیل در قانون‌گذاری و رگولاتوری برای اپراتور‌ها برای همکاری در پیاده‌سازی سامانه» و «اپراتور‌های مخابراتی برای اختیار قراردادن زیرساخت‌های مخابراتی موردنیاز».

همچنین همکاری «وزارت صنعت، معدن و تجارت برای ابلاغ رگولاتوری‌ها و استاندارد‌ها به خودروسازان بابت پیاده‌سازی سامانه درون خودرویی»، «خودروسازان برای پیاده‌سازی سامانه بر روی خودرو منطبق با الزامات و استاندارد‌های استخراج شده توسط وزارت صمت»، «مرکز امداد و نجات سازمان هلال‌احمر برای فراهم‌کردن بستر برقراری تماس مستقیم با مرکز تماس‌های اضطراری ۱۱۲ (بدون تلفن گویا) با حضور اپراتور پاسخگو، اعزام ناوگان امدادی در کوتاه‌ترین زمان، اطلاع به نزدیک‌ترین مرکز پلیس راهور و مرکز آتش‌نشانی برای اعزام نیرو به فراخور نیاز» و «ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری» نیز ضروری است.