تهران و باکو در مرحله پیشرفت فزاینده مناسبات

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ حسين امير عبداللهيان وزیر امور خارجه کشورمان گفت: در ده ماه گذشته از مرحله سوء تفاهمات به خوبی عبور کردیم و اکنون در مرحله پیشرفت فزاینده مناسبات همه جانبه در چارچوب منافع دو ملت هستیم.
آقای حسین امیر عبدالهیان در نشست خبری مشترک با آقای جیحون بایرامف وزیر خارجه جمهوری آذربایجان گفت: در دیدار امروز با آقای بایرامف در ارتباط با طیف وسیعی از مسائل و موضوعات رایزنی و گفتگو کردیم.

وی سفر وزیر خارجه جمهوری آذربایجان به تهران را در چهارچوب رایزنی‌های معمول میان دو کشور دانست و افزود: در رایزنی‌های امروز، طیف وسیعی از مسائل را بررسی کردیم؛ روسای جمهور دو کشور در ۱۰ ماه گذشته دو بار با یکدیگر دیدار و گفتگو کردند و در این دو دیدار به ویژه دیدار اخیر روسای جمهور در عشق آباد درباره مساله جدید توسعه مناسبات دو جانبه، شاهد گفتگو‌های سازنده و رو به جلویی بودیم.
آقای امیر عبداللهیان با بیان این که ما بر تعمیق مناسبات دو کشور؛ بر اساس حسن تفاهم، اعتماد و منافع متقابل تاکید داریم گفت: در گفتگو‌های امروز بار دیگر بر تمامیت ارضی کشور‌ها به ویژه جمهوری آذربایجان تاکید شد.
وی افزود: در این جلسه همچنین بار دیگر حمایت مان را از روند حل و فصل مسالمت آمیز مناقشه قره باغ بر اساس اصول شناختی حقوق بین‌الملل اعلام و بر آن تاکید کردیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: ایران از ابتدای مناقشه قره باغ همواره آمادگی خود را برای رفع این بحران از طریق گفتگو و راه حل سیاسی اعلام کرد و همچنان آمادگی داریم که مساعدت و کمک خود را در این زمینه ادامه دهیم تا مسائل باقیمانده بر پایه احترام به تمامیت ارضی، حق حاکمیت طرفین و از مسیر گفتگو، حل و فصل شود و از الگو‌های منطقه‌ای که میان دو کشور و همچنین میان دو کشور و دیگر کشور‌ها به طور مشترک وجود دارد حمایت می‌کنیم.

توافقات تهران ، باکو برای تبادل برق در فصول پر مصرف؛ با هدف تقویت امنیت انرژی میان دو کشور 

آقای امیرعبداللهیان گفت: در سفر هفته گذشته به آنکارا با وزیر خارجه ترکیه توافق کردیم که نشست سه جانبه جمهوری اسلامی ایران، جمهوری آذربایجان و جمهوری ترکیه را در تهران در سطح وزرای خارجه برگزار کنیم و امروز با آقای جیحون وزیر خارجه جمهوری آذربایجان درخصوص بازه زمانی و تاریخ آن توافق خواهیم کرد.
وی افزود: الگوی دیگری در سطح کارشناسان ارشد؛ موسوم به اجلاس ۳+۳ در منطقه قفقاز وجود دارد که این اجلاس نیز میان کارشناسان ارشد برگزار می‌شود و در گام بعدی میان وزرای خارجه آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و روسیه، ایران و ترکیه برگزار خواهد شد. جمهوری اسلامی ایران در زمانی که درباره آن توافق خواهیم کرد میزبان این اجلاس در تهران یا یکی از شهر‌های کشورمان خواهد بود.
وزیر خارجه افزود: ما یادداشت رسمی را همزمان با سفر آقای بایراموف مبنی بر آمادگی رئیس جمهور آذربایجان برای سفر به تهران دریافت کردیم و درباره نهایی شدن و توافق درباره تاریخ سفر رسمی آقای علی اف؛ در ادامه نشست امروز پیشنهاد‌ها را بررسی خواهیم کرد و از همین جا به ایشان برای سفر به ایران خوش آمد می‌گویم.

انرژی و ترانزیت دو موضوع مهم در همکاری‌های اقتصادی ايران و جمهوري آذربايجان  

وزير خارجه کشورمان گفت: وزیر نیروی ایران این هفته سفری به جمهوری آذربایجان خواهد داشت برای بهره برداری از سد خدآفرین و سد قیز قلعه سی؛ اقدام خواهد کرد.
آقای امیرعبداللهیان افزود: روسای جمهور دو کشور، هفته گذشته گفتگو‌های مهمی در این باره انجام دادند و معتقدیم با توجه به ورود به گرمای تابستان، این دو طرح هر چه سریع‌تر به مرحله نهایی و بهره برداری برسد.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: برای تبادل برق میان ایران و جمهوری آذربایجان در فصول پر مصرف؛ با هدف تقویت امنیت انرژی میان دو کشور توافق شده است که در سفر وزیر نیروی کشورمان به باکو نهایی خواهد شد.
وی همچنین گفت: درباره مسائل زیست محیطی پیرامون رود ارس با همتایم صحبت کردیم. یکی از نگرانی‌های استان‌های مرزی ما آلوده شدن رودخانه مرزی و نگرانی‌های زیست محیطی درباره رود ارس است.

آقای امیرعبداللهیان افزود: بخشی از این آلودگی‌ها در حوزه تخصصی محیط زیست بررسی و ریشه‌های آن در داخل ایران و جمهوری آذربایجان شناسایی شده است و امیدواریم در این مسیر بتوانیم اقدامات موثری انجام دهیم.
وی گفت: خرسندیم که در ماه‌های گذشته شاهد جهش در حجم تبادل تجاری دو کشور بودیم و امیدوارم با گفتگو‌های امروز، بخش‌های خصوصی و دولتی برای افزایش هر چه بیشتر تبادل تجاری اقدام کنند.
وزیر امور خارجه افزود: توافق کردیم که اقداماتی در این باره انجام دهیم که مردم دو کشور از امضای اسناد و رفت و آمد‌ها به طور ملموس و عینی احساس پیشرفت کنند و این پیشرفت، زمانی احساس خواهد شد که رفت و آمد اتباع دو کشور با توجه به مهار کرونا در هر دو طرف به طور عادی از سرگرفته شود و تجار، بازرگانان و همه بخش‌هایی که در تعامل و همکاری هستند به راحتی بتوانند ماموریت‌های شان را در چارچوب منافع متقابل دهند.

حوزه همکاري هاي فرهنگي ايران و جمهوري آذربايجان  

آقای امیرعبداللهیان همچنین با اشاره به رایزنی هایش با این مقام جمهوری آذربایجان در حوزه همکاری‌های فرهنگی گفت: در هفته‌های گذشته وزیر فرهنگ جمهوری آذربایجان به تهران سفر کرد و با همتای ایرانی اش گفتگو‌های سازنده، مثبت و رو به جلویی انجام داد.
وی همچنین با قدردانی از تلاش‌های آقای خطیب‌زاده سخنگوی سابق وزارت امور خارجه گفت: آقای بایراموف شاهد بود که پارسال که تنشی در روابط دو کشور ایجاد شد توافق کردیم کمیته رسانه‌ای مشترک به ریاست سخنگویان وزارت خارجه دو طرف ایجاد شود که آقای خطیب‌زاده و گروه همکاران وی در حوزه دیپلماسی عمومی وزارت خارجه به من و آقای جیحون کمک کردند که بتوانیم تنش‌های رسانه‌ای را در روابط دو کشور کاهش دهیم.

جیحون بایرام اف وزير خارجه جمهوري آذربايجان: روابط دو کشور مبتنی بر اشتراکات تاریخی، فرهنگی، همسایگی و برادری مردمان ايران و جمهوري آذربايجان است.

آقای امیرعبداللهیان افزود: به آقای کنعانی سخنگوی جدید وزارت امور خارجه نیز تبریک می‌گویم که قبول زحمت کرد و امیدوارم در مرحله جدید با نشاط‌تر از گذشته، هماهنگی‌های ما و ارتباط دستگاه دیپلماسی با اصحاب رسانه در داخل و خارج از کشور حفظ شود و ارتقا یابد.
وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان نیز در این نشست خبری با ابراز خرسندی از سفر به کشورمان گفت: در این سفر با رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار و تبادل نظر کردم و پس از دیدار با همتایم نیز در خدمت آیت‌الله رئیسی خواهیم بود و از آقای امیرعبداللهیان برای فراهم کردن این دیدار متشکرم.
آقای جیحون بایرام اف با اشاره به رایزنی هایش با آقای امیرعبداللهیان افزود: روابط دو کشور مبتنی بر اشتراکات تاریخی، فرهنگی، همسایگی و برادری مردمان دو کشور است.
وی گفت: در این دیدار درباره روابط دوجانبه و مسائل منطقه گفتگو کردیم. با توجه به اراده سیاسی رهبران دو کشور، برغم این که حجم مبادلات تجاری در سال ۲۰۲۱؛ سی درصد و در پنج ماهه نخست سال ۲۰۲۲ در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۱۸ درصد افزایش داشته است؛ ظرفیت‌های موجود دو کشور بیش از این ارقام است.
وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان افزود: توافق کردیم که تکمیل و بهره‌برداری از طرح‌های مشترک نیمه تمام را پیگیری و طرح‌های جدید میان دو کشور را اجرا و طرح‌های موجود را در اولویت قرار دهیم.
آقای بایرام اف گفت: درباره تولید مشترک خودرو، لوازم یدکی خودرو، تولید تراکتور و ادوات کشاورزی توافقات خوبی کردیم که اجرا خواهد شد و همچنین تکمیل درباره مرحله دوم سد و نیروگاه‌های برق آبی خدآفرین و قیز قلعه سی و بهره‌برداری آن به عنوان طرح‌های مهم و اولویت دار دو کشور توافق کردیم.
وی تاکید کرد: طرح دالان شمال - جنوب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و جمهوری آذربایجان آمادگی دارد در بالا بردن ظرفیت این دالان و ساخت و تکمیل راه آهن رشت ـ آستارا و نیز تکمیل بارانداز ریلی در آستارا خدمات و تعهدات خود را اجرا کند.
وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان افزود: ساخت پل گذر عابر و خودرو؛ روی رودخانه آستاراچای که در اوایل ژانویه ۲۰۲۲ کلنگ زنی آن انجام شده است تا پایان سال میلادی تکمیل می‌شود و به بهره‌برداری برسد.
آقای بایرام اف گفت: در ماه مارس ۲۰۲۲ و در نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور؛ طرح اتصال منطقه اقتصادی زنگه زور به جمهوری خودمختار نخجوان از طریق خاک جمهوری اسلامی ایران مطرح و تصویب شده بود که بحث‌های فنی آن و مکان یابی آن انجام شده است و در آینده نزدیک؛ ساخت نخستین پل در آن منطقه آغاز خواهد شد و هماهنگی لازم برای ساخت پل دوم نیز انجام خواهد شد.
وی افزود: در رایزنی‌های امروز بر اهمیت دالان خلیج فارس - دریای سیاه از مسیر ایران و جمهوری آذربایجان تأکید کردیم. در این خصوص گفتگو‌هایی انجام شده بود و بر اهمیت مشارکت ایران، آذربایجان و گرجستان در تکمیل این دالان تأکید کردیم.
آقای بایرام اف گفت: در زمینه همکاری‌های بین‌المللی در چارچوب جنبش غیرمتعهد‌ها و نیز سازمان همکاری اسلامی، همکاری‌های موفقیت آمیزی داشتیم و بعد از این؛ اراده سیاسی دو کشور بر حمایت از همدیگر در چارچوب این سازمان‌ها خواهد بود.

تاکيد بر همکاري هاي و تجربيات ايران و جمهوري آذربايجان در حوزه امور بشر دوستانه 

وزیر خارجه جمهوری آذربایجان همچنین همکاری‌ها و تجربیات دو کشور را در امور بشردوستانه موفقیت آمیز دانست و بر ادامه تبادل نظر دوجانبه در این حوزه تاکید کرد.
وی در دیدار با آقای قالیباف و همتایم بر تقویت روابط گروه‌های دوستی مجالس دو کشور تاکید کردیم.
آقای بایرام اف همچنین گفت: بعد از جنگ ۴۴ روزه که به اشغال ۳۰ ساله اراضی جمهوری آذربایجان پایان دادیم؛ در چارچوب حقوق بین‌الملل، عدالت تاریخی تحقق یافت و موضع دولت خود را بار دیگر تکرار کردیم که مبتنی بر صلح، ثبات و همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای در آینده است.
وزیر خارجه جمهوری آذربایجان افزود: جمهوری آذربایجان خواهان عادی سازی روابط با جمهوری ارمنستان بعد از دوران جنگ است و گام‌هایی را در این زمینه برداشتیم.
وی اضافه کرد: پنج ماده اصلی که به امضای سند صلح میان دو کشور کمک می‌کند تقدیم ارمنستان کردیم و آمادگی خود را برای حمل و نقل و ارتباطات بین منطقه‌ای میان جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان و نیز تحدید حدود مرزی بین دو کشور اعلام و پیشنهاد‌هایی را در این زمینه ارائه کردیم و گام‌هایی را برداشتیم.
آقای بایرام اف گفت: اولویت اصلی؛ بازسازی و آبادانی مناطق آزاد شده از اشغال است که پس از ۳۰ سال، هموطنان ما و آوارگان اجباری جنگ به این مناطق باز خواهند گشت. در این باره همکاری‌های منطقه‌ای و اجرای طرح‌های مشترک با کشور‌های منطقه به ویژه همسایه مهم ما جمهوری اسلامی ایران؛ از چارچوب‌های همکاری ماست.

وزیر خارجه جمهوری آذربایجان گفت: جمهوری آذربایجان خواهان عادی سازی روابط با جمهوری ارمنستان بعد از دوران جنگ است و گام‌هایی را در این زمینه برداشتیم.

وی افزود: در این چارچوب و برای آغاز این همکاری‌ها، ساخت یک بیمارستان و مدرسه را به شرکت‌های ایرانی واگذار کردیم و علاوه بر بازسازی، موضوع حضور شرکت‌های ایرانی در شهرک‌های صنعتی و مناطق آزاد تجاری جمهوری آذربایجان نیز پیش بینی شده است و معافیت‌هایی را برای شرکت‌های فعال و سرمایه گذاران در آن جا در نظر گرفتیم که به توسعه و رشد مناطق حاشیه مرزی ما خواهد انجامید.
آقای بایرام اف همچنین با اشاره به اظهارات آقای امیرعبداللهیان درباره وضع محیط زیست رود ارس تاکید کرد: این موضوع از اهمیت ویژه‌ای برای ما برخوردار است. جمهوری آذربایجان با تخریب‌های زیست محیطی مواجه و برای ما ثابت شده که پسماند‌های معدنی سبب آلودگی رود ارس شده است. بر این باوریم که اقدامات مشترک دو کشور در این زمینه به نتیجه خواهد رسید و از این مساله حمایت می‌کنیم.

وزیر خارجه جمهوری آذربایجان همچنین گفت: از موضع گیری سازنده جمهوری اسلامی ایران در مشارکت و همکاری در الگو‌های منطقه‌ای به ویژه الگوی ۳+۳ استقبال می‌کنیم و در آینده نزدیک، جمهوری اسلامی ایران میزبان نشست در این چارچوب خواهد بود. امیدوارم این مذاکرات و سفر‌های متقابل به اجرای طرح‌های مشترک و تحقق توافقات منجر شود.