افزایش دمای شمالگان چهار برابر سریع‌تر از گرمایش جهانی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، شمالگان پیرامون قطب شمال است و بخش‌هایی از روسیه، آلاسکا، کانادا، گرینلند، لاپلند و سوالبارد و نیز اقیانوس شمالگانی (اقیانوس منجمد شمالی) را در بر می‌گیرد.

قطب شمال یک ششم کره زمین و به اندازه روسیه – چین و هند وسعت دارد. بر اساس آمار بیش از ۶۰۰ میلیون نفر یعنی حدود ۱۰ درصد از جمعیت جهان در مناطق ساحلی با ارتفاع کمتر از ۱۰ متر و حدود 2 میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر در ۱۰۰ کیلومتری ساحل زندگی می‌کنند و منابع معیشتی آن‌ها از ساحل تامین می‌شود.

پیتر چیلیک فیزیکدان و پژوهشگر حوزه تغییر اقلیم در آزمایشگاه ملی لس آلاموس آمریکا و نویسنده ارشد این مطالعه جدید در خصوص تحلیل دمای منطقه شمالگان گفت: ۳۰ سال برای نشان دادن تغییرات اقلیمی حداقل زمان است، اما ما بازه‌های زمانی را به ۲۱ سال کاهش دادیم و در این بازه زمانی محدودتر برخلاف مطالعات پیشین پی بردیم شاخص افزایش دمای قطب شمال (Arctic amplification index) بر اساس روال مشخص و ثابتی افزایش می‌یابد، همچنین شاهد دو مرحله افزایش دمای متمایز در سال‌های ۱۹۸۶ و ۱۹۹۹ بودیم.

از آنجا که روند کلی تغییر اقلیم دهه‌ای شناسایی‌شده توسط چیلیک و همکارانش گرمایش جهانی و افزایش سطوح دریا‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، پیش بینی تغییر اقلیم در آینده با دقت در بازه‌های زمانی کوچک‌تر برای برنامه ریزی به منظور کاهش تاثیرات آن و توسعه راهبرد‌های کارامد و تطبیق پذیر ضروری است.

منطقه شمالگان بر دما و وضعیت آب و هوای جهان اثر دارد،  علاوه بر آن  آب شدن یخسار گریلند (پهنه وسیع یخی با هزار و ۷۱۰ هزار کیلومتر مربع وسعت) باعث بالاآمدن سطوح دریا‌ها می‌شود و در نتیجه زندگی بسیاری جوامع ساحلی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

این مطالعه ، شاخص افزایش دما در قطب شمال و منطقه شمالگان را بیشتر از عدد چهار در اولین دهه‌های قرن بیست و یکم نشان می‌دهد؛ چهار بار سریع‌تر از دمای جهانی و به شکل قابل توجهی سریع‌تر از آنچه در مطالعات پیشین و در بازه‌های زمانی ۳۰ تا ۴۰ ساله ذکر شده بود. مطالعات اولیه این شاخص را بین ۲ تا ۳ برآورد کرده بودند.

این گروه بین المللی تحقیقاتی از مجموع ۳۹ مدل تغییر اقلیم در الگوی مورد استفاده پروژه پیوندی مدل جفت شده فاز ششم (CMIP ۶ collection of the Coupled Model Intercomparison Project)، چهار مدل را یافت که اولین مرحله افزایش دما را حوالی سال‌های ۱۹۸۶ بازتولید می‌کند.

پروژه پیوندی مدل جفت شده شامل مجموعه‌ای از الگو‌های تغییر اقلیم با استفاده از مجموعه‌ای معیار‌های مشترک است و پروژه پیوندی مدل جفت شده فاز ششم نیز برای پنل بین‌دولی برای گزارش سنجش تغییر اقلیم اخیر استفاده شده است.

چیلیک در این زمینه گفت : ما اولین مرحله افزایش دما را به افزایش انتشار دی اکسید کربن و دیگر آلوده‌کننده‌ها در اتمسفر نسبت می‌دهیم؛ زیرا مدل‌های محتلفی نیز این روند را تایید می‌کنند، اما تصور می‌کنیم مرحله دوم به دلیل تغییرپذیری اقلیم روی داده است، زیرا هیچ یک از مدل‌ها این مرحله را بازتولید نکرده اند.

بر اساس این گزارش تغییرپذیری کوتاه مدت اقلیم به طور معمول توسط مدل‌های اقلیم و با بازه‌های زمانی ۳۰ ساله آن‌ها قابل شناسایی نیست. این مطالعه علت این افزایش بی سابقه دما را بیان نمی‌کند، اما نویسندگان این مطالعه معتقد هستند علت‌های مرتبط شامل یخ‌دریا و همراه با تغییراتی در این است که چطور گرمای جوی و اقیانوسی به سمت قطب شمال حرکت می‌کند. افزایش آتی شاخص افزایش دمای قطب شمال ممکن است کمتر از اختلاف دمای بین قطب شمال و دمای استوایی باشد.

به گفته چیلیک گروه تحقیقاتی این مطالعه در آینده با استفاده از چهار مدل پیش بینی‌های دمای قطب شمال را بررسی می‌کنند. از آنجا که چهار مدل به درستی دست کم اولین مرحله را بازتولید کرده اند، برآورد می‌شود برای پیش بینی‌های بعدی مفید باشند.

مردم معمولا میانگین همه مدل‌ها را در نظر می‌گیرند و تصور می‌کنند مجموعه‌ای از مدل‌ها قابل اعتمادتر از یک مدل واحد است. اما در این مورد میانگین همه مدل‌ها کارساز نیست. تغییر اقلیم در کوتاه مدت معمولا مورد علاقه مردم نیست و تغییرات اقلیم طی ۱۰، ۲۰ یا ۳۰ سال آینده مهم است. مشاهدات ما مبنی بر اینکه شاخص افزایش در گذشته و در مراحلی تغییر کرده برای پیش بینی‌های دهه‌ای بسیار مهم است.

گروه تحقیقاتی شامل پژوهشگرانی از آزمایشگاه لس آموس دانشگاه شرق انگلیس (University of East Anglia)، دانشگاه واشنگتن و آزمایشگاه محیط دریایی پاسیفیک و دانشگاه دال‌هاوسی کانادا بودند که در این مطالعه مشارکت داشتند.