پنجمین سالگرد درگذشت «مریم میرزاخانی» ذهن خلاق و جوان جهان

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، امروز ۲۳ تیرماه پنجمین سالگرد درگذشت مریم میرزاخانی؛ ریاضیدان و استاد دانشگاه استنفورد است. او که در دنیا به عنوان یکی از زنان تاثیرگذار و الهام‌بخش شناخته می‌شود، چهار سال پس از مبارزه با بیماری سرطان پستان، در چهل سالگی درگذشت.

او اردیبهشت سال ۱۳۵۶ متولد شد و در دبیرستان فرزانگان تهران تحصیل کرد و دو بار برنده مدال طلای المپیاد جهانی ریاضی شد. در دورانی که حتی معلمان مدارس معتقد بودند که پسرها در درس ریاضی قوی‌تر هستند، مریم اولین ایرانی بود که توانست دو بار به این موفقیت دست پیدا کند.

مریم میرزاخانی مدرک لیسانس ریاضی خود را از دانشگاه صنعتی شریف دریافت کرد و پس از آن، توانست از دانشگاه هاروارد به صورت مستقیم در مقطع دکترا پذیرش بگیرد. او در سال ۲۰۰۴ از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد و نتیجه پژوهش‌های خود را در قالب سه مقاله در نشریات معتبر ریاضی جهان منتشر کرد. همچنین در سال ۲۰۰۶ میرزاخانی از سوی نشریه "پاپیولار ساینس" به عنوان یکی از ۱۰ ذهن جوان برگزیده سال در آمریکای شمالی انتخاب شد.

او در پژوهش‌های خود، موفق شد راه‌حلی برای یک مشکل ریاضی پیدا کند. ریاضیدانان مدت‌ها به دنبال یافتن راهی برای محاسبه حجم اشکال هندسی هذلولی بودند و در این میان مریم میرزاخانی جوان موفق به حل این مسئله شد. همچنین میرزاخانی توانست در سن ۳۱ سالگی استاد تمام دانشگاه استنفورد؛ یکی از سه دانشگاه برتر جهان شود.

مریم در سال ۲۰۱۴ به عنوان اولین زن تاریخ، برنده مدال فیلدز شد. فیلدز جایزه‌ای معادل جایزه نوبل در رشته ریاضیات است که هر چهار سال یک‌بار، به برترین ریاضیدانان زیر ۴۰ سال جهان اعطا می‌شود. امسال نیز "مارینا ویازوفسکا" (Maryna Viazovska) ریاضیدان ۳۸ ساله اوکراینی، به عنوان دومین زن دریافت کننده مدال فیلدز پس از میرزاخانی، انتخاب شد.

میرزاخانی از بازماندگان سانحه سقوط اتوبوس حامل دانشجویان ریاضی دانشگاه صنعتی شریف به دره در اسفندماه ۷۶ بود.

بیست و دوم اردیبهشت؛ روز تولد مریم میرزاخانی از سوی اتحادیه بین‌المللی انجمن‌های ریاضی جهان به عنوان روز جهانی زن در ریاضیات نامگذاری شده است. همچنین از سال ۱۳۹۶ و پس از فوت مریم میرزاخانی، جشنواره‌ای با نام جشنواره ملی زن و علم (جایزه مریم میرزاخانی) برای معرفی و پاسداشت تلاش‌های زنان دانشگاهی در عرصه علم و فناوری برگزار می‌شد. چهارمین و آخرین دوره این جشنواره، تیر ماه سال ۱۴۰۰ برگزار شد و امسال البته هنوز فراخوانی برای برگزاری این جشنواره اعلام نشده است.

سال ۲۰۲۲ میلادی به عنوان «سال جهانی علوم پایه» نامگذاری شده و جشنواره ملی زن و علم که با یاد مریم میرزاخانی برگزار می‌شود، می‌تواند الهام‌بخش زنان و دخترانی باشد که با وجود مشکلات بسیار در راه علوم پایه قدم بر میدارند.