طراحی دستگاه خُردکُن کاه و کُلِش در آمل

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز مازندران، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان آمل، یکی از محصولات زراعت برنج دارای ارزش اقتصادی را کاه و کُلِش نام بُرد و گفت: متاسفانه برخی از کشاورزان برای رسیدن زودتر به کشت دوم، اقدام به آتش زدن آن می‌کنند.

مهرداد فولاد، این اقدام کشاورزان را به دلیل هزینه کمتر و  نبود نیاز برای بکارگیری نیروی کارگری ندارد عنوان کرد و افزود:  آتش زدن کاه و کُلِش است نه تنها بهترین و ساده ترین راه نیست بلکه این اقدام آن‌ها موجب آسیب جدی به شالیزار‌ها ومحیط زیست می‌شود.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان آمل از همکاری جهاد کشاورزی با یک شرکت دانش بنیان تولیدی و صنعتی (شرکت دانش بنیان خزرالکتریک آمل) در این شهرستان برای طراحی دستگاهی با هدف استفاده بهینه از کاه و کُلِش خبر داد و تصریح کرد: برای نخستین بار در کشور محققان این شرکت با سفارش مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان آمل، اقدام به طراحی در دستگاه‌های ویژه برنج و اضافه کردن دستگاه خُردکُن کاه و کُلِش، برای برون رفت از مشکل چند ده ساله شالیکاران کرده اند.

فولاد با اشاره به اینکه  شرکت تولیدی مربوطه، متعهد شده تا حدود ۱۲۰ دستگاه کمباین ویژه برنج مجهز به دنباله دار کاه و کُلِش خُرد کُن نیز  تحویل کشاورزان متقاضی دهد گفت: استفاده از این نوع کمباین ها، امکان برداشت برنج روزانه در ۳ هکتار همراه با فرآیند آب تخت کردن شالیزار برای کشت دوم نیز فراهم می‌ کند.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان آمل افزود: کشاورزان متقاضی این نوع کمباین‌ها می‌توانند با مراجعه به مراکز خدمات جهادکشاورزی در هر منطقه، نسبت به هماهنگی‌های لازم و حضور در شالیزار‌ها اقدام کنند.

مدیرعامل شرکت دانش بنیان خزرالکتریک آمل هم گفت: این شرکت از  چهار دهه گذشته تاکنون، با مونتاژ و طراحی کامل نسل جدید کمباین‌های ویژه برنج، قدم‌های مهمی در کاهش ضایعات مربوط به مراحل کاشت، داشت و برداشت، برداشته است.

مجتبی نوایی افزود: دستگاه‌های کاه و کُلِش خُردکُن متصل به کمباین‌های ویژه برنج پس از جداکردن شالی، کاه و کُلِش حدود یک تا ۱/۳۰ سانتیمتری را به کمتر از ۳ سانت تبدیل و خارج کرده و با این اقدام حداقل در فرآیند کار کشاورزان برای کشت دوباره نشا، دو روز کاهش زمانی و هزینه‌های بالای کارگری را در پی داشته و خیلی سریع در آب و خاک نفوذ می کند.

مدیرعامل شرکت دانش بنیان خزرالکتریک تصریح کرد: این شرکت علاوه بر تعهد تحویل حدود ۱۲۰ دستگاه به جهاد کشاورزی، حدود ۳۰۰ دستگاه دیگر را نیز تا پایان امسال تولید و روانه بازار مصرف خواهد کرد.

آتش زدن کاه و کُلِش باقیمانده پس از برداشت گندم و برنج درز مین‌های کشاورزی کشور، آتش خودخواسته‌ای است که به واسطه پیروی از یک باور غلط موجب شده تا علاوه بر خودسوزی سرمایه‌های ملی، دود آن نیز به چشم مردم و محیط زیست برود.

بسیاری از کشاورزان پس از آنکه محصول گندم، برنج و جو خود را برداشت می‌کنند، ساقه‌های باقیمانده گیاهان را با تصور اینکه زمین را با هزینه‌ای ناچیز و زمانی کوتاه برای کشت بعدی آماده می‌کنند، آتش می زنند.

هرچند به گفته کشاورزان این اقدام آن‌ها با هدف از بین بردن علف‌های هرز باقیمانده و آماده سازی سریعتر زمین‌ها برای کشت دوم است، اما به دلیل ناآگاهی کشاورزان از ضررها و سرمایه سوزی‌هایی که به دنبال دارد، انجام می‌شود.

این روش مرسوم و البته اشتباه که از قدیم تا به امروز مرسوم بوده، به صورت علمی هم اثبات شده که عوارض جبران ناپذیر آتش زدن کاه و کُلِش برای کشاورزان به دلیل آسیب زدن به ساختار خاک، نامرغوبی محصولات بعدی را به همراه  خواهد داشت.

آلودگی هوا ناشی از دود غلیظ آن به آسمان که چهر‌های برخی شهر‌های شمالی را درفصل‌های برداشت برنج که بیشتر  شالیزار‌ها در مسیر گذر جاده‌های اصلی بین شهری و بین روستایی واقع شده، علاوه بر تیره وتار شدن مسیر تردد، تصادف‌های منجر به مرگ و زخمی شدن را نیز به همراه داشته است.

کارشناسان هم نسبت به ادامه این موضوع و با توجه به شروع فصل برداشت برنج و افزایش حجم آتش سوزی‌های احتمالی در شالیزار‌ها و به خطر افتادنِ سلامت عمومی افراد جامعه و نیز محیط زیست کشاورزی هشدار داده اند.

 یکی از کارشناسانبخش جهاد کشاورزی گفت: متاسفانه باور اشتباه آتش زدن کاه و کُلِش در کشاورزی سنتی همچنان وجود داشته و امیدواریم شرکت‌های دانش بنیان به کمک این بخش بیایند.

احمد خراسانی افزود: آتش سوزی کاه و کُلِش در شالیزار‌ها، علاوه بر آلودگی محیط زیست باموجب از بین رفتن بافت خاک شالیزار‌ها می‌شود. همچنین نابودی موجودات مفید خاک، افزایش مصرف کود‌های شیمیایی، کاهش بازدهی زمین، فرسایش خاک در بلند مدت، کاهش رطوبت خاک، افزایش مصرف آب در طول دوره رشد، آلودگی محیط زیست، بروز بیماری‌های تنفسی به ویژه برای کودکان و سالمندان، سفت شدن لایه‌های خاک و کاهش نفوذ پذیری آن از دیگر عوارض جبران ناپذیر سوزاندن کاه و کُلِش در مزارع گندم و شالیزار‌ها است.

کشاورزان هم، تنها راه موجود در شرایط فعلی و نبود تجهیزات و ماشین آلات ویژه از بین بردنِ کاه و کُلِش پس از برداشت برنج را آتش زدن می دانند.

 کشاورز روستای اجبارکلا از توابع بخش دشت سر آمل تصریح کرد: برای سرعت بخشیدن به آماده سازی شالیزار‌ها پس از برداشت نخست برنج، مجبور به سوزاندن کاه وکلش بوده و در حال حاضر هیچ راه دیگری برای کشاورزان وجود ندارد.

علی خراسانی افزود: همه کشاورزان به خوبی اطلاع دارند، که سوزاندن کاه و کُلِش هم برای خاک و هم بستر کشاورزی آسیب زا بوده و دود ناشی از آن نیز برای مردم مشکل ساز است، اما چاره دیگری برای کشاورز  و دور کردن کاه و کُلِش از مزرعه اش وجود ندارد.

کشاورز دیگری در همین روستا می گوید: درسال‌های اخیر محیط زیست هم برای سلامتی مردم، از کشاورزان خواسته تا از آتش زدن کاه و کُلِش خودداری کرده و حتی برخوردی هم با برخی کشاورزان داشته است.

حسین موسوی گفت: البته کشاورزان از مسئولان جهادکشاورزی درخواست دارند، تا راهکاری برای از بین بردن کاه و کُلِش و رسیدنِ کشاورزان به کشت دوم برنج ارائه و یا پس از برداشت اول برنج، اقدام به آتش زدن نکنند.

درهمین حال رییس اداره حفاظت محیط‌ زیست شهرستان آمل افزود: بر اساس ماده ۲۰ قانون هوای پاک و ماده و۶۸۸ قانون مجازات اسلامی، آتش زدن کاه و کُلِش جُرم مُحرز محسوب شده و از همه کشاورزان درخواست داریم، از این اقدام به طور جدی خودداری کنند.

وحید رضائیان تصریح کرد: اداره حفاظت محیط‌ زیست با مشاهده آتش زدنِ کاه و کُلِش اتوسط هر کشاورزی، در راستای ایفای وظیفه قانونی خود با متخلفان و معرفی آن ها  به محاکم قضایی اقدام خواهد کرد. همچنین برای متخلفان حداقل  شش ماه تا یکسال مجازات حبس پیش‌ بینی‌ شده است.