«جان‌افشان» روایت به تصویر‌کشیدن عاشورا از سوی نقاشان قهوه‌خانه‌ای

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مستند «جان افشان» یکی از تولیدات گروه معارف شبکه جام جم به کارگردانی فرید پناه نژاد مصادف با ماه محرم از امروز ۸ مرداد ساعت۲۰:۵۰ به آنتن می رود.

معصومه پورحسینی تهیه کننده «جان فشان» در این باره گفت: این مستند به پیشنهاد فرهنگستان هنر و دانشگاه اسلامی ایرانی استاد فرشچیان براساس کتاب «وقعه الطف» آیت الله یوسفی غروی ساخته شده است. شیوه کار نیز بدین گونه بود که طرحی داشتیم که برای محرم از نقاشان قهوه خانه ای که تعدادشان هم در ایران محدود شده و اصلی ترین آن ها فوت شده اند دعوت به عمل آوریم و با توجه به روایات واقعه عاشورا که در کتاب «وقعه الطف» آمده، هنرمندان یک روایت را انتخاب کنند و بر اساس آن نقاشی بکشند.
به گفته وی، این اثر کار منحصر به فردی است که با توجه به محدودیت های تلویزیون برای نمایش شمایل، با پیش قدم شدن شبکه جام جم تولید شد.

تهیه کننده «مهمان ما باشید» درباره هنرمندان نقاش حاضر در این مستند بیان کرد: برای تولید این مستند سراغ استاد جعفر لشگری در روستای چهل ستون لاهیجان، محمدرضا پورفرزانه در تالش، محمدرضا و مصطفی حمیدی در مشهد، سیدمحمدرضا حسینی در پردیس، اژدر محمودی و حمیدرضا حیدری در زنجان، منصور عباسی در تهران و کریم تخشا در اصفهان رفتیم در این میان هم به سراغ میرزاعلی شفایی در روستای خشکناب هریس رفتیم اما متاسفانه مریض شدند و دار فانی را قبل از اتمام اثر وداع گفتند.

او درباره سیر به تصویر کشیدن این مستند عنوان کرد: ابتدا کار و زندگی این بزرگان را به صورت فشرده مقابل دوربین آوردیم. برخی از هنرمندان را سه مرحله به سراغشان رفتیم تا سیر به روایت کشیدن واقعه عاشورا را در نقاشی آن ها ببینم و همچنین حرف ها و درددل هایشان را بشنویم؛ گویی پرتره خود آن هنرمندان را به تصویر می کشیم تا از آن ها به یادگار بماند. مراحل نقاشی از زمان طراحی تا آسترکشی و رنگ پایانی حداقل زمان دو ماه است و چون هنرمندان به گونه ای این آثار را سفارش گرفته بودند و در کنارش به دیگر کارهای خودشان می پرداختند پروسه تولید ما طولانی شد و حداقل دو مرحله سراغ هر کدامشان در شهرهای مختلف رفتیم.

پورحسینی افزود: در این رفت و آمدها به واسطه مهمان نوازی این هنرمندان ناخودآگاه دوستی و همدلی بین عوامل و آن ها شکل گرفت و همان صمیمیت به مستند هم منتقل شد، برای همین «جان افشان» صرفا مستندی گزارشی نیست و در مقابل دیگر آثار نگاهی اجتماعی و مذهبی به واقعه کربلا است که توسط گروهی از افراد جامعه با نگاه اعتقادی واقعه کربلا را نقاشی کردند و روایت زندگی هنرمندانی است که به نوعی گمنام هستند. خوشبختانه نظر امام حسین(ع) هم به این اثر بود و آن را تبدیل به روایتی شیرین کرده است.