گرم شدن زمین با فوران آتشفشان «تونگا»

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، هنگامی که آتشفشان هونگا تونگا در 15 ژانویه و در اقیانوس آرام جنوبی فوران کرد، سونامی و موج صوتی را به راه انداخت که دوبار کره زمین را دور زد. فوران زیر آب در اقیانوس آرام جنوبی، توده عظیمی از بخار آب را به داخل لایه استراتوسفر زمین فرستاد که برای پر کردن بیش از 58000 استخر در اندازه المپیک کافی بود. مقدار زیاد این بخار آب می‌تواند به اندازه‌ای باشد که به طور موقت بر میانگین دمای جهانی زمین تأثیر بگذارد.

«لوئیس میلان» دانشمند عضو آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در جنوب کالیفرنیا گفت: ما هرگز چیزی شبیه به این پدیده ندیده‌ بودیم. وی یک مطالعه جدید را رهبری می‌کند که میزان بخار آبی را که آتشفشان تونگا به استراتوسفر، لایه جو بین 8 تا 33 مایل (12 و 53 کیلومتر) بالاتر از سطح زمین تزریق کرد، بررسی می‌کند.

آتشفشان و سونامی هونگا تونگا (2022 Hunga Tonga eruption and tsunami) یک رخداد فوران بزرگ آتشفشانی است که از 14 ژانویه 2022 در منطقه هونگا تونگا در کشور تونگا در اقیانوس آرام آغاز شده است. دهانه این آتشفشان زیر سطح اقیانوس قرار دارد و در 14 ژانویه ستونی از خاکستر و بخار آب به ارتفاع 20 کیلومتر با یک صدای انفجار شدید از آن متصاعد شد.

سپس در ساعت 17:00 (وقت محلی) روز 15 ژانویه انفجار بزرگ تری رخ داد و قارچی از ابر به شعاع 130 کیلومتر تشکیل شد و سونامی سواحل کشورهای ساحلی اقیانوس آرام را در نوردید. به نقل از دانشمند عضو آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا ، آتشفشانی با این شدت معمولاً هر یک هزار سال یک بار در این منطقه رخ می‌دهد. این آتشفشان احتمالا بزرگ‌ترین آتشفشان سده 21 تا این زمان و شدیدترین انفجار آتشفشانی از زمان فوران کوه پیناتوبو (1991) بوده است.

ویدئو گرفته شده از این فوران، تصویر یک ابر چتری را نشان می‌دهد که توسط فوران زیر آب آتشفشان هونگا تونگا-هونگا هااپای در 15 ژانویه 2022 ایجاد شده است. ماهواره GOES-17 مجموعه‌ای از تصاویر را ثبت کرده است که در آن امواج ضربه‌ای هلالی شکل و برخورد رعد و برق را نشان می‌دهد.

مقدار عظیمی از بخار آب پرتاب شده به اتمسفر، همانطور که توسط امواج مایکروویو ناسا شناسایی شد، می‌تواند به طور موقت سطح زمین را گرم کند.

در این مطالعه که در«Geophysical Research Letters»منتشر شد، میلان و همکارانش تخمین می‌زنند که فوران تونگا حدود 146 تراگرم (1 تراگرم برابر با تریلیون گرم) بخار آب به استراتوسفر زمین فرستاده است.

این تصویر ماهواره‌ای، یک Hunga Tonga-Hunga Ha'apai دست نخورده را در آوریل 2015 نشان می‌دهد، سالها قبل از فوران آتشفشانی زیر آب که بیشتر جزیره پلینزی را در ژانویه 2022 محو کند.فوران‌های آتشفشانی به ندرت آب زیادی را به استراتوسفر تزریق می‌کنند. در 18 سالی که ناسا مشغول اندازه‌گیری است، تنها دو فوران دیگر شامل رویداد کاساتوچی در سال 2008 در آلاسکا و فوران کالبوکو در سال 2015 در شیلی، مقادیر قابل‌ توجهی بخار آب را به ارتفاعات فرستاد. اما آن‌ها در مقایسه با رویداد تونگا تنها یک ضربه بودند و بخار آب هر دو فوران قبلی به سرعت از بین رفت. بخار آب اضافی تزریق شده توسط آتشفشان تونگا، از سوی دیگر، می‌تواند برای چندین سال در استراتوسفر باقی بماند.
تصویری از 16 ژانویه 2022، توده خاکستر فوران آتشفشانی Hunga Tonga-Hunga Ha'apai را نشان می‌دهد که روز قبل رخ داد. یک فضانورد از ایستگاه فضایی بین المللی عکسی از این ستون گرفت.
به نقل از ناسا، این بخار آب اضافی می‌تواند بر اتمسفر تأثیر بگذارد و واکنش‌های شیمیایی خاصی را ایجاد کند که می‌تواند به طور موقت تخریب لایه ازن را بدتر کند. همچنین می‌تواند دمای سطح را تحت تأثیر قرار دهد. فوران‌های آتشفشانی عظیم مانند کراکاتوآ و کوه پیناتوبو معمولاً سطح زمین را با بیرون ریختن گازها، غبار و خاکستری که نور خورشید را به فضا بازتاب می‌کنند خنک می‌کنند.