گروه های شبیه گردانی، روایتگران واقعه جانسوز عاشورا

  به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز اردبیل؛ آیین شبیه‌خوانی واقعه کربلا که در استان اردبیل سابقه دیرینه دارد، همه ساله با تمرین گروه‌های نمایشی شبیه خوانی، چند روز مانده به روز عاشورا شروع شده و در روز عاشورا واقعه کربلا به صورت نمادین شبیه‌خوانی می‌شود.

شبیه‌خوانان استان اردبیل که همه ساله روایتی نمادین از واقعه روز عاشورا را اجرا می‌کنند، امسال نیز در هوایی تابستانی و در اجتماع دلدادگان اهل بیت(ع)، جلوه‌های ایثار کاروان وفا و ایثار کربلا را روایت کردند.

در این آیین نمایشی، شبیه‌خوانان احوالات و وقایع مربوط به هر کدام از شخصیت‌های برجسته واقعه کربلا از جمله حضرت امام حسین (ع)، حضرت امام سجاد (ع)، حضرت زینب (س)، حضرت قاسم، حضرت ابوالفضل، حضرت رقیه، حضرت علی‌اصغر، حضرت علی اکبر و حر ابن یزید ریاحی و نیز شخصیت سپاهیان یزید از جمله شمر، ابن زیاد و عمر سعد با دیالوگ و متن نمایشی مخصوص این آیین را که از سال‌های گذشته به یادگار مانده است، اجرا کردند.

اغلب دیالوگ‌ها در این آیین نمایشی رجزگونه و موزون است و گاهی در حین اجرای نمایش، برخی از احوالات واقعه کربلا نیز به هنگام شهادت نمادین هر کدام از این شخصیت‌ها به صورت نوحه توسط مداحان محل اجرا می‌شود.

در این آیین نمایشی که سعی زیادی برای مطابقت تاریخی آن با واقعه کربلا صورت می‌گیرد، هر کدام از شهدای والامقام کربلا که دارای دیالوگ نمایشی هستند، به صورت توالی تاریخی به میدان جنگ آمده و با نبرد و در نهایت شهادت خود، سیاهپوشان عزای سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) را در ماتم و غم فرو می برند.

آیین شبیه‌خوانی روز عاشورا همه ساله در بیشتر روستاها و در همه محلات شهرهای استان اردبیل به اجرا در می‌آید و هر محله بر اساس سبک و سیاق مخصوص خود، این آیین مذهبی را با همت و همکاری جوانان محله اجرا می‌کند.

کارگردانی و میدان‌داری این آیین نمایشی که از صبحگاه روز عاشورا شروع می‌شود، براساس رسم دیرینه با مدیریت چند تن از ریش‌سفیدان و پیشکسوتان عزاداری امام حسین (ع) انجام می‌شود.

بازیگران این آیین نمایش مذهبی نیز اغلب از میان جوانان و افراد خوشنام و خوش صدای محله انتخاب می‌شوند.

در آیین شبیه‌خوانی روز عاشورا ، گروه یاران امام حسین (ع) با لباس سبز و گاهی آبی رنگ و گروه سپاهیان لشگر یزید ملعون نیز با لباس سرخ رنگ و با تزیین‌های کلاه و زره مخصوص به خود وارد میدان نمایش می‌شوند.

در این آیین نمایشی، افرادی که نقش امام حسین (ع) و حضرت زینب (س) را اجرا می‌کنند، برای پرهیز از هر گونه شبیه‌سازی چهره با آن بزرگواران، نقاب بر صورت می‌کشند.

همچنین در این آیین نمایشی برای تداعی واقعه کربلا، یاران امام حسین (ع) برای نشان دادن شکوه و عظمت مقام خود با اسب وارد میدان نمایش می‌شوند و لحظات شهادت آنها نیز با از اسب افتادن فرا می‌رسد.

مردم محل اجرای آیین شبیه‌خوانی روز عاشورا در استان اردبیل نیز طبق یک قاعده و روش سنتی به صورت گِرد در دور میدان محل اجرای نمایش که بزرگی آن به طول ۳۰ متر و عرض ۲۰ متر است، جمع شده و با اشک ریختن بر مظلومیت سرور شهیدان و یارانش باوفایش، حلقه ۱۰ روزه عزاداری را تکمیل می کنند.

صحنه‌های وداع یاران امام حسین (ع) و نیز صحنه‌های نمادین شهادت هر کدام از آنها اوج این آیین نمایشی است و این اوج را می‌توان به خوبی از اشک‌های بر گونه نشسته حاضران مشاهده کرد.

آیین شبیه‌خوانی واقعه عاشورا در استان اردبیل که سعی می‌شود همزمان با ساعت اذان ظهر به اتمام برسد، با شهادت امام حسین (ع) و نیز با آتش زدن خیمه‌های برپا شده در میدان نمایش به پایان می‌رسد.

در برخی محلات و مساجد نیز شبیه خوانی واقعه شام غریبان امام حسین(ع) و حرکت کاروان اسرا از کربلا به سمت کوفه و شام با شور و حال خاصی برگزار می شود.