اواخر هزاره هفتم پیش از میلاد، جدیدترین تاریخ برای شوش

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، پایگاه میراث جهانی شوش نتیجه آخرین تحقیقات باستان‌شناسان ایرانی در عمیق‌ترین لایه‌های محوطه باستانی شوش و بررسی یافته‌های کاوش‌های پیشین را منتشر کرد.
براساس یافته‌های جدید، قدمت آثار کشف شده در شوش قدیمی‌تر از اواخر هزاره هفتم پیش از میلاد (۶۲۰۰ پیش از میلاد) است.
محوطه باستانی شوش از اواسط سده ۱۹ میلادی به این سو، بیش از پیش مورد توجه شرق‌شناسان قرار گرفت و برای نخستین‌بار، باستان‌شناسان بریتانیایی در سال‌های پایانی دهه ۱۲۳۰ خورشیدی به کاوش در آن پرداختند. پس از آن، بین سال‌های ۱۲۶۳ و ۱۲۶۴ خورشیدی، فرانسوی‌ها با دریافت مجوز از ناصرالدین‌شاه قاجار، حفاری‌های خود را در این محوطه آغاز کردند.
شوش دست‌کم از سال ۱۲۷۶ خورشیدی تا زمان انقلاب اسلامی ایران، مرکز فعالیت هیأت‌های باستان‌شناسی فرانسوی به شمار می‌رفت که پس از آن متوقف شد.
کاوش‌ها در این محوطه، بار دیگر در سال ۱۳۶۱ توسط یک گروه باستان‌شناس ایرانی به سرپرستی شادروان میرعابدین کابلی در تپه آپادانا، آغاز شد و پس از وقفه‌ای ۱۱ ساله از سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۴ خورشیدی ادامه یافت. اخیرا، کاوش‌های این محوطه توسط باستان‌شناسان پایگاه میراث جهانی شوش دوباره از سرگرفته شده است.
در سال ۱۳۹۸، اندکی پیش از همه‌گیری کووید - ۱۹، گروهی از پژوهشگران ایرانی به سرپرستی لقمان احمدزاده ـ باستان‌شناس پایگاه میراث جهانی شوش ـ با دو هدف خواناسازی و حفاظت بخشِ آشکار شده از سکوی بلند آکروپل شوش و پاسخ به پرسشِ پژوهشی درباره بقایای گورستان مشهور هزاره پنجم پیش از میلاد در کنار آن، به کاوش در این محدوده پرداختند. کاوش در تپه آکروپل به حفاظت مؤثر نمای سکوی بلند و فراهم شدن ظرفیت نمایش حجمی قابل فهم از این یافته مهم معماری برای بازدیدکنندگان انجامید.
همچنین نشان داده شد که تاریخ قدیمی‌ترین استقرار در این محوطه بسیار پیش‌تر از آن‌چیزی است که تصور می‌شده است؛ تا کنون تاریخ نخستین استقرار یک اجتماع انسانی در شوش به اواخر هزاره پنجم پیش از میلاد (۴۲۰۰ پیشاز میلاد) نسبت داده می‌شد. حال آن‌که این باستان‌شناسان با کاوش در عمیق‌ترین لایه‌های تپه تاریخی آکروپل، آثار به جا مانده از دوره شوشان جدید (تکه سفال‌های شاخص با نقش مایه نقطه‌ای) را یافتند که به حدود ۴۷۰۰ پیش از میلاد باز می‌گردد.
محدودیت‌های کووید - ۱۹، اما به فرصتی تبدیل شد تا این پژوهشگران به بررسی یافته‌های کاوش‌های پیشین پرداخته و در میان آن‌ها، بقایایی حتی قدیمی‌تر از اواخر هزاره هفتم پیش از میلاد (۶۲۰۰ پیش از میلاد) را بیابند. پیش از این، باستان‌شناسان فرانسوی این یافته‌ها را به اشتباه متعلق به اواخر هزاره پنجم پیش از میلاد دانسته‌اند.
پایگاه میراث جهانی شوش معتقد است: این پژوهش، گام مهمی در پویا نگه داشتن فعالیت‌های باستان‌شناس پژوهشی و پرسش‌محور در محوطه باستانی مهم شوش به شمار می‌آید.