رشد صادرات غیر نفتی ایران در ۵ ماهه سال جاری

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، علیرضا مقدسی در یک نشست خبری که به مناسبت هفته دولت برگزار شد، افزود: طی مدت مذکور ۴۴ میلیون تن کالا به ارزش ۲۰ میلیارد و ۹۲۴ میلیون دلار صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۳.۵ درصدی در وزن و افزایش ۲۱.۳۲ درصدی در ارزش دلاری مواجه بوده است.
رئیس کل گمرک اظهار داشت: در این مدت ۱۴ میلیون تن کالا به ارزش ۲۱ میلیارد و ۶۶۵ میلیون دلار وارد کشور شده که از لحاظ وزن ۸.۵۳ درصد کاهش و از نظر ارزش ۱۹.۶۵ درصد رشد داشته است.
وی درخصوص عمده اقلام صادراتی از پروپان، متانول، گاز طبیعی و اوره و در مورد عمده اقلام ورودی از گندم، برنج، ذرت دامی، دانه سویا و گوشی تلفن همراه نام برد و گفت: طی مدت مذکور ۵ میلیون و ۹۲۹ هزار تن کالا نیز از قلمرو جمهوری اسلامی ایران ترانزیت خارجی شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۵.۲۲ درصد نشان می‌دهد.
رئیس کل گمرک با اشاره به دیپلماسی فعال گمرک ایران گفت: گمرک جمهوری اسلامی ایران اخیراً به عنوان عضو فعال کمیسیون خط مشی سازمان جهانی گمرک پذیرفته شده که بیانگر تلاش گمرک برای حضور در عرصه‌های بین‌المللی است.
علیرضا مقدسی با اشاره به کاهش ۱۵ درصدی در زمان تشریفات گمرکی واردات کالا و کاهش ۱۴ درصدی در زمان تشریفات گمرکی صادرات کالا افزود: در مورد فعالیت‌های گمرکی و تجاری مهمترین ملاک بحث زمان‌سنجی است که شاخص موفقیت گمرک در انجام وظایف خود را نشان می‌دهد
رئیس کل گمرک اظهار داشت: ما در گمرک جمهوری اسلامی ایران درصدد هستیم تا زمان تشریفات گمرکی به کمتر از یک روز و حتی چند ساعت کاهش یابد.
وی افزود: انجام تشریفات گمرکی ترخیص کالا چند مرحله دارد که صدور مجوز‌های واردات یکی از آنهاست که در برخی از مواقع زمان‌بر است و مدت زمان ترخیص کالا را افزایش می‌دهد و ما امیدواریم با همکاری و هماهنگی سایر دستگاه‌ها، سازما‌ن‌های همجوار بتوانیم کاهش قابل توجهی در این زمینه داشته باشیم.
مقدسی در ادامه از عضویت گمرک جمهوری اسلامی ایران در شورای سیاست‌گذاری سازمان مالکیت فکری خبر داد و گفت: یکی دیگر از موفقیت‌های گمرک موافقت سازمان جهانی گمرک با ایجاد مرکز آموزش منطقه‌ای گمرک در ایران است و ما در حال آمادگی نهایی در این زمینه هستیم و از گمرکات کشور‌های منطقه دعوت بعمل آورده ایم.
رئیس کل گمرک ایران برگزاری نشست سه‌جانبه ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان به منظور ایجاد تسهیلات در زمینه ترانزیت را مورد اشاره قرار داد و گفت: به منظور جلوگیری از معطلی کامیون‌های حامل محموله‌های ترانزیتی، نشست‌هایی با مقامات گمرک آذربایجان برگزار شده است.
وی از امضای توافق‌نامه ترانزیتی بین ایران، روسیه و آذربایجان به عنوان اولین سند همکاری سه‌جانبه نام برد و ابراز امیدواری کرد که حضور ایران در بحث کریدور‌های ترانزیتی منطقه‌ای و جهانی فعال‌تر شود.
رئیس کل گمرک با بیان اینکه گمرک با ۴۵ قانون مرتبط با تجارت سروکار دارد که بعضی از آن‌ها دارای هم‌پوشانی است، اظهارداشت: گمرک علاوه بر قانون صادرات و واردات باید ۱۵ کنوانسیون مصوب مجلس شورای اسلامی ازجمله کنوانسیون تجدیدنظر شده کیوتو را اجرا کند.
وی افزود: ۲۷ سازمان در امر تجارت ذی‌مدخل بوده و گمرک مجری ۱۲ رویه است که در هیچ جای دنیا مرسوم نیست. اعمال معافیت‌ها و سیاست‌های تجاری پرنوسان از دیگر مواردی است که گمرک باید آن‌ها را اجرا کند.
رئیس کل گمرک با اشاره به دریافت حقوق و عوارض گمرکی گفت: طی سال‌جاری برای اولین بار رقم مالیات بر ارزش افزوده که توسط گمرک از کالا‌های وارداتی دریافت می‌شود از میزان حقوق ورودی بیشتر بوده که این امر نشان‌دهنده جدیت و دقت گمرک در وصول درآمد‌های گمرکی است.
مقدسی در تشریح اقدامات گمرک گفت: سازمان‌های زیادی هستند که باید برای ترخیص کالا از گمرک، مجوز‌های لازم را صادر کنند. به عنوان مثال حدود ۲ هزار قلم ردیف تعرفه کالا‌های بهداشتی و دارویی برای ترخیص نیازمند مجوز است و حدود ۱۸۰۰ قلم ردیف تعرفه به صدور مجوز استاندارد نیاز دارد و حتی برای ترخیص اسباب‌بازی از گمرک نیاز به مجوز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که همه این‌ها ممکن است فرآیند ترخیص را طولانی کند.
وی استقرار گمرک در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی را از دیگر فعالیت‌های گمرک برشمرد و گفت: در بسیاری از موارد به علت آماده نبودن زیرساخت‌ها و امکانات لازم در این مناطق، گمرک نمی‌تواند حضور داشته باشد.
رئیس کل گمرک با بیان اینکه در حال حاضر ۱۳۹ گمرک اصلی در کشور فعال است و با احتساب سرویس‌های ارزیابی حدود ۲۳۱ مکان گمرکی در ایران وجود دارد، افزود: تعداد گمرکات در کشور‌های دیگر بسیار کمتر از این رقم است و تعدد گمرکات در پاره‌ای مواقع موجب ایجاد چالش‌هایی می‌شود که به نوبه خود قابل تأمل است.
رئیس کل گمرک برقراری ارتباط الکترونیکی بین گمرکات کشور را مورد اشاره قرار داد و اظهارداشت: گمرک براساس شرح وظایف خود دارای ابردیتا‌هایی است و در سامانه جامع امور گمرکی ۸.۵ ترابایت اطلاعات وجود دارد که حائز اهمیت است.
مقدسی همچنین به شرایط کاری سخت کارکنان گمرک در مناطق مرزی و فاقد امکانات اشاره کرد و گفت: ما آمادگی داریم که امکان سفر و بازدید خبرنگاران را از گمرکات مرزی دورافتاده فراهم کنیم تا این عزیزان از نزدیک شاهد سختی کار و زحمات همکاران عزیز و صبور ما در اینگونه گمرکات باشند.
رئیس کل گمرک با بیان اینکه در راستای تسهیل و تسریع انجام امور ترخیص کالا علاوه بر مسیر‌های سبز و زرد، ایجاد مسیر آبی نیز در دست بررسی و اقدام است، گفت: با ایجاد این مسیر صاحبان کالا می‌توانند کالا‌های خود را سریع‌تر و راحت‌تر از گمرک ترخیص کنند به‌خصوص واحد‌های تولیدی قادر خواهند بود از تسهیلات این مسیر بیشتر استفاده کنند و ما به دنبال این هستیم که با کاهش زمان و مراحل ترخیص کالا هزینه‌های فعالان اقتصادی باز هم کاهش یابد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به تشریح عملکرد گمرک در بحث مبارزه با قاچاق اشاره کرد و گفت: در پنج ماهه نخست امسال ۱۲۳۸ پرونده قاچاق در گمرک به ارزش ۲۸ هزار میلیارد ریال تشکیل شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدود ۵۰ درصد افزایش داشته است.
مقدسی با بیان اینکه کالا‌های قاچاق عمدتاً در جوف کالا‌های دیگر جاسازی می‌شود، به کشف اخیر کارکنان گمرک اشاره کرد و گفت: کشف ۱۴.۵ تن پیش‌ساز مواد مخدر توسط کارکنان شریف و متعهد گمرکات مرزی با استفاده از سگ‌های موادیاب نشان می‌دهد که همکاران ما با وجود کمبود امکانات و شرایط دشوار کاری لحظه‌ای از کار نظارت و کنترل‌های لازم به منظور جلوگیری از قاچاق غافل نیستند.
وی کشف قاچاق انسان در گمرکات مرزی ازجمله گمرک بازرگان را مورد اشاره قرار داد و گفت: در سال‌جاری ۱۶۱ پرونده کشف قاچاق انسان در گمرک تشکیل و ۱۲۹۵ نفر در این رابطه دستگیر شده‌اند.
مقدسی مبارزه با پولشویی را از دیگر فعالیت‌های کارکنان گمرک برشمرد و اظهارداشت در پنج ماهه نخست سال ۱۴۰۱ بالغ بر ۶۶ مورد پرونده پولشویی در گمرک تشکیل شده و تعداد پرونده‌های مظنون به پولشویی ۸۲ مورد بوده است.
رئیس کل گمرک به موضوع ارائه تسهیلات گمرکی به فعالان مجاز اقتصادی (AEO) نیز اشاره کرد و گفت: گمرک شاخص‌هایی را برای شرکت‌های صحیح‌العمل در نظر گرفته و در حال حاضر تعداد ۵۰۶ شرکت تولیدی، بازرگانی و دانش‌بنیان شرایط لازم برای استفاده از تسهیلات گمرکی را کسب کرده‌اند که از این تعداد ۳۵۱ شرکت تولیدی، ۶۴ شرکت دانش‌بنیان و ۹۱ شرکت بازرگانی هستند.
وی با اشاره به شعار سال ۱۴۰۱ مبنی بر حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: گمرک حداکثر تلاش خود را برای کمک به تحقق این شعار به عمل می‌آورد.
مقدسی تأکید کرد: یکی از اقدامات مهم گمرک در دولت سیزدهم و پس از بازدید رئیس جمهور از استان هرمزگان، کاهش ماندگاری کالا‌هایی است که سالیان دراز به جهت تغییرات پی در پی سیاست‌های ارزی و تجاری صورت گرفته است.
وی افزود: در بررسی‌های انجام شده متوجه شدیم که یک میلیون و ۲۵۰ هزار تن کالا طی چند سال رسوب کرده که با بسیج همکاران و طی یک اقدام جهادی بیش از یک میلیون تن از این کالا‌ها ارزیابی شد و به سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی جهت انجام اقدامات بعدی اعلام شده است.
رئیس کل گمرک با اشاره به آخرین گزارش شورای اجرایی فناوری اطلاعات اظهارداشت: با اقدامات خوبی که در گمرک صورت گرفته رتبه این سازمان در زمینه استفاده از فناوری اطلاعات از عدد ۳۳ به ۲۵ رسیده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به رویکرد گمرک به سمت شرکت‌های تولیدی و به ویژه شرکت‌های دانش‌بنیان افزود: گمرک از معدود سازمان‌هایی است که هم به دانش‌بنیان‌ها تسهیلات ارائه می‌دهد و هم از تولیدات این‌گونه شرکت ازجمله دستگاه‌های ایکس‌ری استفاده می‌کند.
وی افزود: گمرک جمهوری اسلامی ایران برای خرید ۲۰ دستگاه ایکس‌ری کانتینری با شرکت‌های دانش‌بنیان قرارداد بسته است و در حال حاضر گمرک شهید رجایی بندرعباس از ایکس‌ری‌های تولید داخل استفاده می‌کنند.
رئیس کل گمرک گفت: ۷۰ درصد مبادلات تجاری در گمرکات کشور با استفاده از ایکس‌ری انجام می‌شود و در حال حاضر ۴ دستگاه ایکس‌ری خودرویی تولید داخل در گمرکات مرزی برای بازرسی خودرو‌های سواری مورد استفاده قرار گرفته است.
مقدسی اجرای پروژه تیر الکترونیکی E-TIR با کشور‌های همسایه به منظور ایجاد سرعت و سهولت در کنترل محموله‌های ترانزیتی را مورد اشاره قرار داد و از رشد ۴۴ درصدی حمل‌ونقل کالا در کریدور‌های ترانزیتی با استفاده از تیر الکترونیکی خبر داد.