ضرورت پیگیری تلفنی وضعیت مبتلایان به سکته قلبی

در یک پژوهش جدید، محققان کشور با استفاده از روش پیگیری تلفنی موفق شده‌اند وضعیت خودمراقبتی را در بیماران قلبی مرخص شده از بیمارستان بهبود ببخشند.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، امروزه بیماری‌های قلبی و عروقی، از شایع‌ترین بیماری‌هایی هستند که موجب ناتوانی و مرگ در انسان‌ها می‌شوند. بیماری‌های قلبی و عروقی باعث درگیری قلب و عروق خونی یعنی شریان‌ها و ورید‌ها می‌شوند و از علل اصلی مرگ در سراسر جهان هستند.

بر اساس آمار‌های موجود در ایران، ۴۶ درصد از مرگ‌ومیر‌ها ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی است. در میان مشکلات قلبی، سکته یا انفارکتوس میوکارد یکی از مهم‌ترین‌ها است. این بیماری عبارت است از صدمه به قسمتی از قلب که به علت انسداد در عروق کرونر و از بین رفتن جریان خون در این ناحیه اتفاق می‌افتد. چنین مشکلی باعث می‌شود که اکسیژن‌رسانی به ناحیه درگیر مختل شده و سلول‌های آن ناحیه قلبی از بین بروند.

بنا بر گفته‌های متخصصان، معمولاً طی هفته‌ها و ماه‌های پس از انفارکتوس میوکارد، اغلب بیماران با ناتوانی و حتی مرگ ناشی از بروز مجدد حوادث قلبی مواجه می‌شوند. این بیماران با حال عمومی خوب و دریافت توصیه‌های پزشکی در ارتباط با مصرف دارو، تغذیه مناسب و فعالیت بدنی روزانه از بیمارستان مرخص می‌شوند، اما بیشتر آنان برای چندمین بار با علائم حاد بیماری به بیمارستان بازمی‌گردند. بخشی از دلایلی که این بیماران را دوباره به بیمارستان و بستری شدن می‌کشاند، ناشی از نداشتن اطلاعات کافی در زمینه بیماری و نحوه مراقبت از خود در منزل پس از ترخیص و به عبارتی خودمراقبتی ضعیف و رها شدن بیمار به حال خود است.

با توجه به اهمیت بسیار زیاد این موضوع، پژوهشگرانی از دانشگاه علوم پزشکی همدان یک پژوهش ارزشمند را انجام داده‌اند که در آن اثرات آموزش و پیگیری تلفنی پس از ترخیص بر چنین بیمارانی مورد بررسی علمی قرار گرفته است.

در این تحقیق، ۱۱۶ بیمار مبتلا به انفارکتوس میوکارد مشارکت داشته‌اند. برای گروهی از این بیماران ابتدا جلسه آموزش حضوری برگزار شد و سپس پیگیری تلفنی آن‌ها همراه با آموزش بلافاصله پس از ترخیص، در ماه اول هر هفته دو مرتبه و در ماه دوم هر هفته یک مرتبه انجام شد. در نهایت نیز وضعیت آن‌ها با گروه دیگر مورد مقایسه قرار گرفت.

نتایج این بررسی‌ها نشان داد که استفاده از پیگیری تلفنی، اثرات زیادی در بهبودی حال بیماران پس از ترخیص از بیمارستان دارد و به علت قابل دسترس بودن می‌تواند به‌عنوان روشی مناسب جهت پیگیری آموزش‌های انجام‌شده در بیماران مورد استفاده قرار گیرد.

دراین‌باره، مهران سلمانی غابشی، پژوهشگر دانشگاه علوم پزشکی همدان و همکارانش اظهار کرده‌اند: «با استناد به نتایج این مطالعه می‌توان گفت که آموزش و پیگیری تلفنی در بیماران مبتلا به انفارکتوس میوکارد موجب بهبود رفتار‌های خودمراقبتی در آنان می‌شود».

آن‌ها افزوده‌اند: «به نظر می‌رسد این روش به علت ارزان بودن، در دسترس بودن و استفاده آسان می‌تواند به‌عنوان روشی مؤثر و مناسب برای پیگیری آموزش‌های ارائه‌شده در بیماران استفاده شود و با توجه به تأثیر آموزش تلفنی بر بهبود رفتار‌های خودمراقبتی بیماران در مراکز آموزشی و درمانی، بهتر است کارگاه‌های آموزشی برای پرستاران به‌منظور استفاده از روش‌های نوین آموزشی همچون پیگیری تلفنی برگزار شود».

این یافته‌ها که روشی ساده را برای بهبود وضعیت خودمراقبتی افراد دچار بیماری قلبی ارائه می‌دهند، در «مجله مراقبت پرستاری و مامایی ابن‌سینا» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی همدان منتشر شده‌اند.