پخش زنده
امروز: -
وقتی عقل راهش را گم می‌کند + فیلم
دندان عقل باید کشیده شود یا نه و بهترین زمان برای کشیدن آن چه وقت است؟
به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، در دهان یک انسان بالغ ۳۲ دندان وجود دارد، چهار عدد از آن‌ها که بعد از بقیه دندان‌ها در آخر قوس‌های دندانی رویش می‌یابند، دندان‌های عقل نامیده می‌شوند، معمولا دندان‌های عقل دو عدد در فک بالا و دو عدد در فک پایین رشد می‌کند، اما گاهی مشاهده میشود که فردی دارای دو یا سه دندان عقل بیشتر نیست. در موارد نادری هم دیده میشود که فرد دندان عقل ندارد و تا پایان عمر هم بدون این دندان‌ها زندگی می‌کند.
این دندان به طور معمول از سنین ۹ سالگی در حفره فک بالا و پایین شروع به تشکیل شدن می‌کند. در ابتدا تاج‌های دندان عقل رشد می‌کنند و سپس در سنین چهارده سالگی تا بیست و یک سالگی به طور کامل رشد می‌کنند. در بیشتر افراد در سنین ۱۸ و ۲۱ سالگی ریشه‌های دندان نسبتا شکل گرفته اند و دندان عقل آماده در آمدن میشود و از بین استخوان فک به داخل دهان رشد می‌کند. در بعضی مواقع دندان عقل توانایی بیرون آمدن را ندارد.
رویش و بیرون آمدن دندان‌های عقل
زمانی که ریشه دندان عقل رشد می‌کند دندان نیز در استخوان فک شروع به حرکت می‌کند و رو به بالا رشد می‌کند. قسمت ریشه دندان عقل داخل استخوان ثابت میشود و محکم می‌ماند.
در عموم افراد فک انسان تا سنین ۱۹ تا ۲۰ سالگی به اندازه اصلی خود رسیده و رشد کافی می‌کند. در بعضی، اندازه فک بزرگ است و دندان عقل به راحتی رشد می‌کند. زمانی که تاج دندان کاملا از لثه بیرون آید می‌تواند در جویدن مواد غذایی نیز شرکت کند. پس این باور که تمامی دندان‌های عقل باید از دهان خارج و کشیده شوند کاملا اشتباه است.
بی‌دلیل دندان‌های عقل را نکشید
دندان عقل را نباید بی‌دلیل کشید، مگر اینکه موجب بروز مشکل و ناراحتی شود. دندان عقل اگر درست و بجا رویش یابد، مثل بقیه دندان‌ها مفید و مؤثر است و با وجود تصور غلط عامیانه، در این موارد نباید کشیده شود. اما اگر دندان عقل شما در بروز مشکلات خاص دهان و دندان نقش دارد، حتما باید برای کشیدن آن به موقع به دندانپزشک مراجعه کنید، چون بیشتر نگه داشتن آن کار عاقلانه‌ای نیست.
دندان نهفته و مشکلات آن
دندان نهفته دندانی است که از زمان رویش آن گذشته و به دلایل متعدد قادر نیست که در ردیف مناسب سایر دندان‌ها قرار گیرد. چنین دندان عقلی ممکن است در بافت نرم یا سخت گیر کرده باشد. دندان عقل تا حداکثر سن ۲۱ سالگی باید از لثه بیرون بیاید. در صورتی که این اتفاق نیفتد باید توسط دندانپزشک مورد بررسی قرار گیرد تا در صورت وجود دندان عقل در زیر لثه به دندان‌های دیگر فشار و آسیب وارد نکند. این بررسی‌ها را می‌توان با تهیه رادیوگرافی به طور کامل انجام داد.
زمانی که دندان عقل در استخوان فک گیر کند و نتواند رشد کند باعث نهفته شدن این دندان میشود. ریشه دندان عقل پنهان پیچیده و دارای انحنا است که زمان خارج کردن آن با سختی همراه است.
مشکلاتی که دندان‌های نهفته عقل می‌توانند ایجاد کنند، عبارت است از: التهاب بافت نرم پوشاننده این دندان‌ها (که در اغلب موارد در ارتباط با دندان‌های نیمه رویش یافته اتفاق می‌افتد)، پوسیدگی دندان عقل یا پوسیدگی در ناحیه مجاور دندان عقل و خطر صدمه رسیدن به دندان مجاور.
دندان‌های عقل نهفته و نیمه نهفته در شرایط زیر به دلیل عوارضی که پیش می‌آورند باید از دهان خارج شوند:
۱- عفونت لثه
در زمانی که دندان‌های عقل نهفته باشند در دندان‌های کناری عفونت لثه به وجود می‌آید. بیشتر دلیل این عفونت برای آن است که بهداشت و نظافت دندان‌های آخری در دهان کاری مشکل است و باید به دقت انجام شود، ولی در بیشتر افراد به درستی انجام نمی شود. جمع شدن باکتریها باعث عفونت لثه ها در قسمت آخر فک میشود. در این زمان لثه‌ها دردناک میشود. برخی اوقات این عفونت و درد با درد دندان عقل برای بیرون آمدن اشتباه گرفته میشود.
۲- عفونت استخوان
زمانی که عفونت لثه درمان نشود احتمال آنکه این عفونت به دندان عقل نهفته برسد وجود دارد. این عفونت سبب تخریب دندان نهفته و همچنین استخوان فک میشود. عفونت استخوانی اگر عمیق باشد می‌تواند تا سال‌ها بدون هیچگونه احساس درد و ناراحتی پیشرفت کند و حتی ممکن است این عفونت به دندان‌های دیگر نیز سرایت کند.
۳- پخش شدن عفونت از طریق استخوان
زمانی که عفونت زیاد باشد و یا عفونت در استخوان فک صورت بگیرد و گسترش پیدا کند باعث عفونت در نواحی گردن و گونه میشود که عوارضی مانند تب بالا و تورم در قسمت‌های مختلف به همراه دارد. همچنین مشکل در بلعیدن غذا و نیز باز کردن دهان و حتی درد و عفونت در ناحیه گوش به وجود می‌آید. همه این‌ها می‌تواند از عوارض عفونت دندان عقل باشد.
۴-آسیب رسیدن به دندان‌های دیگر
یک دندان عقل نهفته به طور دائم فشار ثابتی به دندان کناری خود وارد می‌کند. این فشار در بلند مدت سبب خراب شدن آن دندان میشود. معمولا این فرایند به آرامی صورت می‌گیرد که ممکن است فرد هیچ متوجه این مورد نشود.
۵- کیست
دندان عقل درون یک کیسه وجود دارد؛ که به طور معمول بعد از بیرون امدن دندان عقل از بین می‌رود. زمانی که دندان عقل به صورت نهفته زیر لثه بماند این کیسه نیز باقی می‌ماند و مایعاتی که از کنار نسوج وارد آن کیسه می‌شوند. به مرور این کیسه به یک کیست پر از مایع تبدیل میشود که در زمان رشد استخوان را نیز از بین می‌برد.
۶- درد
یک دندان نهفته عقل باعث درد عصبی میشود. این درد می‌تواند به دیگر قسمت‌های سر و گردن و گلو و نیز فک پایین و فک بالا نفوذ کرده و باعث درد در این قسمت‌ها شود.
۷- پروتز و دندان عقل نهفته
قبل از اینکه فرد به سن کهنسالی برسد برای استفاده از پروتز باید دندان عقل نهفته خود را از دهان خارج کند. زیرا دندان نهفته عقل باعث تحلیل استخوانی میشود که بافت نرم بین دندان و پروتز دندان را دچار تروما می‌کند و باعث ملتهب شدن و عفونت در بخش نرم دندانی میشود. اگر تحلیل استخوان شدید باشد ممکن است در اثر خارج کردن دندان عقل از دهان استخوان فک دچار شکستگی شود
علائم عفونت دندان عقل نیمه نهفته
۱-حساس و متورم شدن لثه اطراف دندان نیمه نهفته
۲- درد در ناحیه لثه دندان نیمه نهفته و همچنین در مواردی در قسمت کل فک
۳- خارج شدن چرک از ناحیه لثه و اطراف عفونت دندان
۴-بی اشتهایی
۵- افزایش گلبول‌های سفید خون
۶-متورم شدن غدد لنفاوی زیر چانه
۷- اسپاسم در قسمت فک
۸- متورم شدن صورت
۹-احساس خستگی
۱۰- مشکل باز کردن دهان
پیشگیری از عفونت دندان عقل نیمه نهفته
جهت پیشگیری از عفونت دندان نیمه نهفته عقل باید بهداشت دهان و دندان را به طور کامل رعایت نمود و تمامی ذرات مواد غذایی لابلای دندان‌ها و لثه‌ها را با مسواک و نخ دندان خارج نمود.
بهترین سن برای جراحی دندان عقل
دندانپزشکان می‌گویند بهترین سن برای جراحی دندان عقل تا ۲۰ سالگی است، چرا که عوارض و درد کمتری دارد.
خارج کردن دندان عقل نهفته می‌تواند با موفقیت برای بیماران در تمام گروه‌های سنی انجام شود و شرایط سنی خاصی ندارد. با این حال از نقطه نظر آمار، تحقیقات نشان داده است که افراد نسبتا مسن‌تر از نظر عوارض جراحی دندان عقل در معرض خطر بیشتری هستند.
دردسر‌های کشیدن دندان‌های عقل در سنین سالمندی
-با افزایش سن، ریشه‌ها قطورتر شده ممکن است کشیدن دندان را سخت‌تر کند.
-التیام ضعیف‌تر بعد از کشیدن دندان
-پوسیدگی دندان‌های مجاور
-احتمال فک‌جوش شدن دندان
-احتمال شکسته شدن استخوان در افراد مسن در حین جراحی و خارج کردن دندان
-کاهش تحمل بیمار به دلیل شرایط سنی و درمان‌های پزشکی از قبیل مصرف دارو‌های قلبی، ریوی و…
نظر شما