انتقال نانوپلاستیک‌ها از خاک به گیاهان و حشرات و ماهی‌ها

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، ذرات ریز زباله‌های پلاستیکی موجود در آب می‌توانند وارد بدن ماهی‌ها شوند و سپس توسط انسان مصرف شوند. با این حال، تحقیقات جدید نشان می‌دهد که چنین ذراتی می‌توانند از مسیر دیگری، یعنی از طریق سفر از خشکی، از طریق گیاهان به حشرات و ماهی‌ها وارد زنجیره غذایی شوند.

دانشمندان دانشگاه ایسترن فنلاند برای این مطالعه با کشت کاهو در خاک حاوی ذرات پلی‌استایرن با عرض ۲۵۰ نانومتر و پلی‌وینیل‌کلراید (PVC) شروع کردند. این پلاستیک‌ها به این دلیل انتخاب شدند که درصد زیادی از زباله‌های پلاستیکی موجود در محیط زیست را تشکیل می‌دهند.

پس از ۱۴ روز، گیاهان برداشت شدند و به لارو مگس سرباز سیاه که معمولاً به عنوان منبع پروتئین در غذای حیوانات استفاده می‌شود، تغذیه شدند. هنگامی که لارو‌ها به مدت پنج روز از کاهو تغذیه کردند، به مدت پنج روز به ماهی کولمه داده شدند. سپس برخی از گیاهان، لارو‌ها و ماهی‌ها تشریح شدند و از طریق میکروسکوپ الکترونی روبشی مورد بررسی قرار گرفتند.

در نهایت مشخص شد که هر دو نوع نانوذرات ابتدا توسط ریشه گیاهان جذب شده و متعاقباً در برگ‌ها تجمع یافته است. هنگامی که آن برگ‌ها توسط لارو‌ها خورده شدند، برخی از ذرات به دهان و روده لارو منتقل شدند و این ذرات حتی پس از اینکه لارو‌ها روده خود را در یک دوره ۲۴ ساعته خالی کردند، هنوز در بدن آن‌ها وجود داشتند.

سپس این نانوذرات راه خود را از لارو مگس به ماهی‌ها باز کردند، جایی که بیشتر در کبد و همچنین در آبشش‌ها و بافت روده آن‌ها یافت شدند.

نانوذرات پلی‌استایرن و پی‌وی‌سی پس از اینکه ماهی‌های کولمه لاروهای مگس روی گیاهان کاهو را خوردند، در بدن آنها یافت شد.

لازم به ذکر است که نه کاهو، نه لارو و نه ماهی هیچ واکنش نامطلوبی به جذب نانوذرات نشان ندادند. با این حال، مطالعات دیگر نشان داده‌اند که این نانوذرات پلاستیکی حداقل ممکن است پاتوژن‌ها را از محیط‌های آلوده جمع‌آوری کنند، سپس آن عوامل بیماری‌زا را به گیاهان یا حیوانات منتقل کنند.

بنا بر اعلام نیو اطلس ، دکتر فاضل مونیخ نویسنده ارشد این مقاله در مورد این مطالعه گفت: نتایج ما نشان می‌دهد که کاهو می‌تواند نانوپلاستیک‌ها را از خاک گرفته و به زنجیره غذایی منتقل کند.

وی افزود: اگر این یافته‌ها قابل تعمیم به سایر گیاهان و محصولات زراعی و محیط‌های زراعی باشد، نشان می‌دهد که وجود ذرات پلاستیکی ریز در خاک ، می‌تواند با خطر بالقوه سلامتی برای حیوانات گیاه‌خوار و انسان همراه باشد.

این مطالعه به تازگی در مجله Nano Today منتشر شده است.