آن سوی ناچاری تل آویو برای ترسیم مرز‌های دریایی با لبنان

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما، میشل عون رئیس‌جمهوری لبنان گفت: تکمیل پرونده تعیین مرز‌های دریایی، این کشور را قادر به اکتشاف نفت و گاز می‌کند و این موضوع محرک مثبتی برای خروج اقتصاد لبنان از بحران است. براساس بیانیه ریاست جمهوری لبنان، عون تاکید کرد که تماس‌های مربوط به حل و فصل پرونده تعیین مرز‌های دریایی با اسرائیل پیشرفت بسیاری داشته است. وی ادامه داد: «جزئیات فنی درباره تکمیل پرونده تعیین مرز‌های دریایی جنوبی وجود دارد. این جزئیات در راستای تحقق منافع، حقوق و حاکمیت لبنان در دست بررسی است».

جزئیاتی از توافق احتمالی درباره ترسیم مرز‌های دریایی لبنان و رژیم صهیونیستی

تاکنون هیچ سند رسمی دال بر اینکه توافقی درباره ترسیم مرز‌های دریایی لبنان و رژیم صهیونیستی صورت گرفته باشد منتشر نشده است و هر انچه که گفته شده مطالب پراکنده‌ای است که در لابه لای اخبار رسانه‌ها منتشر شده است. این اخبار نیز باز متناقض است؛ برخی از اخبار و گزارش‌ها حاکی از این است که طبق طرح پیشنهادی آموس هوکشتاین میانجی امریکایی حوزه گازی کاریش به رژیم صهیونیستی و حوزه قانا به لبنان تعلق می‌گیرد، اما برخی دیگر از اخبار و گزارش‌ها حاکی از این است که حوزه قانا به لبنان واگذار می‌شود و حوزه کاریش نیز به طور مشترک بهره برداری می‌شود و همان شرکت انرژین که مسئولیت حفاری و استخراج در بخش اسرائیلی را برعهده داشته در بخش لبنانی نیز به فعالیت ادامه خواهد داد.

منشاء خوش بینی مقامات لبنانی در ترسیم مرز‌های دریایی با رژیم صهیونیستی

به نوشته روزنامه رای الیوم «عبدالله بوحبیب» وزیر خارجه در دولت موقت لبنان بعد از دیدار با «نجیب میقاتی» نخست وزیر این دولت اعلام کرد که «هوکشتاین پیشنهادات جدیدی ارائه داده و پیشرفت‌هایی حاصل شده، اما هنوز نهایی نیست. لبنان به خط ۲۳ و کل میدان قانا پایبند است». مهم‌ترین نکته در سخنان «خوش‌بینانه» عبد الله بوحبیب این بود که وی به نقل از هوکشتاین میانجی آمریکایی گفت که «جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا با یائیر لاپید نخست‌وزیر اسرائیل تلفنی صحبت کرده و از او خواسته است تا توافق ترسیم مرز‌های دریایی با لبنان را در این ماه یا ماه آینده نهایی کند». این بدان معناست که دولت آمریکا به خوبی می‌داند که سید حسن نصرالله در مورد تهدیدات خود جدی است و به مهلت آتش بسی که به اسرائیلی‌ها داده که آن هم در عرض چند روز آینده به پایان می‌رسد، پایبند است و از طرفی جو بایدن می‌داند که شعله ور کردن آتش جنگ منطقه‌ای در خاورمیانه در حالی که غرب درگیر جنگی جهانی در اوکراین است، منطقی و عقلانی نیست.

شبکه خبری المیادین نیز به نقل ازحاییم رامون، تحلیلگر سیاسی شبکه ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی گفت: فشار‌هایی از سوی آمریکا وجود دارد. گفتگوی تلفنی اخیر میان یائیر لاپید، نخست وزیر اسرائیل و جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا بیشتر درباره موضوع ترسیم مرز‌های دریایی بود. طرف آمریکایی به شدت خواهان این توافق است و من معتقدم که این توافق برای اسرائیل حیاتی است.

امکان بده و بستان پشت پرده بین غرب و تل آویو درباره ترسیم مرز‌های دریایی لبنان و رژیم صهیونیستی

این احتمال وجود دارد که بین ایجاد گشایش نسبی در ترسیم مرز‌های دریایی لبنان با رژیم صهیونیستی با پشت پا زدن امریکا و اتحادیه اروپا به تعهدات خود در قبال احیای برجام ارتباطی وجود داشته و بین آن‌ها مصالحه‌ای صورت گرفته باشد. با این توضیح که این رژیم در ازای خوش خدمتی دولت بایدن و تروییکایی اروپایی حاضر شده باشد انعطافی هرچند ظاهری و تاکتیکی نشان دهد تا با جلوگیری از امکان عملی شدن تهدید حزب الله زمینه برای بهره برداری حداکثری از ذخایر گازی دریای مدیترانه و تزریق آن به بازار‌های مصرف در اروپا جهت مقابله با بحران انرژی ناشی از جنگ اوکراین فراهم شود. آن چه این احتمال را تقویت می‌کند این است که ابراز خوش بینی آموس هوکشتاین نماینده امریکا در مذاکرات حل اختلافات دریایی لبنان و رژیم صهیونیستی درست در همان روزی صورت گرفت که تروییکای اروپایی با پشت پا زدن به تعهدات خود بیانیه ضد ایرانی منتشر کردند.

چرایی گریز اسرائیل از ترسیم مرز با کشور‌های همجوار

رژیم صهیونیستی در مقایسه با سایر دولت‌های جهان دو مشخصه متفاوت و متمایز دارد: یکی نداشتن قانون اساسی و دوم امتناع از تعیین دقیق مرز‌های خود با دیگر کشور‌ها و ملت‌های همجوار مگر در موارد خاص که البته هر دو ریشه در مشخص تمایلات و سیاست‌های توسعه طلبانه این رژیم دارد.
با وجود اینکه رژیم صهیونیستی با امضای توافقنامه‌های صلح با مصر و اردن مرز‌های خود را مشخص کرده است، اما همچنانکه در جریان طرح موسوم به معامله قرن در زمان ترامپ دیده شد به این توافقنامه‌ها نیز پایبند نیست و در صورت بدست اوردن فرصت به راحتی می‌تواند این توافقنامه‌ها را زیرپا بگذارد کما اینکه در مورد توافقنامه‌های امضاء شده با ساف و تشکیلات خودگردان به همین منوال عمل کرد و نه تنها از تحویل کرانه باختری و نوار غزه برای تشکیل دولت فلسطینی خودداری کرد بلکه به طرق مختلف مانند توسعه روز افزون شهرک سازی، احداث دیوار حائل و ایجاد محدودیت‌های مختلف برای فلسطینی‌های ساکن کرانه باختری کوشید زمینه‌های الحاق این منطقه را به اراضی اشغالی ۱۹۴۸ موسوم به اسرائیل فراهم کند تا به زعم خود مرز‌های فلسطین اشغالی را گسترش دهد.

درمورد سوریه هم با وجود اینکه رژیم صهیونیستی مناطق اشغالی جولان را همانند کرانه باختری علیرغم قطعنامه‌های ۲۴۲ و ۳۳۸ شورای امنیت زیر اشغال خود دارد بلکه در جریان اجرای پروژه براندازی در سوریه که خود یکی از معماران و مجریان یان پروژه بود نهایت تلاش خود را بکارگرفت که بخش‌های دیگری از اراضی سوریه را نیزدر جنوب این کشور به زیر اشغال خود در اورد که شکست این پروژه باعث ناکامی این رژیم شد.
درمورد لبنان نیز تا زمانی که جنبش مقاومت این کشور به رهبری حزب الله به قدرت بازدارندگی نرسیده بود رژیم صهیونیستی بخش‌های زیادی از اراضی این کشور را در جنوب زیر اشغال خود داشت و هیچ قصد و نیتی هم برای بازپس دادن ان نداشت، اما تقویت روزافزون جنبش مقاومت و تحمیل تلفات و شکست‌های روز مره در نهایت تل آویو را مجبور کرد که در سال ۲۰۰۰ میلادی بعد از ۱۸ سال به اشغال جنوب لبنان پایان دهد و متعاقب آن زمینه برای ترسیم مرز‌های زمینی این کشور با رژیم صهیونیستی فراهم شود.
اما در مورد ترسیم مرز‌های دریایی تا قبل از اکتشاف منابع انرژی در دریای مدیترانه و کشیده شدن بهره برداری از این منابع به حوزه‌های مشترک با لبنان باز هیچ تمایلی برای ترسیم این مرز‌ها وجود نداشت تا اینکه به ناچار و با وساطت آمریکا گام در این مسیر گذاشت.
چشم انداز
هنوز اطمینان کافی درباره توافق نهایی بین لبنان ورژیم صهیونیستی درباره ترسیم مرز‌های دریایی بین دو طرف وجود ندارد و حتی اگرچنین توافقی حاصل شود ضمانت کافی برای اجرای ان وجود نخواهد داشت مگر اینکه سلاح مقاومت به مثابه شمشیر داموکلس همیشه بالای سر تل آویو حفظ شود.
احمد کاظم زاده