بازسازی دوباره ایوان نجف پس از ۲۸۹ سال به دست ایرانیان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما و به نقل از ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات، توسعه حرم امام علی علیه‌السلام نخستین اقدام جمهوری اسلامی ایران در قالب ستاد بازسازی عتبات، برای توسعه اعتاب مقدسه عراق به شمار می‌ رود.

ستاد توسعه و بازسازی عتبات در کنار اجرای طرح توسعه حرم امام علی علیه‌السلام در قالب صحن حضرت زهرا سلام‌الله علیها به مساحت حدود ۲۲۰ مترمربع که هم‌ اکنون تکمیل شده است، اقدام به بازسازی فضا‌های مختلف حرم امام اول شیعیان کرد.

مرمت و احیای کتیبه و ایوان تاریخی حرم علوی

طرح‌های ستاد بازسازی عتبات در نجف
مقاوم‌ سازی و مرمت دیوار حرم مطهر علوی، مرمت و احیای کتیبه و ایوان تاریخی حرم مطهر امام علی علیه السلام به روش ملقمه، راه‌ اندازی کارگاه قالی‌ شویی، پتوشویی و رفوگری، ساخت مخازن آبرسانی بتنی، ایستگاه پمپاژ و لوله‌ کشی انتقال آب حرم مطهر امام علی علیه‌السلام، مرمت و احیای ساق گنبد امیرالمومنین علیه‌ السلام، ساخت، انتقال و نصب هشت درب حرم مطهر علوی، مقاوم‌ سازی، مرمت و تعویض سنگ کف ایوان نجف، ساخت رواق حضرت ابوطالب علیه‌ السلام و همچنین ساخت حسینیه حیدریه در جوار حرم مطهر امام علی علیه‌ السلام، تنها بخشی از اقدامات ستاد بازسازی عتبات در نجف اشرف است.

مقاوم‌سازی دیوار حرم علوی

ایرانیان پس از بیش از ۲۸۰ سال بار دیگر ایوان نجف را بازسازی می‌کنند
یکی از طرح‌ هایی که همچنان نیز در دست اجراست، بازسازی ایوان نجف به شمار می‌ رود که در سال‌ های گذشته با موافقت متولیان حرم علوی، روند بازسازی آن به ایران محول شد.

این امر در حالی است که پیش از این، گلدسته‌ های حرم امام علی علیه‌ السلام در سال ۱۱۵۵ هجری قمری (۲۸۹ سال قبل) به دستور نادرشاه افشار و به دست ۲۰۰ هنرمند طلاکاری شده بود که در سال‌ های اخیر ستاد توسعه و بازسازی عتبات این اقدام را اجرایی کرد .

صحن حضرت زهرا (س) در جوار حرم علوی

ترمیم ایوان نجف در ۳ فاز؛ بازسازی در ۲ فاز شمالی و جنوبی به اتمام رسید
پس از موافقت متولیان حرم علوی، هنرمندان و مهندسان کشورمان به منظور بررسی وضعیت آن به نجف مشرف شدند و در نهایت طرح اولیه مورد پذیرش قرار گرفت و عملیات اجرایی بازسازی ایوان نجف در سه فاز آغاز شد؛ به طوری که فاز جنوبی، شمالی و میانی را برنامه‌ ریزی و مهندسان و هنرمندان کشورمان در مرحله نخست فاز‌های شمالی و جنوبی را اجرایی کردند و در این طرح، خشت‌ های آسیب دیده که از گلدسته‌ ها جدا شدند، پس از کدگذاری ترمیم، با نیکل روکش شده و با طلای اهدایی حرم علوی به قطر ۱۰ میکرون آبکاری شدند و در نهایت بر اساس کد‌های ایجاد شده، در محل خود قرار گرفتند. 

بازسازی گلدسته حرم علوی

۶۳ پله برای بالا رفتن از سطح زمین تا بالای گلدسته‌ های حرم 
در تاریخ داریم که شیخ بهایی مناره‌ های ایوان نجف در حرم امام علی علیه‌السلام را طوری طراحی کرد که از سطح زمین تا بالای آن که مناره اذان گفته می‌ شود، به اندازه سن مولا ۶۳ پله داشته باشد که همچنان نیز این پله‌ ها در حرم علوی وجود دارد.

به گفته محمد جلال مآب رئیس ستاد توسعه و بازسازی عتبات فاز‌های شمالی و جنوبی، شامل گلدسته‌ های حرم امام علی علیه‌السلام پس از سال‌ ها تلاش، مجدد طلاکاری و رونمایی شد؛ به طوری که هم‌ اکنون این گلدسته‌ ها در معرض دید زائران قرار دارد و مقاوم‌ سازی برای جلوگیری از آسیب‌ های جوی نیز صورت گرفته است. در روش طلاکاری گلدسته‌ ها، پس از جداسازی خشت‌ های موجود، آن‌ ها ترمیم و دوباره طلاکاری شدند و در جای قبلی خود قرار گرفتند؛ تا جایی که حتی بازسازی ایوان نجف سخت‌ تر از ساخت آن از نو بود.

ترمیم ایوان نجف در فاز جنوبی که سال گذشته به پایان رسید

آغاز بخش پایانی بازسازی ایوان نجف از اوایل سال جاری
پس از اتمام طلاکاری گلدسته‌ های حرم ، قرار شد بخش میانی ایوان نجف که شامل سردر و تاج آن بود، بازسازی شود که فروردین امسال برای این منظور، بخشی از این فضا بسته و روند اجرایی آن آغاز شد.

مدیر صنعتی هنری ستاد توسعه و بازسازی عتبات درباره آخرین اقدامات برای تکمیل بازسازی ایوان نجف گفت: کار طراحی به اتمام رسیده و بخشی از خشت‌ های طلا برداشته و شماره‌ بندی شده است. همچنین قطعات لازم برای بازسازی و ترمیم خشت‌ های طلا در ایوان نجف در حال ساخت است.

کدگذاری خشت‌های گلدسته‌های حرم علوی

آخرین اقدامات برای ترمیم بخش میانی ایوان نجف
محمد کریمی با بیان اینکه بازسازی بخش میانی ایوان نجف در دو مرحله صورت می‌ گیرد، افزود: بخشی مربوط به مقرنس و بخشی دیگر هم برای سازه قالب معکوس است که طراحی و برش‌ کاری ورقه‌ های ام دی اف در حال انجام است. چرا که برای ساخت و ترمیم خشت‌ ها و قطعات مسی نیازمند دو سری قالب بودیم؛ یکی برای ساخت قطعات مسی و دیگری برای فیکسر‌های نگهدارنده پایه که این قالب‌ ها ساخته شده است و با این اقدام روند مرمت بخش میانی ایوان نجف سرعت خواهد گرفت.

از ابتدای سال جاری که روند بازسازی فاز میانی ایوان نجف آغاز شد، به جز برداشتن خشت‌ های مطلا، بخشی از آن پنجره‌ هایی بود که با تلاش ایرانیان، قطعات ایوان به جز مقرنس آماده برای مرمت است.

واحد مقاوم‌ سازی خشت‌ های طلا راه‌ اندازی شده است
به گفته یکی از مسؤولان ستاد بازسازی عتبات در نجف، مرمت جداره بیرونی بخش سمت راست، انجام و برای واحد آبکاری ارسال شده است. قسمت دیگر در حال مرمت است که در ماه آینده آماده آبکاری خواهد شد. همچنین به منظور مقاوم‌ سازی در برابر وضعیت و ناپایداری‌ های جوی، پس از طلاکاری، اقدام به مقاوم‌ سازی می‌ شود که این واحد نیز راه‌ اندازی شده است تا از این طریق پس از طلاکاری خشت‌ های مسی، پوشش پلی استر روی آن قرار گیرد.

حرم امام علی (ع)

از ابتدای آغاز مرمت و ترمیم ایوان نجف، زمان‌ بندی اتمام این طرح خرداد سال ۱۴۰۳ تعیین شد که به گفته مدیر صنعتی ـ هنری ستاد توسعه و بازسازی عتبات، این طرح تاکنون بر اساس زمان‌ بندی پیش رفته است. اما هنوز ترمیم فاز میانی ایوان نجف به مرحله اجرایی و نصب خشت‌ ها نرسیده است.

 اکنون پس از ۲۸۹ سال همچنان ایرانیان بازسازی ایوان نجف را انجام می‌ دهند و تا ۲ سال آینده قرار است ایوان نجف به صورت کامل ترمیم شود.