بهره برداری از منابع آبی با کمک فناوری‌های نوین در قزوین

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، جعفر احمدی با بیان اینکه بهره برداری مطلوب منابع آبی و کمک به دشت قزوین که حالش خوب نیست با کمک فناوری های نوین میسر است می افزاید: در زمان حاضر در این حوزه با مشکلات عدیده ای روبرو هستیم که همه در آن وضعیت مسوول هستیم.

احمدی با اشاره به نقش بی بدیل آب در توسعه  اضافه می کند: برای حل مشکلات باید دانایی و فناوری را در همه حوزه ها از جمله آب ساری و جاری کنیم . 

او با بیان اینکه دشت قزوین دارای ۴۸۰ هزار هکتار مساحت است که برای ۸۰ هزار هکتار آن آب کافی وجود دارد می گوید: حال دشت قزوین خوب نیست و کاهش سطح سفره های آب زیرزمینی در دهه های اخیر زنگ خطر جدی برای حیات دشت است.

رئیس پارک علم و فناوری قزوین معتقد است: توجه ای که در استان به صنعت می شود کمتر به بخش کشاورزی شده و تحقق این مهم  منوط به تامین آب و در گرو بهره وری و استفاده از فناوری است.

احمدی می گوید: به زودی پردیس یا دهکده فناوری و نوآوری کشاورزی در قزوین راه اندازی می شود که این مرکز ظرفیت بسیار ویژه ای برای فعالیت محققان بخش آب و کشاورزی ایجاد خواهد کرد .

او می افزاید: ما در همسایگی استان گیلان پرآب قرار داریم که از آب های زیرزمینی خود استفاده نمی کند و می توان با استفاده از شرکت های دانش بنیان و فعال موضوع انتقال آب از این استان را دنبال کنیم.

* ممنوعیت  استقرار صنعت آب‌بر
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار قزوین  می گوید: با قاطعیت می‌توان گفت حداقل در یکسال گذشته  هیچ صنعت آب‌بری در  استان اجازه استقرار نیافته است.

میثم پیله فروش هم در نشست نخبگان با موضوع آب اعلام کرد: در یک سل گذشته، ۲۵ متر مکعب بالاترین میزان آبی بوده که به متقاضیان راه اندازی واحدهای صنعتی و گردشگری تخصیص یافته است ولی این موضوع، نافی مصرف آب در استان نیست چون بیشترین مصرف آب  حدود ۹۰ درصد در بخش کشاورزی است.

پیله فروش می افزاید: تقریبا در یکسال گذشته هیچ تخصیص آب جدیدی از سد طالقان به کشاورزی استان داده نشده و تمام متقاضیان پروانه های کشاورزی جز صنایع تبدیلی برای تامین آب به سایر شیوه های فنی کشاورزی ارجاع شدند.

او اضافه می کند: تمامی صنایعی که درخواست آب دارند باید آب مورد نیاز خود را از پساب های تصفیه شده تامین کنند.

 معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری قزوین می گوید: اجرای این طرح چون تصفیه خانه های استان کامل نیست به تعویق افتاده ولی به زودی اگر بتوانیم با کمک دانشگاهیان و نخبگان برنامه پساب را اجرا کنیم، تمامی تقاضاهای واحدهای صنعتی به تصفیه خانه ها ارجاع می شود.

پیله فروش به طرح انتقال آب از آبیک به تاکستان  اشاره می کند و می گوید: انتقال آب از سد طالقان تا آبیک به کمک مدیران قبل و فعلی انجام شد و مردم این شهر هم اکنون با کیفیت ترین آب را در اختیار دارند و ادامه این طرح تا تاکستان برای شرب مردم در دستور کاراست.

وی می افزاید: به زودی با تعیین پیمانکار، پروژه انتقال آب از آبیک به تاکستان اجرایی می شود و برای اینکه این طرح اقتصادی شود باید صنعت استان مشتری پساب شود.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری قزوین اضافه می کند: ما پساب استان را در اختیار پیمانکار قرار می دهیم تا از محل فروش آن، پروژه انتقال آب از آبیک به تاکستان را مدیریت کند که منبع تامین آب شرب استان خواهد شد.

پیله فروش  با طرح این پرسش که اگر قرار است بخشی بزرگی از آب  سد طالقان  برای  آب شرب مصرف شود آینده کشاورزی استان چه می شود؟ می گوید: ما فکر می کنیم با دانش بنیان شدن کشاورزی استان، امکان مدیریت مصرف آب وجود دارد و تحول در کشاورزی از این طریق امکان پذیر است.

پیله فروش با طرح سوالی دیگر که آیا روند استفاده فعلی از منابع آب های زیرزمینی استان امکان تداوم دارد؟ می افزاید: در حال حاضر مصوبه ملی برای انتقال بخش بزرگی از آب رودخانه عظیم شاهرود که به سد منجیل می ریزد داریم که قرار است به دشت قزوین انتقال یابد و جایگزین آب تخصیص یافته از سد طالقان به کشاورزی قزوین شود.

او با بیان اینکه اهرم تحول استان قزوین، دانشگاه است اضافه کرد : دولت سیزدهم در روزهای اول کار خود، سند تحول دولت مردمی را منتشر کرد که این سند، مبنای کار همه دستگاه ها و استانداری های سراسر کشور است و در ادامه آن سازمان مدیریت و برنامه ریزی برای هر استانی یک اهرم تحولی مثل سرمایه گذاری و اشتغال پیش بینی کرد.

بگفته پیله فروش اهرمی که قرار است در استان قزوین تحول ایجاد کند طرح های دانشگاهی است که این موضوع، نشان دهنده شناخت مزیت های استان قزوین توسط دستگاه های ملی و موفقیت دستگاه های استانی، دانشگاه های استان، پارک علم و فناوری و بنیاد نخبگان است که توانستند قابلیت های خود را به مراجع ملی نشان دهند.

* شبانه روز ۲ میلیمتر فرونشست در دشت قزوین

معاون حفاظت از منابع آبی شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین  هم می گوید: اتکای استان در بخش تامین آب کشاورزی و شرب تا ۹۰ درصد بر منابع زیرزمینی است.

حمید منصوری می افزاید: در سال های اخیر نوسانات و تغییرات اقلیمی، افزایش دما، کاهش بارندگی و طولانی شدن  دوره های خشکسالی موجب شده تغذیه سفرهای زیرزمینی  کاهش یابد و در نتیجه فرونشست را در دشت قزوین شاهدیم.

منصوری اضافه کرد : در استان همدان که وضعیت بهتری نسبت به قزوین در تامین منابع آبی دارد چالش جدی در تامین آب شرب در سال جاری شاهد بودیم که این موضوع، مساله آب را حساس تر می کند که باید با شدت بیشتری الزامات را پیگیری کنیم تا دچار مشکلات همدان نشویم.

منصوری اقدامات انجام شده برای حفاظت از منابع آبی را خوب اما ناکافی ارزیابی می کند و می گوید: باید اقدامات انجام شده استمرار داشته باشد چون تا ۲ میلیمتر شبانه روز در دشت ها فرونشست را شاهدیم .

بگفته معاون حفاظت از منابع آبی شرکت آب منطقه ای استان قزوین به عنوان مثال برای انسداد چاه های فرم یک و پنج (مجاز و غیرمجاز) در جلسات شورای حفظ حقوق بیت المال مصوبات خوبی  مصوب شده  ولی در برخی حوزه های قضایی این احکام اجرا نمی شود به ویژه در تاکستان که سازمان بازرسی استان تصمیم گرفت دستور عاجل و قاطع در این زمینه صادر شود.

وی می افزاید: چاه های فرم یک که تعیین تکلیف نشده اند باید پلمب شود تا  مالکان آنها برای دریافت کنتور و مجوز اقدام کنند.

* برخورد با ترک فعل ها در بخش آب

بازرس کل قزوین: نسبت به ترک فعل مدیران در صیانت از منابع آب کوتاه نمی‌آییم

بازرس کل قضایی استان قزوین  هم می گوید: نسبت به ترک فعل مدیران در بخش  صیانت از منابع آب کوتاه نمی‌آییم و باید مسوولان در این حوزه فعال‌تر از گذشته عمل کنند.

سعید اقبالی می افزاید: صیانت از منابع آب از مصادیق حقوق عامه است و یکی از مشکلات زیست محیطی، اجتماعی و امنیتی که کشور را تهدید می کند، این مساله است.

 اقبالی با انتقاد از اجرا نشدن مصوبات در حوزه صیانت از منابع آبی استان اضافه می کند :  اگر مدیران ابهامی در اجرای قوانین دارند از دستگاه قضا استعلام  کنندچون چاه های غیرمجاز در سطح استان همواره حفر و استفاده می شود که تخلف آشکار است.

اقبالی می گوید: ما در این زمینه به مدیران متولی کمک می کنیم اما اگر کوتاهی صورت بگیرد به عنوان ترک فعل با آنها برخورد می شود.

* کاهش ۵ درصدی کشت آبی
  معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قزوین می گوید: کاهش ۵ درصدی کشت آبی برای سال زراعی جاری در زمین های کشاورزی استان مطابق با الگوی کشت برنامه ریزی شده است.

مجید ره انجام می افزاید: با وجود کاهش سطح زیر کشت یاد شده، از طریق عملیات به زراعی، مراقبت های مربوطه و همچنین استفاده از ارقام مناسب و اصلاح شده میزان تولید نباید کاهش یابد.

ره انجام اضافه می کند: حوزه تولیدات گیاهی، در الگوی کشت ابلاغ شده به استان قزوین همچنین بر توسعه کشت در اراضی دیم تاکید شده است.

وی می گوید: براساس برنامه الگوی کشت در سال زراعی جاری، ۲۱۰ هزار هکتار از زمین های کشاورزی قزوین زیر کشت محصولات زراعی باید برود که بیشترین مقدار آن به محصولات مهمی همچون گندم، علوفه و جو اختصاص خواهد یافت.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین تصریح کرد: برنامه الگوی کشت با توجه به محدودیت های موجود در منابع آبی، بارندگی ها و وضعیت خشکسالی طراحی شده و می کوشد تا ضمن اضافه نشدن به سطح زیر کشت و یا کاهش سطح زیر کشت اراضی آبی، از طریق به زراعی و پیشبرد کشاورزی مدرن میزان تولیدات کاهش نیابد.

استان قزوین دارای ۴۸۹ هزار هکتار اراضی کشاورزی است که ۷۵ هزار هکتار آن باغ میوه و مابقی زمین های زراعی است.

 * منابع آبی دائمی نیست

 یک پژوهشگر حوزه  آب هم با بیان اینکه رسیدن به مرز ورشکستگی، نتیجه رویکردهای غلط در بخش منابع آب است، گفت : منابعی که در اختیار داریم ابدی و ازلی نیست  و شاهد مثال آن، خشک شدن دریاچه ارومیه با قدمت ۱۳ هزار ساله  است ،  در حوزه آب نیز از شرایط بحران عبور کرده و در مرحله ورشکستگی قرار گرفته ایم .

حامد مازندرانی‌زاده افزود: روزانه ۶ میلیارد مترمکعب بدهکاری به منابع آب‌های زیر زمینی، ما را به مرز ورشکستگی رسانده که مدیریت به روش سنتی و مقاومت در برابر تغییر نگرش عامل ایجاد این شرایط است.

 سیاست‌گذاری اشتباه سبب شده از چند بُعدی بودن مساله آب غافل شویم چون آب ارتباط مستقیم با اقتصاد، قدرت سیاسی و امنیت غذایی دارد و پیشرفت علم و تکنولوژی در حوزه آب قابل توجه است اما تفکر سنتی و فقدان انعطاف در برابر تغییرات، معضلی است که ذینفعان آب آن را رقم زده‌اند.

 امید است  به بهره برداری  منابع آبی با کمک فناوری های نوین در مدت زمان مشخص  و با حمایت لازم  استفاده مطلوب از منابع آبی  رقم بخورد .

نگارنده : علی صفری الموتی