ضرورت آموزش جامعه برای مصرف نکردن خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی وزارت بهداشت؛ سعید کریمی به مناسب هفته «آگاهی بخشی نسبت به مقاومت میکروبی» گفت: استفاده محتاطانه در مصرف و تجویز منطقی دارو‌های ضد میکروبی مطابق «دستورالعمل آنتی بیوتیکی» و نیز نفروختن آنتی بیوتیک در داروخانه بدون نسخه پزشک، آموزش بیماران و جامعه برای مصرف نکردن خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها، منجر به کاهش عفونت‌های مقاوم به درمان آنتی بیوتیکی خواهد شد.

وی افزود: بیست و هفتم آبان تا سوم آذر، برابر با هجدهم تا بیست و چهارم نوامبر، از سوی سازمان بهداشت جهانی به عنوان هفته «آگاهی بخشی نسبت به مقاومت میکروبی» که معضل جدی دنیای امروز در حوزه بهداشت و سلامت محسوب می‌شود، نامگذاری شده است.

معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: مقاومت میکروبی زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیت باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها به مرور تغییر می‌کند و دیگر به دارو‌هایی که زمانی بر آن‌ها مؤثر بوده است، حساس نیست و پاسخ نمی‌دهد و بدین جهت نه تنها باعث دشوارتر شدن درمان بیماری‌های عفونی می‌شود، بلکه شدت، میزان سرایت و مرگ ناشی از آن‌ها را افزایش می‌دهد. در نتیجه دارو‌ها بی اثر می‌شود و عفونت در بدن باقی می‌ماند و بیماری به دیگران سرایت می‌کند.

کریمی درخصوص ضرورت مهار مقاومت میکروبی گفت: در سال ۲۰۱۹ در اثر افزایش مقاومت باکتریایی یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر به طور مستقیم از بین رفتند. از نظر اقتصادی تولید یک آنتی بیوتیک جدید ۱۰ تا ۱۵ سال زمان می‌برد و هزینه آن بیش از یک میلیارد دلار است. همچنین دفع دارو‌های مصرف نشده در زباله‌های شهری منجر به تشدید مقاومت ضد میکروبی می‌شود.

وی افزود: با توجه به اینکه مقاومت ضد میکروبی (AMR) یک تهدید جهانی برای انسان ها، حیوانات، گیاهان و محیط زیست و توسعه پایدار است، به همین دلیل امسال «برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP)»، «سازمان بهداشت جهانی (WHO)» و «سازمان جهانی بهداشت حیوانات WOAH»، همکاری بین بخشی و تلاش یکپارچه جهانی را برای مقابله با مقاومت ضد میکروبی از طریق رویکرد سلامت یکپارچه (One Health) خواستار شده اند.

معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درخصوص اقدامات انجام شده در راستای کاهش مقاومت میکروبی در حوزه معاونت درمان گفت: تشکیل کمیته‌های پیشگیری و کنترل عفونت در بیمارستان‌ها به منظور فعال کردن «تیم‌های پیشگیری و کنترل عفونت» در همه بیمارستان‌ها، استقرار نظام مراقبت گزارش دهی عفونت‌های بیمارستانی در بیمارستان‌های کشور و انجام بیمار یابی فعال توسط تیم کنترل عفونت، تقویت استاندارد‌های ایمنی بیمار شامل «موازین پیشگیری و کنترل عفونت» و اعتبار بخشی منظم و دوره‌ای بیمارستان‌ها براساس محور بهداشت و کنترل عفونت، ابلاغ دستورالعمل تولیت آنتی بیوتیکی به بیمارستان‌های کشور، ثبت اطلاعات تجویز آنتی بیوتیک‌های خاص در سیستم‌های اطلاعاتی بیمارستان ها، نظارت و پایش فرآیند بی خطرسازی مؤثر پسماند‌های بهداشتی درمانی از جمله اقدامات معاونت درمان در این زمینه بوده است.

کریمی با اشاره به اینکه برای مهار مؤثر مقاومت میکروبی نیاز به اقدامات اضطراری چند بخشی در سازمان‌های مختلفی از جمله وزارت بهداشت، وزارت جهاد کشاورزی، صنایع غذایی و سازمان دامپزشکی است، افزود: استفاده محتاطانه در مصرف و نیز تجویز منطقی دارو‌های ضد میکروبی مطابق «دستورالعمل آنتی بیوتیکی» منجر به کاهش عفونت‌های مقاوم به درمان آنتی بیوتیکی خواهد شد. علاوه بر آن، نفروختن آنتی بیوتیک‌ها در داروخانه‌ها بدون نسخه پزشک، آموزش بیماران و جامعه برای مصرف نکردن خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها و مطابق با دستور پزشک و تکمیل دوره درمان نیز برای کاهش مقاومت میکروبی در سطح جامعه ضروری است.

وی ادامه داد: در بیمارستان‌های کشور به منظور کاهش خطر بروز بیماری‌های عفونی اقدامات متعددی در این زمینه برنامه ریزی و نظارت می‌شود که مهمترین آن‌ها عبارتند از تقویت رعایت موازین پیشگیری و کنترل عفونت به منظور کاهش بروز عفونت‌های مقاوم باکتریایی در کلیه بخش‌های بیمارستان به خصوص در بخش‌های مراقبت ویژه، رعایت بهداشت دست، تجهیز واحد‌های آزمایشگاه میکروبیولوژی و تضمین مدیریت صحیح پسماند و پساب بیمارستانی است.

معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: در وزارت جهاد کشاورزی اجرای بهترین شیوه‌های بهداشتی در تولید مواد غذایی و کشاورزی و در سازمان دامپروری محدودیت مصرف آنتی بیوتیک در دام می‌تواند در مهار مقاومت میکروبی مؤثر باشد.